ABD, Ahamenişler dönemine ait 1100 tarihi eseri yıllar sonra İran'a geri gönderdi

İran'ın arkeoloji kazılarında bulunan ve 1936'da incelenmek üzere ABD'ye gönderdiği Ahameniş (Pers) İmparatorluğu döneminden (MÖ 550-330) kalma tarihi 1100 tablet ülkeye iade edildi.

İran devlet televizyonunun haberine göre, Ahameniş dönemine ait 1100 tarihi tablet, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ı taşıyan uçakla İran'a getirildi.

İade edilen tarihi eserlere ilişkin bilgi veren Kültürel Miras Turizm ve El Sanatları Bakan Yardımcısı Ali Darabi, "Bu eserler 1932 yılında Persepolis çevresinde yapılan arkeolojik ve turizm kazılarında tespit edilerek keşfedilmiş, 1936'da ise araştırma amacıyla yurt dışına çıkarılmıştı." dedi.

Daha önce de sonuncusu geçen yıl olmak üzere bu eserlerden bir kısmının İran'a iade edildiğini aktaran Darabi, geçen yıl İran'a getirilen beşinci sevkiyatta 3 bin 506 eserin bulunduğunu kaydetti.

Bugün iade edilen tabletlerin Ahameniş döneminde İranlıların yaşamını anlatan konuları içerdiğini, çivi yazısı ve Elam alfabesi ile yazıldığını belirten Darabi, "Bu tabletler 72 saat süreyle Ulusal Müze'de karantinaya alınacak, ardından İran'da eserlerin okunmasına başlanacak." ifadelerini kullandı.

Şah döneminde İran ile ABD'nin Chicago Üniversitesi Doğu Enstitüsü, Pers İmparatorluğu döneminden kalma 30 binden fazla kil tabletin üç yıl boyunca ABD'de incelenmesi için anlaşmaya varmıştı. Anlaşma kapsamında tabletler 1936'da Doğu Enstitüsüne gönderildi. Enstitünün eserleri en fazla üç yıl boyunca incelemesi ve ardından İran'a iade etmesi planlanmıştı.

Tabletlerin bir kısmı 1948, 1950 ve 2004'te ve son olarak 2023'te İran'a iade edilmişti. Geçen yıl iade edilen tabletler, 18 Mayıs Dünya Müze Günü'nde düzenlenen törenle İran Ulusal Müze'de ziyarete açılmıştı.

Ahmet Dursun - AA