Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Danaos

Danaos nedir?

 

Danaos: Io soyundan gelme Argos kralı.

Danaos, Belos'la Ankhinoe'nin oğlu, Aigyptos'un ikiz kardeşidir.

Efsanesi Io döllerinin Akdeniz'in güney kıyılarına, Suriye ve Mısır'a göçtükten sonra ana vatanları sayılan Mora yarımadasına dönmelerini dile getirmek için uydurulmuş olsa gerektir. Ne var ki Danaos adını bütün soyuna vermekle de ün salmıştır.  Bilindiği gibi Homeros destanlarında Troya savaşına Yunanistan'dan gelme saldırganların hepsine birden Akha'lar, Argos'lular ya da Danao'lar (Danaoi) denir. Bu adın kaynağı ise açık değildir, kökeninin kuraklıkla bir ilişkisi olduğu, Danaos'un da Danaos kızları efsanesinde rastlanan pınar arama motifiyle bir araya getirilerek Mısır'dan gelmiş bir su arayıcısı, izcisi olabileceği ileri sürülmüştür.

"Dan" kökü Halikarnas Balıkçısı'nın da belirttiği gibi en büyük tanrıların adında görülen ve belki bizim "tanrı" sözcüğümüzle bir tutulabilecek bir köktür. Zeus adının nesnel halinde ve hele Demeter (Dan-meter'den gelme), Poseidaion (Poti-dan,yani koca tanrı) ve bazı ünlemlerde bu kökene rastlanır. Adı kadar Argos'a yerleşme efsanesi de anlamlıdır Danaos'un.

 Libya kralı olduğu halde, elli kızını kardeşi Mısır kralı Aigyptos'un elli oğluna vermek istemez. Danaos bu yüzden de Afrika'dan kaçıp Argos'a sığınır. Athena'nın öğüdüne uyarak elli kürekli bir gemi yapıp Akdeniz'e açılmış. Bir süre Rodos'ta kalmış ve o sırada kızları Lindos Athena tapınağını kurmuşlar. Argos'a vardıklarında tahtta Gelanor, ya da Pelasgos adlı bir kral varmış. Bu iki ad da aynı derecede anlamlıdır.  Gelanor Lykia dilinde kral anlamına geldiğinden, Pelasgos'da Akdeniz çevresine yerleşmiş en eski boyun adı olduğundan ötürü.

Danaos'la Pelasgos arasındaki taht kavgasını efsane şöyle anlatır:

Danaos Gelanor'a tahtı elinden almak niyetinde olduğunu bildirince tartışmaya tutuşmuşlar, tanrılar krallığı kime uygun gördüklerini bir işmarla belli etmişler. Ormandan bir kurt cıkıvermis ve oradaki bir sürünün basındaki bir boğaya saldırıp onu öldürmüş. Argos'lular, kurdun Danaos'u, boğanın da Gelanor'u simgelediğine inanarak, Danaos'u kendilerine kral seçmişler. O da kurt tanrı diye Apollon Lykios'a bir tapınak yaptırmış. Bu efsane de, Danaos Kızlarının serüveni de, dışarıdan gelme bu göçmenlerin ileri sürüldüğü gibi Argos'un yerlileri olmadıklarını, tam tersine zor kullanarak Peloponez'e yerleştiklerini açığa vurur.

Lykia'lı Apollon'la ilişkileri de bir okadar anlamlı ve önemlidir.