18 Nisan Anıtlar ve Sitler Günü
ICOMOS 2021 yılı Anıtlar ve Sitler Günü temasını belirledi: Karmaşık Geçmişler: Çeşitlilikleri Gözeten Gelecekler/ Complex Pasts: Diverse Futures
Kültürel mirasın korunması işi geleceğe yönelik öngörüler oluşturmayı gerektirdiği kadar, geçmişe eleştirel bakabilmeyi de gerektirir. Geçmişe dair bazı anlatıların gözardı edilmesi veya silinmesi ve belli öykülerin diğerlerine göre ayrıcalıklı hale getirilmesi üzerine tartışmalar son yıllarda doruk noktasına ulaşmıştır. Dolayısıyla, çatışan tarih algıları, geçmişi yanlı bakışlarla yorumlamaktan kaçınılarak ele alındığında, ortaya çıkan tartışmalar, konuşmalar karmaşık olmaktadır.
Dünya Mirası Sözleşmesi’nde vurgulandığı üzere (1972): "Kültürel veya doğal mirasın herhangi bir öğesinin bozulması veya yok olması, dünyadaki tüm ulusların mirasına zarar vererek yoksullaşmasına neden olur" – bu öngörüye rağmen farklı kültürel tezahürlerin kabul edilmesi, yorumlanması ve nihayetinde korunmasındaki dengesizlikler halen var olmaya devam etmektedir.
ICOMOS, mevcut tarih anlatılarına kapsayıcı ve farklı bakış açılarını da gözeten yeni söylemlerin, farklı ve incelikli yaklaşımların katılmasını teşvik etmeyi görev edinmektedir.
Daha kapsayıcı anlatıların ortaya çıkarılması ve üretilmesi; kamusal alanlardaki baskı rejimlerini hatırlatan heykellerin devrilmesi veya kültürel peyzajın parçası olan ata toprakları ve yerli yerleşimlerine yapılan muameleler gibi çok çeşitli koruma konularını kapsayabilir. Günümüzde pek çok anıt ve sit, çok katmanlı tarihleri ile ayakta durmaktadır, bizzat bu nitelikleriyle önemlidirler ve bu nedenle kapsayıcı bir yaklaşımla ele alınmaları gerekmektedir.
İçinde olduğumuz On Yıl, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma için Hareket geçme yıllarıdır, ICOMOS hoşgörülü ve barışçıl bir gelecek (SKH16) inşa edebilmek için, farklı kültürleri ve toplulukları temsil eden (SKH10), kadınların ve LGBTQ + topluluğunun (SKH 5) eşitlik haklarını destekleyen bir kültürel miras anlayışına odaklanılmasına ihtiyaç olduğunun farkındadır.
Bu nedenle, sizi de bu taze eylem çağrısına katılmaya davet ediyoruz: adil ve hakça gelecekler kurmak için, günümüzde benimsenmiş kültürel miras felsefelerinin ve uygulamalarının da bizzat yeniden düşünülerek, hoşgörülü ve anlayışlı bir bakışla yorumlanmaları gerekmektedir.
Uluslararası Anıtlar ve Sitler Günü 2021yılı teması, ilhamını ICOMOS girişimlerinin ev sahipliği yaptığı ortamların kesişimlerinde ortaya çıkan söylemden almaktadır. Bu kadarıyla sınırlı olmamakla birlikte ICOMOS Komiteleri ve Çalışma Grupları tarafından bu önemli konularda yürütülen çalışmaların bazı örnekleri şunlardır: 'Mirası Çeşitlendir / Dekolonize Et!' Çalıştayı (Temmuz 2020'de başlatılmıştır), “Ortak Kültürler, Ortak Miras, Ortak Sorumluluk' temalarına adanmış çeşitli sempozyumlar, İnsan Hakları ve Miras Yönetimi üzerine atölyeler, 'Yerli Halklar ve Dünya Mirası' ve' İnsan + Barış: Kültürel Mirasın Eğitim, Farklılıklar ve ‘Toplulukların Dahil Edilmesi yoluyla Daha Adil ve Huzurlu Bir Dünya İnşa Etmedeki Rolü’ başlıklı webinarlar.
Daha kapsayıcı anlatılara uzanan yollar, iklim hareketi, kültürel mirasa hak temelli yaklaşımlar, SKH’nin Eylem Onyılı Hareketi ve Kültür-Doğa Yolculuğu gibi mevcut birçok girişim aracılığıyla belirginleşmiştir.
2021 Uluslararası Anıtlar ve Sitler Günü, yaygın bir katılımla konuya dâhil olmak için açık bir platform olanağı sunmaktadır!
Kaynak: ICOMOS
ICOMOS tarafından hazırlanan İngilizce metni ve planlanan etkinlikleri incelemek için: https://www.icomos.org/en/focus/18-april-international-day-for-monuments-and-sites/91376-international-day-of-monuments-and-sites-18-april-2021-events