Ariarathes
Ariarathes kimdir?
1. Ariarathes I: MÖ 322. MÖ 332-322 arasında Kapadokya kralı.
Büyük İskender’in bölgeye atadığı satrap Sabiktas’a karşı bölge halkının isyan etmesi ve İskender’in Perslerle çarpışmaya girmesini fırsat bilip MÖ 332’de kral oldu. Soylu bir Pers ailesinden geliyordu. Azimli ve enerjik bir kral idi, bir kaç yıl içinde Sinope’den Trapezos’a kadar olan sahili ele geçirerek güçlü bir devlet kurdu. Zela yakınındaki Gaziura kalesini devlet merkezi yaptı. Kurduğu krallığa meşruluk kazandırmak için soyunun Akhamenidlere dayandığını ileri sürüyordu. Kurduğu krallık dokuz yıl, yani İskender’in ölümüne dek yaşayabildi. İskender’in yasal ardılı Perdikkas ile giriştiği mücadele sonucu önce tutsak edildi, sonra MÖ 322’de çarmıha gerilerek öldürüldü.
2. Ariarathes II: MÖ 301-280 arasında Kapadokya kralı.
Ariarathes I’in oğludur. Tahtı ele geçirmek için isyan başlattı, Antigonos I Monophtalmos’un üzerine gönderdiği kuvvetleri yenerek kral oldu. Sonraki dönemde Seleukos hakimiyetini tanımak zorunda kaldı.
3. Ariarathes III: MÖ 255-220 arasında Kapadokya kralı.
Ariaramnes’in oğlu ve halefidir. ‘Antiokhos II Theos’un kızı Stratonike ile evliydi. Bastırdığı sikkelerde kral unvanını alan ilk Kapadokya kralıdır.
4. Ariarathes IV Eusebes: MÖ 220-163 arasında Kapadokya kralı.
Ariarathes IlI’in oğlu ve halefidir. Seleukoslarla yaptığı ittifakı kral Antiokhos IlI’un kızıyla evlenerek pekiştirdi. Kuvvetleriyle destek verdiği Antiokhos’un Magnesia Savaşı’nda Romalılara yenilmesinden sonra barış antlaşmasına razı oldu ve savaş tazminatında, damadı olan Pergamon kralı Eumenes II’in yardımıyla indirim elde etti. İzleyen dönemde Roma’nın ‘Pontos kralı Pharnakes I’e ve Makedonya kralı Perseus’a karşı mücadelesinde yardım sağladı. Ayrıca sınırlarını Galat akınlarına karşı başarıyla korudu. ‘Eusebes’ lakabı dindar demektir.
5. Ariarathes V Eusebes Philopator: MÖ 130. MÖ 163-130 arasında Kapadokya kralı.
Ariarathes IV’in oğlu ve halefidir. Tahtını iki yıllığına kardeşi Orophernes’e kaptırdı ancak Pergamon kralı Attalos II’nin yardımıyla geri aldı. Hanedanın en Hellenize olmuş kralıydı. Sarayına sanatkarlar ve bilginleri getirtti, krallığının iki önemli kenti olan Mazaka ve Tyana’yı iki Hellen sitesi haline getirdi. Roma’ya sadakat politikasını sürdürdü. Aristonikos Pergamon tahtında hak iddia edip ona karşı ayaklandığı zaman Ariarathes Pergamon ile olan ittifakının gereği olarak Roma’ya karşı savaştı ve savaş alanında öldü. Sadakati nedeniyle Kilikia’nın bir kısmı ölümünden sonra Kapadokya Krallığına verildi.
6. Ariarathes VI Epiphanes: MÖ 116. MÖ 130-116 arasında Kapadokya kralı.
Ariarathes V’in oğlu ve halefidir. Annesi Nysa tahta çıkmalarını engellemek için altı oğlundan beşini öldürdü. Hanedana sadık bakıcıları tarafından kaçırılıp kurtarılan Ariarathes genç yaşta tahta çıktı. Bu dönemde Pontos Krallığı Kapadokya’yı topraklarına katma hevesindeydi. Ariarathes VI’nın MÖ ll6’da Kapadokyalı bir asil olan Gordios tarafından suikaste kurban gitmesi ve ardından Gordios’un Pontos’a kaçması, işin içinde Pontos kralı Mithradates VI’in olduğunu düşündürür. Ölümünden sonra ülkesi bir süre dul eşi Laodike tarafından yönetildi. Laodike’nin ‘Bithynia kralı Nikomedes III Euer- getes ile evlenmesi üzerine toprakları Bithynia Krallığına dahil oldu.
7. Ariarathes VII: MÖ 116-101 arasında Kapadokya kralı.
Ariarathes VI’in oğlu ve halefidir. Çocuk yaşta kral olduğu için idareyi annesi ele almıştı. Annesinin Bithynia kralı ile evlenmesi üzerine Pontos kralı Mithradates VI ordusu ile Kapadokya’ya girdi ve tekrar Ariarathes’i tahta çıkardı. Bir süre sonra Ariarathes Mithradates ile işbirliğini reddedince yine onun tarafından öldürtüldü.
8. Ariarathes VIII: MÖ 1. Yy. Kısa süre tahtta kalan Kapadokya kralı.
Pontos kralı Mithradates VI’nın oğlunun Ariarathes IX adıyla Kapadokya tahtına çıkmasından rahatsızlık duyan Kapadokyalılar tarafından kral ilan edildi ancak Mithradates VI tarafından öldürtüldü.
Ariarathes IX Eusebes Philopator: MÖ y. 99-87 arasında hüküm süren Kapadokya kralı. Pontos kralı Mithradates VI’in oğludur. Çocuk yaşta kral oldu. O tahtta iken asıl idareci Ariarathes VI Epiphanes’i öldüren Gordios’tu. Onların yönetimine karşı duyulan hoşnutsuzluk sonucu Ariarathes VlI’nin kardeşlerinden biri Ariarathes VIII adıyla tahta çıkanlmıştır.
9. Ariarathes X: MÖ 42-36 arasında Kapadokya kralı.
Kardeşi olan Ariobarzanes III Eusebes Philoromaios’un öldürülmesinden sonra kral oldu. Marcus Antonius’un emriyle MÖ 36’da öldürtüldü.