Constantinus
Constantinus kimdir?
1. Constantinus I: (Büyük) MS 273337. MS 306-337 arasında Batı Roma imparatoru.
Constantius I’in oğludur. Roma İmparatorluğu tarihindeki önemli imparatorlardan biridir. Hıristiyanlığı resmi din olarak kabul etmiş, yeni bir başkent inşa etmiş ve Diocletianus’un getirdiği dörtlü yönetim (tetrarşi)’den sonra yönetimi yeniden tek elde toplamıştır.
Gençliği imparator Diocletianus’un sarayında geçmiştir. Galerius tahttayken seferlere katıldı. Babası Batı Roma imparatoru olduğunda onunla birlikte Britannia seferinde bulundu. Babasının ölümünden sonra ordusu tarafından augustus ilan edildi (MS 306). MS 312’de Maksentius’u Roma yakınlarında, Milvian Köprüsü Savaşı’nda yenip öldürdükten sonra kente girdi ve senato onu augustus olarak tanıdı. MS 3l6’dan sonra diğer augustus Licinius ile aralarında anlaşmazlık baş gösterdi. Buna karşın aralarında yaptıkları anlaşma sekiz yıl uygulandı. MS 323’te çatışma kaçınılmaz olmuştu. Aynı yıl içinde önce Hadrianopolis daha sonra Khrysopolis yakınlarında Licinius’u iki kez yendi, bir yıl esir tuttuktan sonra öldürttü. Böylece imparatorluğun tek hakimi oldu. Bu savaştan sonra Gotlara karşı yapılan bazı seferler dışında son on dört yılında hiç savaş yaşamadı. MS 325’te I. Hristiyan Konsülü onun girişimiyle Nikaia’da toplandı ve Ariusçuluğu (Arius) mahkum etti. MS 337’de Sasanilere karşı sefer hazırlığı içindeyken Nikomedia yakınında öldü, ölümünden kısa bir süre önce vaftiz edildi. Constantinus Ortodoks Kilisesi’nce aziz olarak kabul edilmiştir.
Sağlıklı ve enerjik bir hükümdar, iyi bir askerdi. Ancak son yıllarında çevresindeki bazı değersiz kişilerin etkisinde kalmıştır. MS 326’da oğlunu zina yaptığı kuşkusu ile, karısını ise oğlunun ölümüne zemin hazırlatmak suçuyla öldürttü. MS 313’te yayımlattığı Milano Fermanı Hıristiyanlara hem dini serbestlik getirdi hem de önceden el konulan mallarını iade etti. Bu fermanı yayımlarken Hristiyanlığın tüm uyruklarını birleştirecek bir güç olabileceğini düşünüp siyasi hesaplar da yapmış olması muhtemeldir. Bu eylemi ile Bizans ve Batı Avrupa Orta Çağ uygarlığına yol açan Hıristiyan kültürünün temellerini atmıştır. Pagan törenlerine katılmayı kabul etmediği için halkın tepkisiyle karşılaştığı Roma’da fazla oturmadı. Ayrıca Roma sürekli sorun yaratan kuzey ve doğu sınır bölgelerinden uzak kalmıştı, siyasi kontrolü güçleştiren bir konumdaydı. Bu sebeplerden Constantinopolis adını verdiği Byzantion kentini başkenti yaptı. Bu kenti ‘ikinci bir Roma’ yapmak için geniş çaplı bir imar hareketine girişti, birçok kilise yaptırdı. Diocletianus’un başlattığı idari ve askeri reformları pekiştirmiş, Sasanileri Hıristiyanlaştırmak için plan yapmıştır. Onun döneminde solidus denen yeni bir altın sikke türü tedavüle girmiştir. Dante onun Hıristiyan kilisesine geniş araziler bağışlamasının nice kötülüklerin başlangıcı olduğunu yazar.
2. Constantius I: MS 305-306 arasında Roma imparatoru.
Yaklaşık MS 250’da Illiria’da doğdu. MS 293’de tetrarşi’nin kurulmasından sonra Maksimianus’un caesar’ı olarak atandı. Kendini imparator ilan eden Carausius’u Fransa’nın kuzeyindeki Gesoriacum’da yenerek ve saf dışı bırakması en önemli icraatıdır. Britannia’da York’ta ölmüştür. İyi yetişmiş kültürlü bir yöneticiydi.