Dünyanın 'ilk gökdeleni' Jericho Kulesine dair yeni iddia
Yıllar boyunca neden inşa edildiğine dair onlarca teori ortaya atılan 11,000 yıllık gizemli Jericho Kulesinin esrarını aydınlatma çabaları sürüyor. Tel Aviv Üniversitesinden iki arkeolog neolitik çağ kulesinin, korkulara karşı bir savunma mekanizması olarak da inşa edildiğini iddia ediyor.
İsrail-Ürdün sınırında yer alan Ölü Deniz'in (Lut Gölü) hemen kuzeyinde ve Ürdün Nehri'nin batısındaki Jericho bölgesi, dünyadaki en eski tarihli ve sürekli yaşanmış alanlardan biridir.
Jericho Kulesi ise bu bölgeye Çanak Çömleksiz Neolitik A döneminde MÖ 8000 yılı civarında inşa edilen, insanlığın taştan inşa ettiği ilk yapı örneklerindendir.
11,000 yıllık gizemli Jericho Kulesi oldukça gösterişli antik yapıydı. Kimilerine göre dünyanın ilk gökdeleniydi ve yıllar boyunca neden inşa edildiğine dair onlarca teori ortaya atıldı. Bazıları 8.5 metrelik antik kulenin güç göstergesi olduğunu iddia etti. Bazı bilim insanları ise kulenin bir tür belirteç ya da antik bir zaman ölçer olarak kullanıldığını ileri sürdü. Ayrıca kule, antik dönemde yaşayan insanların korkularını ve kozmolojik inançlarını da yansıtıyor olabilirdi.
Jericho Kulesi Antik Dönem Taş Yapıların En Eskilerinden Biri
MÖ 8000 yılı civarında inşa edilen insanlığın ilk taş yapı örneklerinden olan Jericho Kulesi, Jericho şehrinin içinde kalan duvarlarına karşı yapıldı. Molozlar kullanılarak yapılan kulenin iç kesiminde yirmi iki basamaktan oluşan bir merdiven vardı.
Koni şeklinde olan kulenin çapı 7 metre olan tepesindeki taşların kalınlığı 1.5 metreyi bulmaktadır ve tabanının çapı yaklaşık 9 metredir ve yaklaşık 11,000 iş günü içinde inşa edilmiştir.
Jericho Duvarı John Garstang tarafından 1930’dan 1936’ya kadar süren arkeoloji kazılarında ortaya çıkarılmıştır. Garstang, bunların İncil’in Yeşu Kitabında tasvir edilen yapılar olduğunu ve yaklaşık MÖ 1400 yılından kaldığını ileri sürmüştür.
Kulenin antik bir mezar olmadığı anlaşıldı
Kulenin yakınlarında hiçbir mezar bulunmadı. Kulenin antik bir mezar olduğu teorisi de böylece rafa kalkmış oldu.
Bunun yerine pek çok araştırmacı, kulenin astronomik bir amacının olduğunu düşünüyor. Antik dönemde yaşayan gökbilimciler, bu kuleyi yılın en uzun günü olan yaz gündönümünü gözlemlemek için kullanmış olabilir.
Yeni İddia korkulara karşı savunma mekanizması olarak inşa edildiği
Tel Aviv Üniversitesinden iki arkeolog Roy Liran ve Ran Barkai, Jericho Kulesinin bir güç göstergesi olduğunu öne sürdü. Onlara göre kule sadece bir belirteç ya da zaman ölçer olarak değil de aynı zamanda batan güneşin son ışınlarının da dünya üzerinden çekilmesiyle ortalığa çöken karanlığın getirdiği korkulara karşı bir savunma mekanizması olarak da inşa edildi.
Kuleyi yeniden inşa ettiklerinde gündönümünde güneşin batışıyla bir tepenin gölgesinin şehri kuşatmadan önce tam olarak Jericho Kulesi’nin üzerine düştüğünü gördüler, böylece kuleyle uzun gecelerin başlamasının ilişkili olduğu ortaya çıktı.
Kule insanlık tarihinde geçiş dönemi olarak adlandırılan Orta Taş Çağında (Mezolitik Dönem) inşa edildi.
Hiyerarşi ve liderliğin bu dönemde ortaya çıktığı savunuluyor
Arkeologlar bu dönemi bugünkü İsrail, Ürdün, Lübnan ve Suriye civarında yaşayan insanları “Natufianlar” olarak adlandırıyor. Bu isim, bu insanların kalıntılarının ilk ortaya çıkarıldığı ve incelendiği bölge olan bugünkü ModiinIlit’in doğusundaki bir arkeolojik sit alanı olan Wadi en-Natuf’dan geliyor.
MÖ 8500’li yıllarda Jericho’da, bütün yıl yaşadıkları kalıcı evleri inşa eden Natufian’lar, doğanın keyfine bağlı kalmaktansa buğday yetiştirmeye başladı.
Bu, insanlık tarihinde tarımın bulunmasıyla başlayan Neolitik dönemin ayak sesleriydi. Ayrıca bu dönemde hiyerarşi ve liderlik kavramları da ortaya çıktı. Araştırmacılar Roy Liran ve Ran Barkai için Jericho Kulesi, insanları toplumsal yaşamda yer alması için harekete geçiren mekanizmalardan biriydi.
Sinem Ayan -Nereye.com.tr (AncientPages.com | August 31, 2018)