Çöl ortasında 1500 yıllık balina avı resimleri bulundu

Şili’nin Atacama Çölü’nde yaşayan avcı toplayıcılar tarafından 1500 yıl önce çizilmiş balina avı resimleri bulundu.

Avcılar, derme çatma sandallar ve zıpkınlar kullanarak büyük balinayı avlıyordu. 1500 yıl önce, dünyanın en kurak bölgelerinden birinde, Şili’nin Atacama Çölü’nde yaşayan avcı toplayıcılar için bu oldukça iyi bir av olurdu.

Bu ve benzeri avlar, 1500 yıl önce antik avcılar tarafından mağara duvarlarına resmedilmişti. Demir oksitle boyalı parlak kırmızı kaya sanatında, eski avcılık geleneği hala görülebiliyor. Tasvirlerin arasında, balinalar, kılıçbalıkları, deniz aslanları ve köpekbalıkları yer alıyor.

Yayımlanan yeni araştırma, avcı toplayıcılar için bu süre zarfında kritik deniz avcılığının ve kaya sanatının dramatik öyküsünü nasıl anlattığını özetliyor.

Söz konusu kaya sanatı, Şili’nin bir bölümünde 20. yüzyılın başlarında antropologlar tarafından bulunmuştu. Okyanus ile çöl arasındaki El Médano adlı bir vadi, bu bölgedeki ilk kaya sanatı olarak kayıtlara geçti. Bu kaya sanatının varlığı, bin yıldan fazla bir süredir sadece bölgede yaşayan yerel Paposo insanları tarafından biliniyordu.

Yeni çalışma, El Médino’nun birkaç kilometre kuzeyindeki Izcuña adlı bir alanda bulunan mağara sanatına odaklanıyor ancak dönemin tablolarına genel olarak El Médano sanatı deniyor.

300’den fazla resim bulundu. Birçok çizim balıkları tasvir ediyor, ancak silahlar ve sallar da belgelendi. C: Benjamin Ballester

Izcuña vadisinde 24 farklı kaya blokunda 328 farklı resim bulunuyor. Çoğu, Şili sahilinde oluşmuş ve içe doğru hareket eden bulut kümesinin getirdiği nemle bozulmuş durumda. Ancak yine de tarihlendirmeye yetecek kadar sanat eseri günümüze kadar ulaşabildi.

Burada en yaygın görülen sanat türü büyük balık silüetlerini tasvir ediyor. Diğer resimler ise sal ve silahlı av sahnelerini gösteriyor. Karada yaşayan hayvanlar da tasvir edilmiş olsa da, kaya sanatında deniz yaşamının tasvirini bulmak daha oldukça nadir görülen bir durum.

Araştırmanın yazarı Benjamín Ballester, balıkların ya da balinaların avcılara ve sallarına oranla her zaman büyük boyutlu bir şekilde resmedildiğini, böylece düşmanların gözünün korkutulduğunu söylüyor.

Araştırmanın yazarları “Genel olarak avlanma, seçilmiş birkaç kişinin yönlendirdiği uzmanlaşmış, yalnız ve bireysel bir uygulama olarak temsil edilir.” diyor.

Sanatsal değerlerinden de öte bu resimler, deniz avlarının bu toplumun vazgeçilmez bir parçası olduğuna dair arkeolojik kanıtları gösteriyor.

Daha önceki kazılarda, arkeologlar, 3 metrelik ahşap millerden inşaa edilmiş geçici zıpkınlar buldular, sökülebilir ok uçlarından bazıları ise 7000 yıl öncesine dayanıyordu.

Ballester, eserlere ve sanata bir bütün olarak bakmanın, arkeologlar için Şili’nin eski hayatını daha iyi anlayabilmelerini sağladığını söylüyor.

“Deniz avları, geçimlerinin en önemli unsurlarından biriydi; fakat aynı zamanda iyi balıkçılar ve yumuşakça toplayıcılardı.”

“Kıyı yerleşimlerinden, Atacama’nın iç vadilerinden ve vahasından gelen tarımcı topluluklarla, özel olarak kurutulmuş balıklar karşılığında geniş çaplı takas ağlarına katıldılar.”

Erman Ertuğrul - Arkeofili.com

National Geographic. 15 Şubat 2018.

Makale: Ballester, B. (2018). El Médano rock art style: Izcuña paintings and the marine hunter-gatherers of the Atacama Desert. antiquity, 92(361), 132-148.