18 Yeni müze açılacak
Başbakan Ahmet Davutoğlu 2106 Kültürel eylem planını açıkladı,
ANKARA: Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından açıklanan Kültürel Kalkınma Eylem Planı kapsamında, Ankara'da, Anadolu Kültür Külliyesi, İstanbul'da ise İstanbul Kültür Külliyesi yapılacak.
Başbakan Davutoğlu, Ankara Palas'ta gerçekleştirilen "Kültürel Kalkınma İnsan Şehir Kültür Medeniyet" programında, "Kültürel Kalkınma Eylem Planı"nı açıkladı.
Eylem planıyla kültürel değerlerin gençlere kazandırılması, vatandaşların kültüre erişiminin özendirilmesi, şehirlerin kadim dokularının ihyası, şehirlerin kültür, sanat üreten merkezler haline gelmesine yönelik yatırımlara ağırlık verilmesi, sanatçıların sosyal güvenlik kapsamında korunması ve emeklilik şartlarının iyileştirilmesi, yerel üretim ve kültürel girişimlerin desteklenmesi, sanata yönelik destekler, hibe, teşvik ve düşük faizli kredi imkanlarının sağlanması ve kültür sponsorluğu sisteminin geliştirilmesi amaçlanıyor.
Gelecek aydan başlanarak hayata geçirilecek kültür paketinde, 8 ana başlık altında 32 eylem planı yer alıyor.
Şehir Kültür Yönetimi Planı çıkarılacak
Şehirlerin tarihi dokusunun ihyası kapsamında, Mayıs-Aralık 2016'da İnsan Merkezli, Kültür Odaklı Şehir Yenileme ve Koruma Programı başlatılacak. Bu kapsamda, kadim şehirlerin tarihi bölgeleri, bütüncül bir yaklaşımla, kültürel birikimle uyumlu, sosyal bütünleşmeyi destekleyen ve kültürel kimliğin korunmasını sağlayacak şekilde yenilenecek, korunacak ve yaşatılacak.
Şehir Kültür Yönetimi Planı çıkarılarak, mevcut envanterler oluşturulacak, kültür ve sanat alanı ile somut olmayan kültür mirasının belirlenmesi, korunması, yaşatılması ve işlevlendirilmesi bütüncül bir planlama çerçevesinde yapılacak. Şehir Kültür Yönetimi Koordinasyon Birimleri de oluşturulacak.
Türkiye Kültür Şehirleri Programı başlatılacak, her yıl bir veya birden fazla şehre, yapacakları Kültür Yönetim Planı çerçevesindeki proje veya projelerden başarılı bulunanlara "Türkiye Kültür Şehri" unvanı verilecek.
Ayrıca, şehirlerin mekansal kullanımında, kadın, çocuk ve engellilerin kültürel noktalara erişimini kolaylaştıran şehirlere ödül verilecek ve mali destek sağlanacak.
18 yeni müze açılacak
Eski şehir dokusundaki yapıların korunarak yaşatılması için Sosyal ve Kültürel Etki Değerlendirilmesi (SOKED) mekanizması oluşturulacak. Böylece bir taraftan tarihi ve kültürel dokunun tespiti ve tescili yapılacak, diğer taraftan sosyal sonuçları tespit edilecek.
Bu çalışmaların sonucunda, kültür yapıları ve alanların modern şehir alanları arasında kaybolması önlenerek, öngörüm alanları belirlenecek.
Kültürel alanların canlandırılmasına ilişkin ise bu yılın Mayıs ve Aralık ayları arasında müzeciliğin teşviki için gerekli düzenlemeler gerçekleştirilecek ve 2016 yılında 18 yeni müze açılacak.
Müzecilik ve koleksiyon kültürünü geliştirmek için devlet müzelerinin depolarında bekletilen eserlere, özel müzelerde teşhir imkanı sağlanması, hali hazırda müzelerde teşhir edilen eserlerin yaklaşık 10 katı eserin ise özel müzelerde teşhiri ve böylelikle de dünya medeniyete kazandırılması için yasal engeller kaldırılacak, destek programı hazırlanacak.
Dijital Kültür Arşivi oluşturulacak
Plana göre, kütüphane yapımına yönelik girişimler teşvik edilecek. Mayıs 2016-Aralık 2018'i kapsayan dönemde, Rami Kütüphanesi Projesi hayata geçirilecek. Rami Kışlası Restore edilerek, 10 milyon kitap kapasiteli Türkiye'nin en büyük kütüphanesi yapılacak.
