Antik Çağ'dan 21. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi
İstanbul'un tüm tarihi dönemlerini ele alan"Antik Çağ'dan 21. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi" isimli kitap 10 cilt halinde yayımlandı.
İSTANBUL: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ'den yapılan açıklamaya göre, İstanbul'un tarihini, Antik Çağ'daki ilk yerleşimlerden günümüze "şehir" oluşunu merkeze alarak anlatan eser, Kültür AŞ ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) iş birliğinde hazırlandı.
İstanbul’un dünya şehirleri içindeki yerini belirleyerek, şehri topografyası, mimarisi, dini ve sosyal hayatı, yönetimi ve iktisadi hayatıyla bir bütün olarak ele alan eserin proje yönetimini M. Akif Aydın yaparken, editörlüğünü Coşkun Yılmaz üstlendi.
Büyük İstanbul Tarihi'ni, alanında uzman 270 akademisyen kaleme aldı. İstanbul’un bütün asırlarını tanıtan eserin yayın ve danışma kurulunda Halil İnalcık, İlber Ortaylı, İskender Pala, Haluk Dursun, Mehmet Genç, Erhan Afyoncu, Beşir Ayvazoğlu, Sadettin Ökten, Uğur Derman, Çiçek Derman, Feridun Emecen, Mehmet İpşirli, Coşkun Çakır, Kemal Beydilli, İsmail Erunsal, Korkut Tuna, Tuncay Başoğlu, Mustafa İsmet Uzun, Yunus Uğur ve Turhan Kaçar yer alıyor.
Kronolojilerinin oluşturulmasında şehrin kimliğini belirleyen ve tarihi akışında dönüm noktasını oluşturan Bizans, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemleri esas alındı.
Eserin "Emperyal Dönüşümler" başlığını taşıyan birinci cildinde, şehrin siyasi, zihni, sosyal, dini ve mimari alandaki büyük dönüşüm ve buhranları incelenirken, "İstanbul'da Siyaset ve Yönetim" adlı ikinci ciltte, İstanbul'un yaşadığı siyasi hadiseler, yönetim özellikleri ve hukuk düzeni, "İstanbul’un Demografisi" adlı üçüncü ciltte, İstanbul demografi tarihine dair tüm detaylar, gelişim ve değişim süreçleri ve kriz dönemleri ele alındı.
"İstanbul Toplumu" başlıklı dördüncü ciltte, giyim kuşamdan, yemek kültürüne, halk eğlencelerinden törenlere geniş bir yelpazede toplumun fenomenleri, kahvehaneler, hamamlar, piknik ve gezinti alanları gibi toplumun sosyalleşme alanları anlatıldı.
"İstanbul’da Dini Hayat", "İstanbul'un Ulaşım ve Haberleşme Tarihi", "İstanbul’da Edebiyat, Sanat ve Kültür", "İstanbul Mimarisi", "İstanbul’da Eğitim, Bilim ve Teknoloji" ve "Hafızalardaki İstanbul" isimli ciltlerle birlikte eser, 10 cilt ve 4 bin 500 sayfadan meydana geldi.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Proje Yöneticisi Mehmet Akif Aydın, geçmişi 8 bin 500 yıl öncesine kadar giden İstanbul'u, sahip olduğu bütün güzellikleriyle tanıtmanın sorumlulukları dahilinde olduğunu belirterek, "Biz tematik olarak bu şehrin sadece siyasi, demografik ve mimari yönünü ele almadık. 13 başlık altında İstanbul'u bütün yönleriyle tanıtmak istedik. Bu sebeple de 10 ciltlik dev bir eser ortaya çıktı. Zannediyorum bu çapta İstanbul hakkında hiçbir çalışma yok. Bu çapta diğer dünya şehirleri adına bir çalışma sayı olarak az. Bu nedenle dünya tarihinde İstanbul’un şanına ve büyüklüğüne yakışır eser ortaya koymaya çalıştığımızı söyleyebiliriz" ifadelerine yer verdi.
Projenin Editörü Coşkun Yılmaz da tarih yazmanın bir iddia sahibi olmak demek olduğunu aktararak, "Sizin var olduğunuzun temel göstergelerinden birisi tarihinizi yazmanız, yazabilmenizdir. Bu bakımdan, İstanbul tarihini farklı yönleriyle ortaya koyan bir çalışma ne yazık ki yoktur. İstanbul tarihi, antik çağdan 21. yüzyılın büyük İstanbul tarihi bu ihtiyaca cevap vermek için hazırlandı. Bu eserin kendine mahsus özelliklerinden bir tanesi zengin yazar kadrosudur." değerlendirmesinde bulundu.
AA Hilal Uştuk