5 Bin yıllık oyuncak araba savaş kültürünün göstergesi

Yrd. Doç. Dr. Yusuf Albayrak'a göre; Soğmatar Antik Kenti'nde bulunan yaklaşık 5 bin yıllık oyuncak at arabası savaşçı bir topluma ait.

Antik kentteki kazı ekibi Başkanı Doç. Dr. Yusuf Albayrak, 'Savaşçı kavimlerin, çocuklarını henüz küçük yaşlarda savaşa hazırlamak adına o dönem sanatçılarına oyuncak savaş arabaları yaptırmış olabilirler' dedi.

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün izni ile bu yılın mayıs ayında Şanlıurfa Müze Müdürlüğü Arkeolojik Kazı Başkanlığında, Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yusuf Albayrak'ın katılımıyla bölgede kazı çalışmaları başlatıldı. Dünyanın en eski yerleşim yerlerinden Şanlıurfa Soğmatar Antik Kenti'ndeki kazı çalışmalarında yaklaşık 5 bin yıllık oyuncak at arabası ve buna ait tekerlekler bulundu.

Soğmatar Antik Kenti'nde bulunan 5 bin yıllık oyuncak at arabasıyla ilgili Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yusuf Albayrak'la konuştuk. Albayrak, oyuncak arabanın Sümerlere ait olduğunu tespit ettiklerini söyleyerek şöyle konuştu: “Bu oyuncak araba,tipik Sümer savaş arabasıdır. Savaşçı kavimlerin çocuklarını henuz küçük yaşlarda, yetişkin olduklarında savaşa hazır olmaları için, o dönem sanatçılarına oyuncak savaş arabaları ve bu arabaları çeken atlar yaptırdıklarını düşünebiliriz.”

SÜMERLERE AİT

Yrd. Doç. Dr. Yusuf Albayrak, oyuncak arabanın gelişmiş bir topluma ait olduğunu belirtti. Gelişmemiş bir toplumun sadece temel ihtiyaçlarını giderebileceğini oyuncak yapamayacağını şu sözlerle anlattı: “Oyuncak arabanın ait olduğu toplum gelişmiş bir toplumdur. Yazıyı ilk bulanlar Sümerlerdir. Tarım ve ticaret ile uğraşmışlar. Bataklıkları kurutmuşlar, sulama kanalları yapmışlar. Bu da teknolojide ileri seviyede olduklarını gösterir. Tapınak ve saraylar inşa ederek mimaride ileri seviyeye ulaşmışlardır. Gelişmemiş bir toplum böyle bir oyuncağı yapamaz. Temel ihtiyaçlarını gidermek adına ürettikleri kap kacaklar yanında çocuklarının oynaması için arabalar ve benzeri oyunları yapmaları kesinlikle bir gelişmişlik göstergesidir.”

ÇOCUK MEZARINDA OYUNCAK

Albayrak, dönemin dini inanışına dair de önemli bilgiler verdi: “Oyuncak araba bir mezarda bulundu. Bu mezar, Erken Tunç II (M.Ö. 2350-2250) çağı mezarıdır. Mimari olarak kuyu mezarlar diyoruz. Ana kayaya oyulmuş, kuyu şeklinde bir giriş yapılmış ve bir kapı ile mezar odası hazırlanmış. Mezar bir çocuğa aittir. Bu da o dönemde çocukların oyuncakları ile birlikte gömüldüğünü gösteriyor” dedi.

GÜNÜMÜZLE BENZERLİK GÖSTERİYOR

Yrd. Doç. Dr. Yusuf Albayrak, bulunan oyuncak arabanın günümüzdeki oyuncak anlayışıyla benzerlik gösterdiğini de sözlerine ekledi: “Günümüzde çocuklar nasıl ki çeşitli arabalar ile oynuyorsa o dönemin çocukları da yetişkinlerin kullandıkları arabanın oyuncak modelleri ile oynamışlar. Bugün milletler savaşırken ateşli silahlar, makineler ve tanklar kullanıyorsa, o günün çocuklarının da savaş arabaları ile oynaması oldukça normal.”

Müjde Oktay - Aydınlık