Mayıs 2016-Aralık 2019'u kapsayan dönemde ise Ankara'da, Anadolu Kültür Külliyesi yapılacak. Ankara AKM alanında arkeoloji, güzel sanatlar ve geleneksel sanatları barındıran müzelerin bulunduğu milli kütüphane, kültür merkezi, park, arboretum içeren bir kültür külliyesi yapılacak.
İstanbul'da ise İstanbul Kültür Külliyesi yapılacak. HASDAL Kışlasında İslam eserleri, arkeoloji, güzel sanatlar ve geleneksel sanatları barındıran, müze kompleksi, yazma eserler kütüphanesi ve restorasyon teknikleri araştırma ve uygulama merkezinin yer alacağı kültür külliyesi yapılacak.
Şehir Kültürünün Zenginleştirilmesi ve Tanıtımı başlığı altında, "Yaşayan Kütüphaneler" projesi kapsamında, Mayıs 2016- Aralık 2019'da mevcut kütüphanelere yeni fonksiyonlar kazandırılacak. Kütüphanelerde okuma salonları haricinde, cep sineması, kitap kafeler gibi sosyal mekanlar oluşturulacak.
Mayıs 2016-Aralık 2018'de Dijital Kültür Arşivi oluşturulacak. Somut ve somut olmayan kültür mirası, dijital ortama aktarılarak kültürel hafızaya erişim kolaylaştırılacak ve gelecek nesillere aktarılması güvence altına alınacak.
Kültür paketine göre Mayıs 2016-Aralık 2017'yi kapsayan dönemde Kültür Kart Projesi hayata geçirilecek. Kart, müze girişlerinde ve kütüphane kullanımında kolaylık sağlayacak. E-Kütüphane Projesiyle telif hakkı taşımayan Türk ve yabancı klasik eserleri seslendirilerek ve sayısallaştırılarak yayımlanacak.
Şehrin ve ülkenin milli hafızası yeniden canlandırılacak.
81 ilde tiyatro ve diğer sahne sanatlarına destek verilecek. Her ilde en az bir tiyatro sahnesi kurulacak. 30 büyükşehirde 1 milyon kapasiteli Şehir Kütüphanesi inşa edilecek.
"Anadolu Medeniyeti İzlerinin Günyüzüne Çıkartılması" başlığı altında, Restorasyon Teknikleri Araştırma ve Uygulama Merkezi, Aralık 2016'ya kadar kurulacak. Restorasyon teknikleri araştırma ve uygulama merkezleri kurularak, bu alanda uluslararası standartlarda altyapının geliştirilmesi, yurt içi ve yurt dışı araştırmalarda kalite artışı sağlanacak.
Milli tarihin yapı taşlarını ihya etmek için "Aziz Mekanlar Projesi", Mayıs 2016-Aralık 2019'da hayata geçirilecek. Bu kapsamda, Erzurum Nene Hatun Tabyaları, Edirne Tabyaları gibi tarihteki aziz hatıraları oluşturan mekanlar tespit edilerek, restorasyonu yapılacak. Böylelikle, şehrin ve ülkenin milli hafızası yeniden canlandırılacak.
Kültür Ekonomisi ve Girişimciliğin Desteklenmesi başlığı altında ise "GENÇDES" programı kapsamında 2016 sonuna kadar, gençlerin kısa film, ilk film, kitap, dergi, gibi sanatsal faaliyetleri ile sportif faaliyetlerine, proje temelli karşılıksız destek verilerek, kültürel yaşama katılımları sağlanacak.
Bununla birlikte, Mayıs-Aralık 2016'da "Kültür Girişimleri ve Kültür Endüstrisi" kapsamındaki projeler desteklenecek. Geleneksel ürünler ve yeniden tasarlanan geleneksel ürünlerin üretilmesi, satılması ve pazarlanması için oluşturulan girişimler, hibe veya kredilerle desteklenecek.
"Kültür Sponsorluğu Ödülü" verilecek
Şehir ve kültür konularının, ilköğretim müfredatı kapsamında ders programına eklenmesi sağlanacak.
Kültür endüstrisine yönelik "Kültür Ekonomisi Eylem Planı" hazırlanacak. Bu alanda münferit projelerden ziyade belli bir sistematik yapı oluşturularak, desteklerin en fazla katma değer yaratacak şekilde yönetilmesi için eylem planı hazırlanacak.
"SANDES" programı kapsamında, sanatın ve sanatçının desteklenmesi sağlanacak. Sanatı ve sanatçıyı desteklemek adına proje temelli hibe, kredi, sponsor desteği gibi destek paketleri oluşturulacak.
