Ate
Ate nedir?
1. Ate: Yunan dini inancında tanrıdan gelen körleşme.
2. Ate: Hesiodos'a göre Kavga Tannçası Eris birçok belalı varlıklarla birlikte, birbirinden hiç ayrılmayan Dysnomie ve Ate'yi de meydana getirdi. Bu iki tanrısal varlık da iki kavramı simgelerler.
Dysnomie "kötü yasa", "bozuk düzen" anlamına gelirse de, Ate’yi modern dillerin herhangi birine çevirmek ve bu kavrama karşılık olabilecek çağdaş bir kavram bulmak güçtür.
Akıl, insanın gerçeği olduğu gibi görmesini, iyiyi kötüden ayırmasını sağlayan yetidir. Ama insanın aklı başından alınır, gözü karartılırsa, doğru yolu göremez olur, şaşırır, aldanır, gaflete düşer ve bunun sonucunda suç işler, günah işler. Bu suç ve günahları da tanrılar cezasız bırakmazlar, insanın peşine öç tanrıçalarını takarlar. “Gaflet” diye çevirebileceğimiz bu simgesel varlık yalnız insanlara değil, tanrılara bile musallat olur, Yunan tragedyalarının birçoğu gözleri kararan insanların kendi yıkımlarını nasıl kurduklarını anlatan oyunlardır.
Ate'yi bu olumsuz eylemleri yüzünden insanlar da tanrılar da bela sayarlar.
Bir efsaneye göre, günün birinde Zeus dayanamaz, Ate'yi tuttuğu gibi OIympos'tan aşağıya atar, bu kötü tanrıça da yuvarlanıp Troya'nın sonradan kurulacağı tepeye düşer.
Troya'nın başına gelecek belalar, yıkımlar da bu tanrıça ile olan ilişkidendir, derler.
düzenle Ate: Eski Yunan düşününe özgü soyut bir kavram ve onu simgeleyen dişi cinsten tanrısal bir varlık. Hesiodos'a göre Ate, kavga tanrıçası Erişten doğmuştur. Akıl, insanın gerçeği olduğu gibi görmesini, iyiyi kötüden ayırt etmesini sağlayan yetidir. Aklı başından alınır, gözü karartılırsa, aldanır, basireti bağlanır ve gaflete düşüp hata işler, suç işler, günah işler. Bunun sonucunda da cezaya çarpılır. Çağdaş dillerde karşılığı zor bulunan bu kavram Türkçemizde en iyi "gaflet" sözcüğüyle karşılanabilir, ne var ki derin dinsel anlamı ve insanlık dramında bu kavramın oynadığı büyük rol gene de yansıtılmış olmaz. En iyisi Yunan kaynaklarının kavramı nasıl tanımladıklarına bakmaktır. İlkin Homeros'u alalım. İlyada destanının asıl konusu Akhilleus'la Agamemnon arasındaki kavga sona erince, krallar kralı hata ettiğini kabul eder ve şöyle der (İl. XIX, 85):
Akhalar sık sık söylediler bana bunu, bana çıkıştılar, ama suçlu değilim ben, Zeus, Kader, karanlıkta yürüyen Erinys o toplantıda çeldiler aklımı, düşürdüler kötü bir çılgınlığa (Ate) aldığım gün Akhılleus 'un onur payını, benim elimden ne gelirdi ki? Tanrı getirir her şeyin sonunu. İnsanları şaşırtan çılgınlık büyük kızıdır Zeus 'un, uğursuzun inceciktir ayakları, basmaz yere,konar insanların kafalarına, bela olur, onu bunu alır ağının içine. Bir gün Zeus'u bile şaşırttı o, insanlardan, tanrılardan üstün Zeus'u.
Ate Zeus'u bile aldatmıştır: Tanrı Mykene krallığını Perseus'un ilk doğacak olan torununa vereceğini söyledi ve bunun Herakles olacağını sandı, oysa Hera'nın bir oyunuyla Herakles'ten önce Eurystheus doğdu ve yiğit böylece bu akrabasına kul, köle olmak zorunda kaldı. Zeus Ate'nin bu düzenine kızarak onu saçlarından tutup tiksintiyle atar Olympos'tan aşağı, Ate de gelir yerleşir insanların arasına. Ate Kader'in elinde bir oyuncaktır ve insana kendi eliyle bilmeden, istemeden nice nice suçlar işletir. Yunan tragedyasının başlıca yürütücüsü bu amansız tanrıçadır. Oidipus babası Laios'u öldürüp anasıyla evlendiğini bilmez, Kaderce bile bile aldatılmış, şaşırtılmıştır. Aiskhylos'un "Persler" tragedyasında Kserkses de Ate'nin kurbanı olur. Ate kralı bütün ordusuyla Boğazları geçmeye kandırır, Salamis'te ordu kırılınca imparatorluk çöker, suç işlenmiştir, geri dönüş yoktur. Ate böylece gözü kararıp suç ve günah işlemiş bahtsız - çoğu kez tanrıların lanetine uğramış - kişiyi öç tanrıçaları Erinys'lerin eline bırakır. Kişi kurtulacağına, daha beter batar. Çıldırır ya da canına kıyar. Bir tanrı onu suçundan arındırmak yolunu bulamazsa, yeraltında da kurtuluş yoktur onun için. İşte böyle zalim olarak canlandırılmıştır Kader ve onun yardımcısı Ate Yunan efsanesinde (Erinys'ler). Bir efsaneye göre, tanrı Zeus'un öfkelenerek yeryüzüne attığı belalı tanrıça Anadolu'nun Phrygia bölgesindeki bir tepeye düşmüştür. Ate tepesi (Gaflettepe) adı verilen bu tepenin üstüne sonraları İlos İlion kentini kurmuştur. İlion (Troya)'un başına gelen bütün belalar bundandır (İlos, Palladion