Alabastron

Alabastron nedir?

1. Alabastron:  Koku şişesi. 

Klasik çağda, Palaestra'da ve kadınların evlerde kullandığı, dar, uzun boyunlu, kulaklıklı ya da kulpsuz, oval ya da sivri dipli küçük koku şişesi. 

Kaymataşından, camdan ve pişmiş topraktan yapılmışlardır. 

2. Antik Yunan ve Roma'da içine koku ve yağ gibi sıvıların konduğu küresel ya da sivri dipli, kulpsuz silindirik küçük şişe. 

Genellikle içine parfüm ya da merhem koymak için kullanılan dar boyunlu bu şişelerin ilk örnekleri, kendisine adını veren alabastradan yapılıştır; daha sonraları camdan, pişmiş topraktan ve madenden olanları da üretilmişti.

Antik Yunan yünyasında kullanılan alabastronlarda sap yerine çoğunlukla kulak biçiminde çıkıntıları anımsatan kulplar bulunurdu. Bazen de bu kulplar üzerinde ip geçirilecek delikler yer almıştır.  

3. Alabastron: İçine parfüm, banyo yağı ya da merhem koymak için kullanılan dar boyunlu, ince, uzun bir şişeye benzeyen, altı genişçe olup yukarı doğru daralan silindir biçiminde kap.

İçindeki sıvı, tepesinde bulunan ve genişçe bir kapağa benzeyen diskin ortasındaki küçük delikten dökülür. Yükseklikleri 2,5-40 cm arasmda değişen bu şişeler çoğu kez metal bir üçayak üstüne konur ya da iple bileğe asılırdı. Bir figür biçiminde örnekleri de vardır. Yuvarlak dipli, küçük ilmek kulplu, ince uzun ilk örnekler bombylios olarak bilinir. Yunan alabastronlannda sap yerine genellikle kulak biçiminde çıkıntıları anımsatan kulplar bulunur.

Klasik alabastronlar üç çeşittir.

I. MÖ 7. yüzyılda ortaya çıkan ve Yunanistan'da yaygın olarak kullanılan 8-10 cm boyunda, soğan biçiminde Korinth tarzı alabastronlardır.

II. Etrüsk ve İtalya-Korinth çömlekleridir. Bunlar Yunanistan'ın Doğu kesiminde bulunur ve ince uzun uçludurlar.

II. MÖ 6. yüzyıl sonları ile MÖ 4. yüzyıl başları arasında yaygın biçimde kullanılan Atina tipi alabastronlardır. Bunlar 10-20 cm boyunda, yuvarlak tabanlı ve genellikle iki kulpu olan kaplardır.

Her üç alabastron çeşidinin de pişmiş topraktan yapılmış örnekleri vardır.

Albatr (su mermeri) denilen yumuşak, beyaz mermerden yapılan son iki çeşit, alabastron adının kaynağıdır.

Taş, pişmiş toprak ve cam örnekleri vardır.