Kültür sponsorluğu sisteminin geliştirilmesi için "Kültür Sponsorluğu Ödülü" verilecek. Bu alandaki desteklerin takdir edilerek teşvikini ve bu vesile ile kamuoyuna duyurulup yaygınlaştırılmasını sağlamak için her yıl kültür sponsorluğuna yönelik çalışmaları ve yatırımları en çok olan kişi ve kuruma bu ödül verilecek.
"Kültür ve Sanat Sponsorluğu Eylem Planı ve Destekler" ile ilgili yasal düzenlemeler yapılacak. Kültür ve sanat sponsorluğuna yönelik çalışmaları koordine edecek bir eylem planının yapılması ve bu alanda kurumların yanı sıra imkanları olan kişilerin veya sivil toplum kuruluşlarının sponsorluklarının sağlanması ve yeni yapılar oluşturularak sponsor desteklerinin arttırılması hedefiyle gerekli yasal düzenlemeler yapılacak.
Sanatçıya Vefa Projesi
Eylem planındaki "Beşeri Kapasitenin Güçlendirilmesi ve Eğitim" başlığı altında, Mayıs-Aralık 2016'da, kültür ve sanat alanındaki beşeri analizler yapılarak, "kültürel istihdamın planlanması" için yeni bir program hazırlanacak.
Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek ihtiyaç analizi çerçevesinde, diğer kuruluşlarla birlikte yapılacak çalışmalarla kültür ve sanat alanına yönlendirilecek öğrencilerin belirlenmesinde planlı döneme geçilecek.
Sanata ilişkin alanlarda belgelendirme ve meslek standartları belirlenecek. Emekliliği gelmiş olan sanatçılar, geriye dönük borçlandırılarak "Sanatçıya Vefa Projesi" kapsamında bu kişilerin emekli olmaları kolaylaştırılacak.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarında istihdam edilen sanatçıların emeklilikle ilgili hakların genişletilmesi suretiyle emekliliğe teşvik edilecek. Sosyal Güvenlik Kurumu primlerini yatıramamış sanatçıların borçları yapılandırılacak, bu kişilere ödeme kolaylığı sağlanacak ve emekli olmalarının önü açılacak.
Bakanlık ve bağlı kuruluşlarında (senfoni, koro, tiyatro, opera ve bale sanatçıları) istihdam edilen sanatçıların emeklilikle ilgili haklarının genişletilmesi suretiyle emekliliğe teşviki sağlanacak.
"Bir Usta Bir Atölye Projesi", Mayıs 2016-Aralık 2017'de gerçekleştirilecek. Ülkeye mal olmuş plastik sanatlar alanındaki (resim, heykel, seramik vb.) ustaların atölyelerine yetenekli gençlerin alanlarında ustalaşması adına katılımları sağlanacak. Atölyeler ve ilgili sanatçılar desteklenecek.
Yasal düzenlemeler hayata geçirilecek
Kültür paketindeki "Kültür Alanında Yeniden Yapılanma ve Yasal Düzenlemeler" başlığına göre ise Mayıs-Aralık 2016'da 4848 Sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilatı ve Görevleri Hakkında Kanunda değişiklikler yapılacak.
Hazırlanacak olan yeni vizyona uygun, yerinden yönetim ilkesi çerçevesinde kültür, sanat ve turizm alanlarındaki gelişmeler dikkate alınarak, Bakanlık teşkilatı yeniden yapılandırılacak.
5224 sayılı Si̇nema Fi̇lmleri̇nin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması İle Desteklenmesi Hakkında Kanunda bazı değişiklikler yapılacak. Sinema sektöründe görülen gelişme ve büyümeye katkı vermek, sektörün yurt dışı pazarlarda yer almasının önünü açmak ve uluslararası ortak yapımlarda daha etkin olmasını sağlamak için yeni mevzuat ile destek sistemi geliştirilecek.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda değişiklikler yapılacak. Avrupa Birliği müktesebatı ve uluslararası sözleşmelere uyum sağlanması, dijital alandaki korsanlıkla mücadelede etkinliğin artırılması ve uygulamanın iyileştirilmesi için ilgili kanunda değişiklikler yapılacak. 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanunda değişiklikler yapılacak. Kültür varlıklarının daha etkili korunması ve yaşatılması için yeni düzenlemeler yapılacak.
5225 sayılı Kültür Yatırımları ve Girişimleri Teşvik Kanununda yapılacak değişikliklerle kültür yatırımcı ve girişimcilerinin daha etkili yönetilmesi ve desteklenmesi için yeni teşvik düzenlemeleri gerçekleştirilecek.
AA Yıldız Aktaş