Ahlat Harabeşehir'de 5 bin yıllık höyük bulundu

Bitlis'in Ahlat ilçesinde yürütülen "Eski Ahlat Şehri" kazılarında tespit edilen tarihi yapılar ile 5 bin yıllık olduğu değerlendirilen höyük, bölgenin tarihine ışık tutuyor.

Ahlat Harabeşehir mevkisinde yapılan kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığının koordinasyonunda, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kulaz başkanlığında devam ediyor.

İç kaledeki Ahlatşahlar dönemine tarihlendirilen saray kalıntıları ile 5 bin yıl öncesine ait olduğu değerlendirilen höyüğün ortaya çıkarılarak bilim dünyasına ve turizme kazandırılması hedefleniyor.

- "Kazılar devam ettikçe yapının izlerini görebiliyoruz"

Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı ile Eski Ahlat Şehri Kazısı Başkanı Kulaz, AA muhabirine, iç kalede önceki dönemlerde tespit ettikleri bazı kalıntıların sivil yapı ile gözetleme kulesi olabileceğini değerlendirdiklerini söyledi.

Yapının uzun yıllar yönetim merkezi olarak önemli bir işlev üstlendiğini belirten Kulaz, "Yönetim merkezinin ikamet yeri olarak isimlendirdiğimiz saray ve konak, kapsamlı bir yapı. Kazılar devam ettikçe yapının izlerini görebiliyoruz. Mimari dokuya ait süslemeli parçalar ve seramikler çıkıyor. Yapı, Orta Çağ dönemine ait ama kalede daha önceki dönemlere ait izler, kalıntılar ve seramikler bulunmakta. Kalın duvarlar ve buluntulardan buranın iki veya üç katlı bir yapı olduğunu tahmin ediyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Kulaz, bu yıl zemin katta mutfak ve kiler olarak işlev gören alanda bazı verilere ulaştıklarını aktararak şu bilgileri verdi:

"Bir kitabeye ait olduğunu düşündüğümüz parçalara rastladık. Kazılar devam ettiği sürece kitabenin diğer parçalarını da görme imkanımız olacaktır. Kalenin haricinde etrafı ikinci bir surla çevrelenen iç kaleler yönetim merkezleridir. Dolayısıyla burada bir saray olma ihtimali yüksek ama bu tepe ve aşağısı dönem dönem değişimler geçirmiş. Buranın erken dönemde Tunç Çağı'nda bir höyük olarak iskana açıldığını ya da kullanıldığını düşünüyoruz. Demir Çağı'nda muhtemelen kaleye dönüştü. Kale, Orta Çağ'dan Osmanlı dönemine kadar kullanıldı. Önceki yıllarda taşların üzerinde bazı Türk boylarına ait olduğunu düşündüğümüz damgaları tespit ettik. Yazı karakteri ve seramikler göz önüne alındığında yapıyı 12. yüzyıla tarihlendirebiliriz. Bu da Ahlatşahlar dönemini göstermektedir."

- "Derin sondaj çalışmasıyla höyüğü tespit ettik"

Van YYÜ Arkeoloji Bölümü Araştırma Görevlisi Sinan Kılıç da iç kalenin savunma duvarının hemen dışında yaptıkları derin sondaj çalışmasıyla höyüğü tespit ettiklerini bildirdi.

Kale surlarının iç tarafında çalışmaları yoğunlaştırmayı planladıklarını kaydeden Kılıç, şöyle konuştu:

"O alanın altında tahrip olmamış tarih öncesi döneme ait tabakalara ulaşacağımızı zannediyorum. Kalenin buradaki doğal kayalık tepenin üzerinde yer aldığını biliyorduk fakat tarih öncesi döneme ait höyüğünün olduğunu bilmiyorduk. Yani milattan önce 3000-2900. Burada günümüzden 5 bin yıl önceye ait bir yerleşim yeri bulunmaktadır. Toprak döküntüleri, yüzeyde yapılan araştırmalar ve elde edilen seramik parçalarının bize sağladığı ipuçlarından yola çıkarak bunları söyleyebiliriz. Burası bir höyük, eski yerleşme yeri. Şimdi höyüğe ait tahrip olmamış tabakaları arıyoruz."

AA Şener Toktaş