Euripides

Euripides kimdir?

Euripides: MÖ 484-406. Atina’lı tragedya yazarı.

Aiskhylos ve Sophokles’le birlikte Atina’nın yetiştirdiği üç büyük tragedya yazarının en genci. Yaz­dığı 92 oyundan 18’i elimize geçmiştir. İlk ödülünü MÖ 441’de kazandı (top­lam dört kez ödül kazanmıştır). Siyasete ilgi duymuyordu, bir kez Syracusae’ya elçi olarak gitmenin dışında hiçbir resmi görev almadı. Son yıllarını Makedonya’da geçirdi. Bazı araştırmacılar onun son senelerini Makedonya’da geçirmesini II. Peloponnesos Savaşı’nın son yıllarında Atina’nın düştüğü kö­tü şartlar sebebiyle gönüllü bir sürgün seyehati olarak değerlendirir. Oyunlarında bu karışık yıllardan izler bulmak olasıdır. Yalnız bir hayat sürmüştür. İki defa evlendi fakat aradığı mutluluğu bulamadı. Oyunlarındaki kadın düşman­lığı belki de bu yüzdendir.

Anaksagoras ve 'Protagoras’ın yakın çevresinde bulunduğu dönemde çeşit­li düşünürlerin düşüncelerini incelemiştir. Belirgin bir düşünsel eğilimi yok­tu. Takındığı sorgulayıcı tutumla geleneksel Yunan dinine ve söylenceleri­ne karşı çıktı. Euripides gerçekçi bir şair olarak değerlendirilir. Aristoteles’e göre Sophokles oyunlarında kahramanlan olmaları gerektiği gibi ele alırken Euripides ise kahramanları oldukları gibi yansıtmıştır. İnsana özgü zaaf ve ku­surların gerçekçi betimleri Euripides oyunlarının tipik özelliğidir. Diğer oyun yazarlarına göre Euripides’in oyunlarında kadınlar daha ön plandadır. Kadın kahramanları sıkça öfke ve ihanet dolu olarak betimlemiş, bu yüzden Ati­na’da kadın düşmanı olarak ünlenmiştir. Oyunlarındaki bir başka tipik özel­lik ise tanrıların oyunun sonunda ortaya çıkıp özlü sözler söylemesidir. Aristophanes Euripides’in aşırı kitap merakı ile alay etmiştir. Atina’da ilk defa özel kütüphane sahibi olan kişilerden biridir. Önemli oyunlarından bazıları Medeia, Troialı Kadınlar, Iphigeneia Aulis’te ve Bakkhalar’dır. Hellenistik Dönemde Latin tragedya yazarlarından Ennius, Ovidius ve Seneca (genç) üzerinde en büyük etkiyi Euripides bırakmıştır.