Dedektör sektörü altın çağını yaşıyor
Emniyet güçleri kaçak kazı ve tarihi eser operasyonlarında dedektörlei suç aleti olarak sergilediği halde, bazı gazetelerin ekonomi sayfaları defineciliği ballandıra ballandıra insanları dedektör satış bayisi olmaya özendiriyor.
Arkeoloji hazinelerimizin en büyük düşmanı ve emniyet güçlerinin baş belası defineciler pazardan peynir ekmek alır gibi dedektör almayı sürdürüyor.
Geçtiğimiz yıl Heritage fuarı etkinlikleri sırasında dedektör satışlarının kontrolsüzlüğü ve define üzerinden reklamının yapılması gündeme gelmişti. Dedektör satışlarının ruhsatsız satışının engellenmesi ve define üzerinden reklamının yapılmaması konusundaki zorluklar tartışılmıştı.
Ne yazıkki artık dedektör satışları pek çok meslek branşımda kullanıldığı için ruhsat ve denetim artık çok daha zor. Daha da kötüsü dedektör haberleri bile definecilik üzerinden yapılıyor.
Yenişafak gazetesinden Orhan Orhun Ünal'ın "Esas defineyi onlar buldu" başlıklı haberi ne yazık ki "Eskiden yırtık bir haritayla peşine düşülen definecilik işi, şimdilerde altın çağını yaşıyor. Son teknoloji cihazlar, 250 ila 50 bin lira arasında değişen fiyatlarla kapış kapış giderken; bayisine 5 bin liraya kadar gelir bırakıyor. Arkeolog, mühendis, güvenlik görevlisi gibi onlarca meslekte kullanılan dedektörler, aynı zamanda dev bir ekonomiye işaret ediyor" cümleleri ile başlıyor.
Aslında bu bir "reklam haber". Haberde satıcının adı firması, markası veriliyor ve hatta insanlar dedektör bayisi olmaya özendiriliyor.
Haberin reklam boyutları kınanacak türden. Ancak emniyet güçlerinin dedektör belasının satışlarını denetletmesini zorlaştıran faktörler de dikkat çekiyor.
İşte haberde sekötre dair yer alan ilginç bazı bilgiler:
FİYATI 50 BİN LİRAYA KADAR ÇIKIYOR
Fiyatı 250 ila 50 bin lira arasında değişen cihazlar, çok satanlar listesinin zirvesindeki yerini korurken; yerli üretime yurt dışından da ciddi bir talep olduğunu öğreniyoruz. Aslına bakarsanız genelde definecilikle anılan bu iş kolu, dedektör sektörü içinde yer alıyor ve günümüzde yüz milyonlarca dolarlık bir ekonomiye işaret ediyor. Arkeolog, mühendis, antropolog, güvenlik görevlisi gibi onlarca meslekte kullanılıyor. Su kaçağı aramak, hat tespiti, tekstil ürünlerindeki iğne artıklarını temizlemek, hazır gıdada metal tozu kalıntısı olup olmadığını araştırmak için bile dedektörler tercih ediliyor. Asfalt işinde de kullanılan bu aletler, havalimanlarında da karşımıza çıkıyor.
SU KAÇAĞI ARAYAN, HAT TESPİT EDEN
İçişleri Bakanlığı’nın Ağustos 2017 rakamlarına göre ülkemizde 284 bin 399 özel güvenlik görevlisi var. Yani sadece el dedektörü için bile yüzbinlerce potansiyel müşterisi olan pazarın büyüklüğü tahminlerimizin de üzerinde"