Aksaray Üniversitesi Arkeoloji Bölümü
Aksaray Üniversitesi Sabire Yazıcı Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü
TARİHÇE / TANITIM
Aksaray Üniversitesi Sabire Yazıcı Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü 2010 yılında kurulmuştur. Bölümümüzün aktif olarak eğitim-öğretime başlayabilmesi için 2013 yılında gerekli hazırlıklar yapılmış ve 2014-2015 akademik yılında eğitim-öğretim etkinliklerine başlanmıştır. Bölüm dersleri Prehistorya, Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi ile Klasik Arkeoloji Anabilim dallarını kapsayacak şekilde oluşturulmuştur. Bölümümüzde 1 Doçent, 4 Doktor Öğretim Üyesi, 1 Öğretim Görevlisi ve 1 Araştırma Görevlisi bulunmaktadır.
Arkeoloji Programının Amacı:
Arkeoloji; Prehistorya, Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi ile Klasik Arkeoloji gibi farklı disiplinleri aynı çatı altında toplayan bir bilimdir. Arkeoloji programının temel hedefi; söz konusu Anabilim Dalları’nda teorik ve uygulamalı dersler alarak ihtiyaç duyulan donanımlı, çağdaş teknolojileri mesleğinde kullanma becerisine sahip, alanında kaliteli eğitim görmüş bilim insanları yetiştirmektir. Eğitim öğretim açısından ele alındığında Arkeoloji ile ilgili konularda uzmanlık düzeyinde bilgi sahibi olma, alanında edindiği teorik bilgileri yorumlama ve değerlendirme, alanı ile ilgili Türkçe ve yabancı dildeki kaynakları kullanabilmenin yanı sıra bilimsel araştırma yöntemleri konularında yeterli düzeye ulaşabileceklerdir.
Aksaray Üniversitesi Arkeoloji programının tercih edecek olan öğrencilerin en önemli avantajlarından biri; insanlık tarihinin başlangıcı, yerleşik yaşama geçiş aşaması ve Klasik Çağ’a yerleştirilebilen çok sayıda yerleşim yerinin Aksaray ili içerisinde bulunmasıdır. Türkiye açısından elzem olan bu arkeolojik sitlerin aktif olarak kazılarının hala devam ediyor olması öğrenciler için diğer artılardan birisidir. Bu kazılar, öğrencilerin derslerde öğrendikleri teorik bilgileri arazi çalışmalarında uygulayabilmeleri açısından oldukça önem arz etmektedir. Ayrıca, öğrencilerin eğitimleri süresince bölümün mevcut öğretim üyelerinin arazi çalışmalarında da yer almaları sağlanacaktır. Bu sayede program, uygulamalı arkeolojik faaliyetlerle de desteklenecektir.
Arkeoloji Bölümü öğretim üyelerinin mevcut yüzey araştırmaları bulunmaktadır. İlerleyen zamanlarda bu araştırmalar kazı çalışması şeklinde yürütülecektir. Bu bağlamda yeterli teknik donanıma sahip, arazi çalışmalarında sorumluluk alabilen öğrencilere ihtiyaç duyulacaktır.
Arkeoloji Programı Anabilim Dalları Hakkında Genel Bilgiler:
Prehistorya
Tarih Öncesi Arkeolojisi olarak da bilinen Prehistorya Anabilim Dalı’nın içeriğini, günümüz uygarlığının temellerinin atıldığı, insanlık tarihinin en uzun sürecini kapsayan ve insan evriminin gelişiminin önemli bir kısmının gerçekleştiği Paleolitik Çağ oluşturmaktadır. Söz konusu çağ boyunca insana ilişkin tüm maddi ve manevi kalıntıları kronolojik bir düzen içinde inceleyen bilim dalı, inter-disipliner çalışma yöntemini benimsemiştir. Taş çağları boyunca insan elinden çıkmış aletleri tanımak, tarif etmek, tiplerine göre ayırıp incelemenin yanı sıra, Paleolitik kültürlerin tanımlanması, Anadolu’daki örnekleri, diğer bölgelerle karşılaştırılması, yontmataş endüstri verileri ışığında Anadolu’nun dünya prehistoryası içindeki önemini öğretmeyi hedefler. Ders içerikleri arasında, Paleolitik kültürler, Paleolitik terminoloji, yontmataş ve kemik alet tekno-tipolojisi, sanat ve süslenme objeleri, yaşam ve inanç sistemleri, ekonomi, ekoloji, sedimantoloji, buzullar ve buzul arası dönemler, zooarkeoloji, kronoloji, stratigrafi, katlaşım dinamiklerinin yanı sıra arkeolojik belgelerin mutlak tarihlendirme yöntemleri bulunmaktadır.
Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi:
İnsanlık tarihinde, avcılık ve toplayıcılık ile tarım yapan yerleşikler olmak üzere iki alternatif ekonomi modeliyle karşımıza çıkan Neolitik Çağ’dan başlayarak, Kalkolitik, Tunç Çağları ve Demir devri sonuna kadar olan dönem boyunca ilk odak noktası Anadolu olmak üzere, Mezopotamya, İran, Suriye, Filistin, Mısır, Kafkaslar, Balkanlar, Kıbrıs ve Ege dünyasının Protohistorik dönemini incelemektedir. Standartlaşmış olarak üretim yapan yerleşik toplumlara geçişin sosyal, ekonomik, teknolojik anlamda insan hayatına nasıl yansıdığı, adaptasyon süreçleri ve yazının bulunması gibi arkeolojik anlamda dönüm noktası oluşturan süreçlerin Anadolu ve Önasya kültürlerinde nasıl gerçekleştiği gibi konular da ele alınmaktadır. Ders içerikleri bu coğrafyalarda doğmuş ve gelişmiş olan toplumların konut ve tapınak mimarisi, heykel ve heykeltıraşlık eserleri, seramikleri, mühürleri, maden sanatı, ölü gömme adetleri gibi konuları kapsamaktadır.
