Arkeolog Theresa Goell'in ABD'ye götürmek istediği Tarsuslu arkadaşı

Neden evlenmediniz diyen soranlara 'Ben zaten Nemrut’la evliyim' diyen Amerikalı arkeolog Theresa Goell, araştırmalarında kendisine yardımcı olan Tarsuslu marangoz - fotoğrafçı Mehmet Sabit Meray'ı Amerika'ya götürmek istemiş ama ailesi izin vermediği için genç adam teklife olumuz yanıt vermiş.

​

Tarsus Esnaf Odaları Birliği’nin kurucularından Niyazi Meray (86), 9 yıl önce hayatını kaybeden ağabeyi Mehmet Sabit Meray’ın (87), Theresa Goell ile 1951 yılında Mersin’in Tarsus ilçesindeki arkeolojik kazılarda tanıştıklarını söyledi.

Meray, ağabeyi Mehmet Sabit ile babası İsa’nın Tarsus Amerikan Koleji’nde marangozluk yapması nedeniyle ilçedeki kazıları yürüten ABD’lilerle yakın ilişkiler kurduğunu anlattı.

Mehmet Sabit’in marangozluğun yanı sıra kazıda elde edilen tarihi eserleri fotoğraflayıp ABD’lilere teslim ettiğini de kaydeden Niyazi Meray, ilerleyen zamanlarda ağabeyi ile Theresa Goell’in yakın arkadaş olduklarını ifade etti. Nemrut Dağı’nda kazılar yaparak Kommagene Kralı I. Antiochos'un mezarını arayan Theresa’nın bir defasında Mehmet Sabit’i de Nemrut Dağı'na yanında götürdüğünü ifade eden Niyazi Meray, "Daha sonra döndüler ve Tarsus'taki çalışmalara devam etti. Bir süre sonra Theresa ABD'ye giderken ağabeyimi de götürmek istedi, ancak ailem izin vermedi. Daha sonra izin vermemeleri nedeniyle pişmanlık yaşadılar" dedi.

Theresa Goell kimdir?

ABD'nin New York kentinde 1901 yılında dünyaya gelen Theresa Goell, arkeoloji öğrenimi gördükten sonra Mersin'in Tarsus ilçesindeki kazı çalışmalarına katıldı. Nemrut Dağı'nda 1953 yılında kazı çalışmalarına katılan Goell'in en büyük hayali, Kommagene Kralı I. Antiochos'un mezarını bulmaktı. Goell, bu hayalini gerçekleştiremese de Kommagene Krallığı’na ait araştırmaları dünya literatürüne girdi. Çalıştığı dönemde kaldığı Adıyaman'ın Kahta ilçesinde bölge insanıyla da yakın ilişkiler kuran ve çok sevilen Goell'e, Nemrut'la özdeşleştiği için Dağın Kraliçesi denildi. Bildiği, İngilizce, Fransızca, Almanca dillerine Türkçe’yi de ekleyen Theresa Goell, tercüman kullanmaması nedeniyle insanlarla daha sıcak ilişkiler kurdu. Yöre insanının "Neden evlenmediniz?" sorusunu, "Ben zaten Nemrut’la evliyim" diye yanıtlayan Goell, 1984 yılına kadar bölgede araştırmalar yaptı, 1985 yılında ABD'de hayatını kaybetti.

Nuri Pir - Okan Çalışkan / DHA