Arkeolojinin ana branşları nelerdir?
Arkeoloji, çağlara ve coğrafik alanlara göre hangi kollara ayrılmıştır? Arkeoloji biliminin temel uzmanlık alanları nelerdir? Arkeolojinin temel branşları nelerdir?
Arkeoloji bilimi; zaman ve mekan olarak, dünya üzerindeki tüm kıtalarda, Paleolitik devirlerden Yakınçağ'a kadar hayli geniş zamanda kurulan kültür ve uygarlıkları inceler. Doğal olarak tek bir arkeologun tüm kıtaları ve zamanlara ait kalıntıları incelemesinin olanağı yoktur.
Bu nedenle Arkeoloji, çağlara ve yörelere göre çeşitli uzmanlık alanlarına ayrılmıştır.
Akademilerde temel olarak şu uzmanlık alanlarında arkeolog yetiştirilir.
1. PREHİSTORYA: İnsanlığın yazılı belgelerden önceki erken tarih çağlarına ait maddi kalıntıları ile uğraşır.
1.1.PALEOLİTiK ÇAĞ (ESKI TAŞ YA DA YONTMA TAŞ ÇAĞI) Tahmini olarak M.Ö.600.000-10.000 yıllarını kapsar.
a. Alt Paleolitik Çağ
b. Orta Paleolitik Çağ
c. Üst Paleolitik Çağ
1.2. NEOLİTİK ÇAĞ (CİLALI TAŞ ÇAĞI): Yaklaşık olarak M.Ö.10.000-5000 yıllarını kapsar.
1.3 KALKOLİTİK ÇAĞ (BAKIR ÇAĞI) Yaklaşık olarak M.Ö. 5000-3000 yılları arasını kapsar.
a) Erken Kalkolitik çağ B) Geç kalkolitik Çağ
2. PROTOHİSTORYA : Yazının bulunmasından sonraki erken tarih çağları ile uğraşır.
2.1. TUNÇ ÇAĞI Yaklaşık olarak M.Ö.3000-1200 yılları arasını kapsar.
a) Erken Tunç Çağı b) Orta Tunç Çağı c) Geç Tunç Çağı
3. ESKİ YAKIN DOĞU ARKEOLOJİSİ (Ön Asya Arkeolojisi):
4. AKDENİZ ARKEOLOJİSİ :
5. KLASİK ARKEOLOJİ: (Antik Çag Arkeoloji)
6. MISIR ARKEOLOJİSİ: Sadece Mısır’da kurulan gelişmiş uygarlıkları ve bunların çevre kültürlerle olan ilişkilerini inceler. Eski Mısır yaklaşık üç binyıl varlığını sürdürdükten sonra, İ.S. 395'te Bizans egemenliği altına girerek Hıristiyanlığı yada Kıptiliği benimsedi ama Hıristiyanlar ve Araplar, bu son derece gelişmiş uygarlığın izlerini silemediler. İ.S.VI. yy'da imparator İustinianos, Philai'deki İsis Tapınağı'nı (Hıristiyan mısır'daki son pagan merkezi) kapattırınca, dünyanın en eski uyarlığı sayılan bu uygarlığın üstüne bütün kapılar kapanmış oldu.
8. YENİ DÜNYA ARKEOLOJİSİ : Amerika kıtası medeniyetleri arkeoloji..
Son yıllarda akademilerde Asya ve Uzak Doğu Arkeolojileri konusunda da uzmanlar yetiştirilmektedir.