Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Ephoroi

Ephoroi nedir?

 

Ephoroi: Sparta'da en yüksek düzeydeki görevlilere verilen unvan.

Sayılan beş olan ephoroslar krallarla birlikte devletin yürütme organını oluştururlardı. Eskiden, tarih dönemleri, MÖ 754'den başlayan ephoroslar listesindeki adlarla anılırdı. Ephorosluk kurumunun kökenleri pek bilinmemekle birlikte ephorosluğun doğuşunu Lykurgos reformlarına ya da Messenia Savaşları (MÖ 8.-7. yüzyıllar) sırasında kralların yokluğunda devlet otoritesinin korunması gereğine bağlayan çeşitli görüşler vardır. Sparta'da her yetkin erkek yurttaşın yılda bir kere yapılan seçimlere katılma hakkı vardı. Antikçağ'da her ay düzenlenen yemin törenlerinde krallar yasaları gözeteceklerine, ephoroslar da kent adına kralın otoritesini ancak bu yemine uygun davranmaları koşuluyla koruyacaklarına ant içerlerdi. Gerousia'nın ve Apella'nın toplantılarına başkanlık eden ephoroslar, çıkarılan yasaların uygulanmasından sorumluydular. Ülkenin her yanma yayılmış bir polis gücünü denetlemeleri, onlara devlet mülkiyetindeki köleler olan helotlara karşı her yıl düzenlenen saldırıyı başlatma, gerektiğinde kralı da tutuklama, hapsetme ve yargılamasına katılma gibi yetkiler sağlıyordu. 6'ncı yüzyıl ortalarında yaşayan Khilon, ephorosların en ünlüsü ve Yunan uygarlığının Yedi Bilgesi'nden biriydi.