Bast-ı zaman Tayy-ı mekân

Bast-ı zaman Tayy-ı mekân ne demektir? Tayy nedir, Bast nedir, Tayy-ı mekân nedir, Bast-ı zaman nedir,

Bast-ı zaman Tayy-ı mekân; zamanın ve mekânda fiziki sınırların aşılabileceğini ifade eden, zamanın genişlemesi, mekanın değişmesi anlamında tasavvuf kökenli deyimdir.

Tasavvuf terimi olarak; uzak mesafelerin bir anda aşılması veya uzun sürede yapılacak işlerin bir anda gerçekleşmesinin yanı sıra, ermiş bir insanın aynı zamanda başka zaman ve başka mekanlarda görünebilmesinin mümkün olduğunu ifade için kullanılır. Deyimim mekânla ilişkisi “tayy-i mekân, bast-ı mekân”, zamanla ilişkisi ise “tayy-i zaman, neşr-i zaman, bast-ı zaman” şeklinde ifade edilir.

Bast kelimesi; ruhi rahatlama ve mânevî ferahlama anlamına gelen bir tasavvuf terimidir.

Bast-ı zaman ifadesi; "zamanın genişlemesi, çoğalması" anlamına gelir  ve uzun zaman gerektiren işlerin çok kısa daha kısa zamanda görülmesi ya da geleceğe veya geçmişe gidebilme olanağı bulunduğunu anlatır.

Tayy'ın Arapça sözlükteki anlamı; dürüp bükmek; mesafe katetmek, geçip gitmektir. Kelimenin Kur’an’da el-Enbiyâ ve ez-Zümer surelerinde kıyamet günü göklerin Allah’ın kudret eliyle dürüleceğini anlamında kullanılması dikkat çekicidir.

Tayy-ı mekân ifadesi ise “Mekânın değişmesi, farklı mekanlarda seyahat kabiliyeti" anlamına gelir.