Abhazya'da Kolhis inançlarını yansıtan 2500 yıllık tapınak kalıntısı bulundu
Rusya Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü arkeologları, Abhazya Cumhuriyeti'nin Karadeniz kıyısında yer alan sahil kenti Oçamçira'daki arkeoloji kazılarr sırasında Kolhis kültürüne ait M. Ö. 6-4. yüzyıllarına ait kutsal alanını ortaya çıkardı.
Kolhis kültürü kutsal alanında, Yunan ve Mısır tanrılarının figürinleri, kutsal alanın zeminine kazılmış yontulmuş bir “idol” taşı ile birlikte ithal Yunan seramikleri ile karşılaşıldı.
Elde edilen buluntular, Kolhis’in yerel kabilelerin (bu durumda Kolhisliler) dini fikirlerini ve onların hem Yunan dünyasıyla hem de Koban kültür topluluğuyla olan bağlantılarını yeniden yapılandırmaya izin veren yeni verilere ulaşılmasını sağlıyor.
Oçamçira’nın eteklerinde yer alan Antik Gienos Kenti kazılarını dört yıldır yürüttüğünü söyleyen IA RAS’ın Rus-Abhaz ortak Oçamçira arkeolojik keşif gezisi başkanı Alexander Skakov, ” Bu sitede, etrafı çitle çevrili, mezarlığı ve taş döşeli avlusu olan bir Bizans tapınağı vardı. Mısır ve Yunan tanrı figürinleri ve diğer dinsel objelerin çıkarıldığı kutsal alan doğrudan tapınakla ilgili katmanların altında yer alıyor. Buda dönemin sakinlerinin bu yere özel önem verdiğini gösteren ilginç bir gerçek” dedi.
Taş idol Abhazya topraklarında ilk ve tüm bölge için son derece nadir bir buluntudur. Kuzey Kafkasya’da daha önce, bu tür tek idol Kuzey Osetya’daki Koban yerleşimi Sauar’ın kutsal alanında bulundu.
1935-1936 yıllarında liman inşaatı sırasında antik kentin önemli bir bölümü yıkılmıştır. Gyenos’un üzerine kurulduğu üç tepeden sadece biri, doğudaki olanı kalmış.
Arkeolojik çalışmalar, Gyenos şehrinin M. Ö. 6. yüzyılın ilk yarısında oluştuğunu göstermektedir. 1980’lerde Gienos tepe kalesinde gerçekleştirilen kazılarda bir erken Bizans tapınağının kalıntıları ve onun yanında hayvan üslubunda desenlerle süslenmiş at kafatasları ve dizgin detayları ile bir mezar bulunmuştur. Kazılar sırasında, Kuzey ve Doğu Karadeniz bölgesinde benzeri olmayan, örneğin kurşun bir lahit gibi, aralarında çok nadir bulunan birçok eser bulundu.
2022’de, IA RAS’ın Rus-Abhaz Ochamchira arkeolojik keşif gezisi, Bizans tabakalarının altında yatan katmanları araştırdı. Tapınağın ana bölümünün güneybatı köşesinde, bu anıtı kısmen tahrip eden kilise temelinin yanında, Kolhis kültürünün bir kutsal alanı keşfedildi. Araştırmacılar, çakıl taşı döşeme olarak hizmet veren kutsal alanın zeminini temizledi. Tabanda, tapınağın temelinden yaklaşık 10 cm yükseklikte, kesme bir taş, bir taş “idol”, dikey olarak bir deliğe yerleştirilmiş ve diğer taşlarla kaplanmıştır.
Taş döşeme, çoğu Attika ve İyonya kökenli antik çanak çömlek parçalarıyla doluydu. Anıtın tarihini belirlemeyi mümkün kılan oydu: M. Ö. VI – IV yüzyıllar – bu, Gyenos şehrinin geliştiği zamandır. Diğer buluntular arasında bir gümüş sikke (restorasyondan sonra kökeni netleşecektir), az sayıda demir bıçak ve bıçak parçası, masif demir çiviler ve cam boncuklar bulundu.
Buluntuların büyük kısmı Yunan atölyelerinde yapılan eşyalardır. Kaldırımın orta kısmında toplanan 30’dan fazla parça altın, şeritler, küpeler, boncuklar, ipler ve bir kolye. Çizgiler kuşları (bir kuğu ve bir akbaba), tanrıları tasvir eder, yılan kuyruklu iki hayvanla kompozisyonlar vardır. (ellerinde iki fantastik canavar tutan sözde “yılan tanrıçası”)
Altın eşyaların önemli bir kısmı elbette Yunan ustalar tarafından yapıldı, ancak bazıları muhtemelen Kolhis kuyumcuları tarafından yapılmış olabilir ”diyor Alexander Skakov.
Ayrıca, kültürel katmanda eski bir tanrının bronz bir heykelciği ve eski Mısır tanrısı Ptah-Patek’in opak yeşilimsi camdan yapılmış iki heykelciği ele geçti.
Figürinlerin yapıldığı cam kütleye aynı zamanda ” Mısır macunu” veya “Mısır fayansı” da denir, çünkü bu, Mısır atölyelerinde üretildiği ve genellikle ondan bok böcekleri döküldüğü için. Ancak bu macun ile sadece Mısırlılar çalışmadı. Navcratis’in Yunan kolonisinden ustalar da bu macundan Mısır şeylerinin taklitlerini yaptılar.
Ptah-Patek tanrısının benzer figürleri daha önce Abhazya topraklarında Suhum yakınlarındaki bir mezarlıkta bulunmuştu.
Alexander Skakov, “ 2022’deki kazılar, bu alandaki binaların nasıl değiştiğini anlamayı mümkün kıldı: muhtemelen 5. yüzyılda. M.Ö e. bu yerdeki normal yaşam sona erdi. Ev kalıntılarının yanına kilden bir höyük döküldü ve üzerine bir kutsal alan inşa edildi. Bir asır sonra bu ibadethanenin yanında, höyüğün eteğinde Meot ayinine göre at başı ve bronz dizginlerden oluşan bir kutsal alanın inşa edilmesi ve bin yıl sonra bir Hıristiyan kilisesinin inşa edilmesi önemlidir. Bu, mantığı ancak daha fazla araştırma sırasında anlaşılabilecek son derece meraklı bir süreklilik” dedi.
Arkeonews.com