Antalya'daki Patara Antik Kenti'nde Viking kılıcı bulundu

Antalya'da arkeologları şaşkına çeviren ilginç kalıntı ortaya çıktı! Arkeoloji kazısında bulunan kılıcın Abbasîlerden Girit'i geri alan imparatorluk ordusundan bir Vareg askerine ya da Bizans'ın başkenti Konstantinopolis'i ele geçirmeye çalışan Veraglere ait olabileceği tahmin ediliyor.

Dr. Öğretim Üyesi Feyzullah Şahin: Viking kılıcının Patara'ya nasıl geldiğini belirlememiz çok zor!

Antalya'nın Kaş ilçesindeki Patara Antik Kenti'nde bu yıl yürütülen kazı çalışmalarında 9 veya 10. yüzyıldan kalma olduğu tahmin edilen Viking kılıcı bulundu. Viking kılıcıyla ilgili çalışma ve araştırmayı yapan Dr. öğretim üyesi Feyzullah Şahin, "Bu Viking kılıcının Patara'ya nasıl geldiğini belirlememiz çok zor. Ancak bulunan kılıç Patara Antik Kenti'nin tarihine yeni bir ışık tutacak" dedi.

Likya Birliği'nin başkenti olan Patara Antik Kenti'nde Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık başkanlığında yürütülen kazıların 30. yılında farklı bir buluntuyla karşılaşıldı. Liman Hamamı bölgesinde yapılan kazılarda 9 veya 10'uncu yüzyıldan kalma olduğu tahmin edilen Viking kılıcı bulundu.

Şüphe duyulmayacak kadar bir Viking kılıcı

Viking kılıcıyla ilgili çalışma ve araştırmayı İzmir Demokrasi Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı'ndan Dr. öğretim üyesi Feyzullah Şahin yaptı. Feyzullah Şahin, "Bugüne kadar Anadolu coğrafyasında Vikinglerin varlığına işaret eden tek maddi kültür kalıntısı 2010 yılında Mersin Yumuktepe kazılarında ortaya çıkarılan Viking kılıcıydı. Bu nedenle Patara'da Liman hamamında bulunan kılıç, şüphe duyulmayacak kadar bir Viking kılıcı" dedi.

Kılıcın 400 yıl boyunca Doğu Roma İmparatoru'na ve ordusuna hizmet vermiş Vikinglerle ilgili küçük bir ipucu sağladığını vurgulayan Feyzullah Şahin, şöyle dedi: "Patara'da ele geçen namlu bölümünde kırık ve oldukça korozyonlu durumda bulunan Viking kılıcının, Doğu Roma İmparatorluğu'nun 9. yüzyıl ile 10. yüzyılın ilk yarısında gerçekleştirdiği deniz savaşlarında yer alan Vareg (Viking) Birlikleri'nden bir askere ait olduğu düşünülmektedir. Kılıcın korunmuş toplam uzunluğu 43.2 santimdir. Namlu ile kabza arasındaki balçak bölümü oval formlu, pırazvana ise balçak bölümünden topuza doğru incelen bir formdadır. Kabzanın üst kısmında yatay bir koruma ve onun üstünde tek katmanlı bir topuz bulunmaktadır. Kılıcın namlu bölümündeki kalıntılar ahşap bir kının içinde taşındığını göstermektedir. Kılıcın topuz, pırazvana ve balçak özellikleri Viking kılıçları üzerine ilk tipolojik ve kronolojik çalışmayı yapan J. Petersen'in 'tip K' ya da 'tip O' olarak değerlendirdiği kılıçlar içinde değerlendirebileceğini göstermektedir. Bu bilgilerden yola çıkarak kılıç 9. yüzyıl ile 10. yüzyılın ilk yarısına ait olmalıdır. Bulunan kılıcın Abbasîlerden Girit'i geri alan imparatorluk ordusundan bir Vareg askerine ait olabileceği gibi imparatorluğa hizmet etmeyen ve imparatorluğun başkenti Konstantinopolis'i ele geçirmeye çalışan Veraglere ait de olabilir."

İstatistiki veriler bu kılıcın bir Vareg askerinin mezarına bırakılmış olduğunu ön plana çıkarıyor

Yapılan araştırmalara göre ahşap kın içinde saklanan Viking kılıçlarının mezarda ele geçirildiğinin bilindiğini ve ölü armağanı olarak mezara bırakıldığını kaydeden  Feyzullah Şahin, "İstatistiki veriler bu kılıcın bir Vareg askerinin mezarına bırakılmış olduğunu ön plana çıkarıyor. Kılıcın bir askeri sefer sırasında kente uğramış birlikler içinde yer alan bir Vareg askerine mi, yoksa Patara'ya yerleşmiş bir Vareg'e mi ait olduğu belirlenemedi. Likya bölgesi özellikle Patara Antik Kenti ile ilgili olarak tarihsel ve arkeolojik veriler oldukça az " diye konuştu.

Feyzullah Şahin'in konuyla ilgili ayrıntılı makalesi Aktüel Arkeoloji dergisinde yer alıyor:

Prof. Dr. Havva İşkan Işık: Bu Viking kılıcı üzerindeki çalışma Patara tarihine yeni bir ışık tutacak

Bugüne kadar Anadolu coğrafyasında Vikinglerin varlığını temsil eden tek maddi kültür kalıntısının 8 yıl önce Mersin Yumuktepe kazılarında ortaya çıkarıldığını anlatan Likya Birliği'nin başkenti Patara Antik Kenti Kazı Başkanı ve Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık,, "Akdeniz'de, liman kentinde Viking kılıcı bulunması bilimsel açıdan büyük önem taşıyor. Patara Antik Kenti tarihine ışık tutacak bir eser. Bu duruma ilişkin askeri ilişkiler, ticari bağlantılarla ilgili yorum yapılabilir." diye konuştu.

Işık, kılıcın Doğu Roma İmparatorluğu'na hizmet vermiş Vikinglerle ilgili bir ipucu taşıdığına işaret etti.

Kılıcın Doğu Roma İmparatorluğu'nun deniz savaşları sırasında Vikingli bir askere ait olduğunun tahmin edildiğini kaydeden Havva İşkan Işık, korunmuş toplam uzunluğunun 43,2 santimetre olduğunu dile getirdi.

Işık, eser hakkında şu bilgileri verdi:

"Namlu ile kabza arasındaki balçak bölümü oval formlu, pırazvana ise balçak bölümünden topuza doğru incelen bir formdadır. Kabzanın üst kısmında yatay bir koruma ve onun üstünde tek katmanlı bir topuz bulunmaktadır. Kılıcın namlu bölümündeki kalıntılar, ahşap bir kın içinde taşındığını göstermektedir. Kılıcın topuz, pırazvana ve balçak özellikleri, Viking kılıçları üzerine ilk tipolojik ve kronolojik çalışmayı yapan J. Petersen'in 'tip K' ya da 'tip O' kılıçlar içinde değerlendirebileceğini göstermektedir."

Kılıcın bir Vareg askerinin mezarına bırakılmış olabileceğine de işaret eden Prof. Dr. Işık, araştırmalara göre ahşap kın içinde saklanan Viking kılıçlarının "ölü armağanı" olarak mezara bırakıldığını kaydetti.

Ahmet Acar - DHA / Hatice Özdemir Tosun - AA