Arkeologların bulduğu altın objenin ağız plakası olduğu anlaşıldı
1872 yılında İngiltere'nin York kenti istasyonunun altındaki arkeoloji kazılarında bir mezarda kadın iskeletinin yanından sikke ve bir altın plaka ortaya çıkarılmıştı. 150 yıldır arkeologların kafasını kurcalayan gizemli altın objenin ne olduğu sonunda anlaşıldı.
Bir asırdan fazla süren soru işaretinden sonra, Yorkshire Müzesi’ndeki bir ekip ve dünyanın dört bir yanından gelen uzmanlar, bu objenin 3. yüzyıldan kalma bir Antik Roma ağız plakası olduğunu ortaya çıkardı.
1.800 yıllık altın plaka, Britanya’da türünün tek örneği ve şimdiye kadar dünya çapında ise yalnızca 23 adet bulunabildi.
Plaka, bir ölünün ağzını kapatmak için kullanılıyordu ve uzmanlar bunun genellikle yüksek statüdeki kişiler tarafından kullanıldığını söylüyor.
Ancak bunun nasıl ve neden kullanıldığına dair gizem hâlâ devam ediyor. Teoriler arasında, kişiyi ölümünde korumak için sihirli ya da tıbbi bir amacı olabileceği var. Bir diğer teori ise, ölüyü mezarda tutmak ya da susturmak amacıyla kullanılmış olabileceği.
Yorkshire Müzesi arkeoloji müdür yardımcısı Adam Parker, ağız plakası hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için kadın iskeleti üzerinde daha fazla test yapmayı planladığını söylüyor.
Bu araştırmaların içinde, kadının nereli olduğunu tespit etmeye çalışmak için Antik DNA testi ve kararlı izotop analizleri yer alıyor.
Parker, diğer ağız plakalarının çoğunun, Fransa’da bulunan bir örnekten farklı olarak, Suriye, Türkiye ve Kırım’daki Roma İmparatorluğunun uzak doğu kesimlerinde bulunduğunu söylüyor.
“İskeletin bir Doğu bağlantısına sahip olduğu kanıtlanabilirse, bu alışılmadık uygulamanın imparatorluğun bir ucundan diğerine olan hareketliliğini gösterecek. Zira diğer tüm örnekler imparatorluğun Doğu kesiminde ortaya çıkarıldı.”
Kadının öldüğü zaman 18-30 yaşlarında olduğuna inanılıyor ve ağız plakasıyla birlikte, MS 202 ila 210 arasına tarihlenen sahte bir gümüş sikkeyle gömülmüştü.
Üzerinde gümüş bir kaplama bakırdan yapılmış sikkenin bir tarafında Septimius Severus, diğer tarafında ise şans tanrıçası Fortuna yer alıyor.
Severus, 193’ten 211’de York’taki ölümüne kadar Roma İmparatoru idi, ancak kadının bu dönemde mi yoksa daha sonra mı gömüldüğü kesin değil.
Erman Ertuğrul - Arkeolofili.com (The Independent. 23 Ekim 2018)