Dr. Lee Clare: Göbeklitepe neolitik avcıların kültürel merkeziydi
Göbeklitepe'de bulunan dikili taşların üzerindeki hayvan figürlerinin anlattığı hikayeleri anlamanın zor olduğuna dikkat çeken arkeolog Lee Clare, burası o dönemin avcıları için sadece bir toplanma merkezi değil aynı zamanda da bir kültürel merkezdi, dedi.
Göbeklitepe Kazı Koordinatörü ve Alman Arkeoloji Enstitüsü Öğretim Üyesi Dr. Lee Clare, arkeolojik alanda koruma çalışmaları yürüttüklerini ve bulunan figürlerin anlamını çözme çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi.
Hayvan figürleri mitolojik değil, daha çok çevrede, bölgede yaşayan hayvan figürleri
Şanlıurfa'daki Göbeklitepe'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmesiyle ziyaretçi akınına uğradığını anlatan Clare, ziyaretçilerin özellikle dikili taşlar üzerindeki hayvan figürlerinin anlamını merak ettiğini dile getirerek, "Buradaki hayvan figürleri mitolojik değil, daha çok çevrede, bölgede yaşayan hayvan figürleri. Yani milattan önce 11-12 bin yıl önce Göbeklitepe'nin yapıldığı dağın çevresinde yaşayan hayvanların figürleri." dedi.
Dr. Lee Clare: Buranın avcılığın toplanma merkezi olduğuna inanıyoruz.
Hayvan figürlerinin o dönemdeki insanların avcılık ve toplayıcılıkla uğraştığını göstermesi açısından önemli olduğunu vurgulayan Clare, figürlerin dönemin insanlarının yaşam tarzlarını da günümüze taşıdığını aktardı.
"Hayvanların bize anlatmak istedikleri hikayeleri anlamak çok zor" diyen Clare, şöyle devam etti:
"Bunun için çok uzun araştırmalar gerekiyor. Aslında bizim hayvanların anlatmak istediği hikayelerden daha çok odaklandığımız konu, buradaki farklı türdeki sosyal etkinlikler. Göbeklitepe'nin bir toplanma merkezi olduğuna inanıyoruz ama burası sadece bir toplanma merkezi değil, aynı zamanda da bir kültürel merkezdi. Burada çeşitli faaliyetler yapılıyordu. Yani dikili taşlardaki hayvanlarla anlatılmak istenenin, buranın avcılığın toplanma merkezi olduğuna inanıyoruz. Yürüttüğümüz çalışmalar buna daha fazla açıklık getirmek için."
Dr. Lee Clare: 12 bin yıl öncesine kadar hayvanlar evcilleştirilmemiş
Dikili taşların üzerindeki hayvan figürlerinin sayısının hayli fazla olduğunu kaydeden Clare, bunlar arasında boğa, çakal, yılan, kuş, yaban domuzu gibi birçok türün yer aldığını dile getirdi.
Clare, bölgedeki hayvanların sayısının fazla olmasından dolayı sürekli arşiv tutuklarını belirterek, şöyle konuştu:
"Burada inanamayacağımız sayıda hayvana rastladık. Tabii bunların başında çeşitli kuş türleri, yılanlar, yaban domuzları geliyor. Buradaki en önemli bulgulardan biri, figürleri yapılan hayvanların vahşi olması. Koyun, keçi, inek gibi hayvanların bulunmaması. O dönemin günümüzle arasındaki en büyük fark, bizim hayvanları evcilleştirmemiz. Şu an bir sürü hayvan bizimle birlikte yaşıyor ama 11-12 bin yıl öncesine kadar bu mümkün değildi, hayvanlar evcilleştirilmemiş, bundan eminiz. Bu hayvanların çoğu da avlayıp, beslendikleri hayvanlardı."
Mehmet Fatih Aslan - AA