Anatolian Studies dergisi

Anatolian Studies nedir, Anatolian Studies dergisi ne zaman çıkarılmıştır? Anatolian Studies derisini kimler yayınlamıştır?

Anatolian Studies (Anadolu Çalışmaları); Ankara’daki İngiliz Arkeoloji Enstitüsü tarafından yayımlanan sanat tarihi ve arkeoloji dergisidir. 

İngiliz Arkeoloji Enstitüsü (British Institute of Archaeolog) tarafından neşredilen Anatolian Studies, Türkiye ve Karadeniz bölgesinin tarihini, arkeolojisini ve sosyal bilimlerini kapsayan yıllık hakemli bir akademik dergidir.

Prof. Dr. Semavi Eyice'nin İslam Ansiklopedisi'ne konuyla ilgili yazdığı makalede dergiyle ilgili bilgiler şu şekilde aktarılmaktadır:

Anatolian Studies’in ilk sayısı Journal of the British Institute of Archaeology at Ankara alt başlığıyla 1951 yılında basılmıştır.

Takdim sayfasında derginin Ankara’daki enstitü tarafından yayımlandığı belirtilmekle beraber adres olarak Londra’da bir yer gösterilmiş, daha sonra Londra’daki bu adres de değişmiştir. İlk sayılarda Londra’daki enstitünün başkanı Prof. Sir William Calder olup çok kalabalık bir idareci kadrosu vardır. Ankara’daki enstitünün, dolayısıyla Anatolian Studies dergisinin müdürü önce Seton Lloyd olmuş, 1961’de bu görevi Michael Gough üstlenmiştir. 1969’dan beri ise müdür David H. French’tir.

18x27 cm. ölçüsünde, ortalama 200 sayfalık ciltler halinde yıllık olarak basılan dergide Türk ve İslâm tarih ve sanatı ile ilgili makaleler çok azdır. 1. sayıda S. Lloyd ile W. Brice, Güneydoğu Anadolu’da Urfa’nın güneyinde Harran’da yaptıkları araştırma ve kazılara dair yazdıkları raporda buradaki İslâmî devre ait kale ile Büyük Cami üzerinde de dururlar. Harran’a dair araştırmalar 2. sayıda (1952), buradaki İslâmî kitâbeler hakkında D. S. Rice’ın etraflı ve uzun makalesiyle devam etmiştir. 7. sayıda ise (1957) S. Lloyd’un Boğaziçi’nde Safvet Paşa Yalısı’nın 1956’da çizilmiş rölöveleri, güzel fotoğrafları ile kısa bir makalesi bulunmaktadır. Bu güzel ve değerli tarihî eser birkaç yıl önce bir yangın sonunda tamamen yok olduğundan bu makale ve ekindeki resim malzemesinin büyük değeri vardır. 10. sayıda (1960) Selina Ballance’ın Trabzon’daki eski Bizans kiliselerine dair resimli bir makalesi yer alır. Bu kiliselerin birçoğu Trabzon’un fethinden sonra camiye çevrildiklerinden makale Türk tarihi bakımından önem taşır. Aynı sayıda D. Winfield, M. Q. Smith ve Selina Ballance ile Ann Powell’in Trabzon-Rize yolu üstünde bulunan Yakupoğlu Konağı hakkında bir yazısı yer almaktadır. 14. sayıda (1964) V. L. Ménage, İstanbul’da eski Atmeydanı’ndaki (Sultanahmet Meydanı) Yılanlı Sütun’un Osmanlı tarihlerine göre durumunu araştırmıştır. 15. sayıda (1965) M. Rogers’ın Erzurum’da Çifte Minareli Medrese ile Sivas’taki Gökmedrese’ye dair uzun bir yazısı bulunmaktadır. 22. sayıda (1972) D. French’in British Museum’da muhafaza edilen, XVI. yüzyılda İstanbul’daki İngiltere elçisi W. Harborne tarafından Ankara’da bir İngiliz tüccara yazılan tâlimata dair bir yazı vardır. 26. sayıda (1976) M. Rogers uzun bir makalede, kitâbelerin ışığında Selçuklu döneminde Anadolu’da vakıfları ve vakıf kurucularını incelemiştir. 34. sayıdaki (1984) yazısında J. Mellaart, Anadolu kilimleriyle ilgili meselelere dair görüşlerini ortaya koymuştur.

Anatolian Studies dergisinde çıkan yazıların ağırlığı tarih öncesi Hitit, Mezopotamya, Urartu tarih ve arkeolojisi üzerinde toplanmakta, eski Yunan ve Roma kitâbelerine dair araştırmalar da önemli yer tutmaktadır. Dergide Bizans sanatı ile Güney Anadolu’da çeşitli devrelerde yapılmış bazı kalelere dair yazılar da bulunmaktadır. Bugün kırka yakın cildi basılmış olan dergide Türk sanatı ve tarihi sadece yukarıda işaret edilen belirli sayıda makale ile ele alınmıştır.