Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Demokritos

Demokritos kimdir?

 

Demokritos: MÖ 460-370. Abdera’lı filozof.

Leukippos’la birlikte Atomcu Okulun kurucusudur. Muhtemelen Teos’da doğmuş ve Anadolu’nun Persler tarafından işgali sürecinde Abdera’ya yerleşmiştir. Hayatı ile ilgili Diogenes Laertios’a kulak verelim: “...geometri öğrenmek için Mısır’a rahiplerin yanı­na gitmiş, Pers ülkesinde Khaldaialıların yanında ve Kızıldeniz’de bulunmuş. Bazıları da onun Hindistan’da çıplak sofistlerle buluştuğunu ve Etiyopya’ya gittiğini söylerler. Anlatıldığına göre yolculuklarından döndükten sonra
tüm varlığını harcayıp bitirdiği için son derece sınırlı koşullarda yaşamaya başlamış; yoksul olduğundan geçimini ağabeyi Damasos karşılıyormuş. Ola­cakları önceden bildirdiği için ünlenmiş, ardından çoğu kişinin gözünde tan­rı gibi saygı görmeyi hak etmiştir.” Geç dönemlerinde ‘gülen filozof’ olarak tanınıyordu çünkü neşeli olmanın hayatta peşinden koşulması gereken bir amaç olduğunu düşünüyordu. Kendisinden önceki filozoflar gibi o da oluş ve değişim konuları üzerinde kafa yormuştur. Evrende tesadüfe yer olmadığını, her şeyin mekanik bir belirlenimlilik içinde olduğunu savunmuş­tur. Özgün görüşü ise değişimi atom denilen ve daha küçük paraçaya bölünemeyen yapı taşlarının hareketi ile açıklamasıdır. Doğa felsefesinden başka insanla ilgili konularda da çalışmış, organik hayatı da atomların hareketiyle açıklamaya uğraşmıştır. Atomların hareketinin dışında kurallarla belirlenen bir ruh yoktur ona göre, yani materyalist bir düşünürdür. Bu görüşleri nedeniyle Dante onu “dünyayı rastlantıya bağlayan Demokritos” ifadesi ile anar. Matematik, biyoloji, fizik, ahlak, filoloji, edebiyat tarihi ve müzik konularında günümüze ulaşamayan eserler yazmıştır.