Ardahan’da cenazesi bulunan subay 3 ülke arasında kriz oldu
Ardahan’da inşaat kazısı sırasında üniformasıyla gömülmüş olarak bulunan ve kimliği uzun süre tartışmaya yol açan Polonya asıllı Rus Yarbay Karl Karloviç Rjepetski yüzünden Türkiye, Rusya ile Polonya arasında diplomatik polemik yaşanıyor.
Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Meclis’teki özel sohbetinde, bir yıldır Kars Müzesi’nde koruma altında tutulan Yarbay Rjepetski’nin durumuna ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Meclis’teki özel sohbetinde, bir yıldır Kars Müzesi’nde koruma altında tutulan Yarbay Rjepetski’nin durumuna ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu. Polonya’nın, vatandaşları olduğu gerekçesiyle cenazenin kendilerine verilmesini istediğini belirten Kurtulmuş, “Rusya da diyor ki, ‘O sırada Polonya yoktu, Sovyetler Birliği vardı, onun için bu bizim vatandaşımızdır’. Rusların teklifi, Ardahan’da bir Hıristiyan köyündeki mezarlığa gömülmesi, kendileri de istemiyor” dedi.
Hürriyet gazetesinden Turan Yılmaz’ın haberine göre, Türkiye’nin bu konudaki tavrına ilişkin ise “Adam Polonyalı, Polonya’da da ailesi var” sözleriyle, Yarbay Rjepetski’nin Polonya’ya iadesine daha sıcak bakıldığı izlenimi veren Kurtulmuş, “Bu, ülkeler arasında bir sorun olmadan sorun nasıl çözülür, bunu yapmaya çalışıyoruz” dedi.
Önce Rus General Vasiliy Geyman olduğu sanılmıştı
Tabutun içinde, üzerindeki üniforması ile vücudunun büyük bölümü bozulmamış halde bulunan cesedin önce Rus General Vasiliy Geyman’a ait olduğu öne sürüldü. Ancak araştırmalar sonucunda, Rus işgali sırasında bölgeye gelen Yarbay Rjepetski’ye ait olduğu anlaşıldı.
Rus arşivlerinde Yarbay Karloviç’in mezar yeri Ardahan Asker Mezarlığı olarak geçiyor. Ardahan’daki bulunan tabutla ilgili araştırmalara katıldığını anlatan Rusya Askeri Tarih Arşivi uzman görevlisi Oleg Çistaykov, “Apolet üzerindeki yıldız ve rakamları araştırdık. Genelkurmay Başkanlığı arşiv belgelerini inceledik. Sonuç olarak Ardahan’da Rus mezarlığında toprağa verilen tek yarbay rütbesindeki askerin Pjepetski olduğu anlaşıldı.” demişti.
Yarbay Karl Karloviç Rjepetski Kimdir?
Rus tarihi kaynaklarına göre, Yarbay Rjepetski, Polonya kökenli soylu bir ailenin çocuğu olarak Estonya’nın başkenti Tallin’de doğdu. O dönem Estonya Rusya’ya aitti. Yarbay Rjepetski Varşova Askeri Okulu’nu bitirdi. Sibirya ve Orta Asya’da görev yaptı. Ölümünden 2 yıl önce, 1892 yılında Ardahan’a tayini çıktı. Ardahan’da 1. Kafkas Kolordusu 20. Piyade Tümeni 78. Navaginskiy Alayı’nda görev yaptı.
Rjepetski’nin ailesi ise Ukrayna’nın batısındaki Volinski bölgesinden. Varşova piyade askeri okulda eğitim aldı. Ölümünden sonra eşi ve 2 kızının Tiflis, Grodno ve 1904 yılında Moskova’da yaşadığı iddia ediliyor.
Rjepetski katolikti. Ardahan’da ise Roma Katolik Kilisesi yoktu. Dolayısıyla Ermeni Katolik Kilisesi cenaze ayin işlemlerini yaptı. Ölüm ile ilgili belgeyi Ermeni Katolik Kilisesi’nin hem Rus, hem de Ermeni dilinde yazdığı ortaya çıktı. Belgede beyin kanaması sonucunda hayatını kaybettiği yazıyor.
Hürriyet