Klasik Arkeoloji:
Ege coğrafyasında karşımıza çıkan Girit-Minos Uygarlığı ve Kıta Yunanistan’da bulunan Miken Uygarlıklarından başlayarak, başta Batı Anadolu olmak üzere tüm Anadolu uygarlıklarının Protogeometrik, Geometrik, Arkaik, Klasik, Helenistik ve Roma dönemi boyunca incelenmesini kapsamaktadır. Ders içerikleri, Anadolu tarihi coğrafyası, Antik dönem yerleşimleri, Yunan ve Roma mimarisi, heykeltıraşlığı, seramiği ve seramik terminolojisi, küçük buluntuları, nümismatik, mitoloji ile resim ve mozaik gibi geniş bir yelpazeden oluşmaktadır. Ayrıca derslerde, görsel malzeme eşliğinde konular detaylı bir biçimde değerlendirilip yorumlanmaktadır.
Misyon
Arkeoloji Bölümünün temel hedefi; Prehistorya, Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi ile Klasik Arkeoloji alanlarında teorik ve uygulamalı dersler alarak alanında kaliteli eğitim görmüş bilim insanları yetiştirmektedir. Eğitim öğretim açısından ele alındığında program ülke içi ve ülke dışındaki benzer programlardan mezun olan öğrencilere denk veya daha yetenekli öğrenciler mezun etme gayreti içerisinde olacaktır. Program bu bağlamda arkeologlar yetiştirerek mevcut arkeoloji bölümleri arasındaki seçkin yerini alacaktır. Mezun öğrenciler teorik ve uygulamalı olarak edindikleri bilgiyi teknolojik araç ve programlara hakim bir şekilde arazi çalışmalarında ve bu farklılıklarıyla kendine güvenen bir olgunlukla hayata devam edeceklerdir.
Vizyon
Bölümümüz nitelikli, iyi donanımlı; araştırmacı, üretken, arkeolojinin ülkemiz özelindeki durumunu ve sorunsalını bilen, bunlara çözüm yolları arayan, arkeolojinin bilimsel ve teorik temellerinin uygulama alanlarında kullanımı sağlayan arkeologlar ve bilim insanları yetiştirmeyi amaçlanmaktadır.
Mezunlar İçin Çalışma Olanakları:
Arkeoloji Bölümü'nden mezun olan öğrencilerin kamu ve özel iş kollarında çeşitli istihdam olanakları mevcuttur. Programdan arkeolog ünvanı ile mezun olan bireyler, başta ülkemizin birçok ilinde bulunan mevcut müzelerde uzman, arkeolog ve müze araştırmacısı kadrolarına yerleşebilirler. Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde yer alan Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nde memur, uzman yardımcısı veya uzman olarak istihdam edilirler. Türkiye'nin tüm illerinde geçerli olmak üzere belediye kadrolarında arkeolog olarak çalışma imkanı bulunmaktadır. Özellikle son yıllarda ülkemizde artan baraj inşaatları, enerji boru hatları vb. çalışmalarda kültürel mirasın korunmasına yönelik olarak özel firmaların bünyelerinde saha arkeoloğu olarak yer alabilmeleri mümkündür. Yine özel sektörde Konservasyon ve Restorasyon şirketlerinde arkeolog olarak da istihdam edilebilmektedirler.
Bölüm Kurulu
Doç. Dr. Osman DOĞANAY Bölüm Başkanı, Klasik Arkeoloji ABD Başkanı
Dr. Öğr. Üyesi İrfan Deniz YAMAN Bölüm Başkan Yardımcısı, Prehistorya ABD Başkanı
Öğr. Gör. H. Hayri ŞENER Bölüm Başkan Yardımcısı, Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi ABD Başkanı
Doç.Dr. Osman Doğanay
Klasik Arkeoloji
Dr. Öğr. Üyesi Meral Hakman
Klasik Arkeoloji
Dr. Öğr. Üyesi İrfan Deniz Yaman
Prehistorya
Dr. Öğr. Üyesi Yusuf Albayrak
Klasik Arkeoloji
Dr. Öğr. Üyesi Fadime Işıl Demirtaş
Prehistorya
Öğr.Gör. Hüsamettin Hayri Şener
Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi
Ar.Gör. Iraz Aslı Yaman
Prehistorya
http://arkeoloji.aksaray.edu.tr/Akademik-Personel
İletişim
Tel: +90 382 288 2207
Faks: +90 382 288 2299
Adres: Aksaray Üniversitesi Sabire Yazıcı Fen-Edebiyat Fakültesi A-Blok Arkeoloji Bölümü Adana Yolu Üzeri E-90 7. Km. Merkez Kampüs 68100
E-mail: aksarayarkeoloji@gmail.com
Web Sitesi: //arkeoloji.aksaray.edu.tr
http://arkeoloji.aksaray.edu.tr/tanitim