Eyüp merkezinde bulunan arkelojik kalıntıları Koruma Kurulu korumadı

Eyüp Sultan merkezindeki otopark inşaatında Osmanlı ve geç antik çağa ait yapı kalıntılarına rastlandı. Arkeolog ve mimarlara göre İstanbul'un tarihi topoğrafyası ve arkeolojisi açısından önemli ipuçları veren kalıntıları, İstanbul 1 Numaralı kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu plan verici görmedi ve 'inşaata devam' kararı verdi.

İstanbul'un Eyüp Sultan İlçesi İslambey Mahallesi'nde Eyüp Sultan Camisi yakınlarındaki otopark alanında, eski fotoğraflardan daha önce var olduğu tespit edilen kagir evleri yeniden inşa etmek için tasarlanan rekonstrüksiyon projesi için inşaat çalışmaları sürerken arkeolojik kalıntılara rastlanınca İstanbul Arkeoloji Müzeleri ekipleri devreye girmişti. Yapılan arkeoloji kazılarında geç antik çağ ve Osmanlı devrine ait yapı kalıntılarına ve bir mezar taşına ulaşıldı.

Kalıntıları gören arkeologlara, mimarlara ve sanat tarihçilerine göre ortaya çıkan tarihi kalıntılardan, geç antik çağa ait yapı ya da yapılar olduğu anlaşılıyordu. Alanda büyük olasılıkla antik bir hamam kalıntısı olabilirdi ve arkeoloji kazılarının devamında yarar vardı.

Başgelen: İstanbul'un tarihi topoğrafyası ve arkeolojisi açısından araştırılması gereken önemli bulgular

Editör Arkeolog Nezih Başgelen, fotoğrafları incelediğinde şu yorumu yapıyordu: "Fotoğraflarından gördüğüm kadarı ile Eyüp'te ortaya çıkan kalıntılar mimari özellikleri açısından oldukça eski bir hamamın buradaki varlığını göstermesi açısından önemlidir. Kazıyla ilgili fotoğraflarda Antik Roma hamamlarında mekanları ısıtmak için zeminin altında uygulanan Hypocaust sistemine ait parçalar açıkça görülmektedir. Ortaya çıkan yapının planı ise daha önce Kalenderhane Camii'nin yakın çevresinde yapılan kazılarda bulunan M.S IV ve V. yüzyıllara tarihlendirilen küçük bir hamamın temellerine benzemektedir. Bozdoğan Kemerine bitişik olan bu küçük hamamın geç antik çağda burada yer alan özel bir saraya ait olabileceği düşünülürse Eyüp'te ortaya çıkan bu yeni antik hamam ve ait olabilecegi villa (?) kompleksinin varlığı İstanbul'un tarihi topoğrafyası ve arkeolojisi açısından mutlaka araştırılması gereken önemli bulgulardır. Bu açıdan geç antik çağa ait olabilecek bu yapının tam olarak anlaşılabilmesi için buradaki arkeolojik çalışmaların titizlikle sürdürülmesi gerekmektedir. Koruma Kurulu Kararı gözden geçirilmelidir" dedi.

Koruma Kurulu İnşaata devam kararı verdi

İstanbul 1 Numaralı kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu aynı kanıda değildi ve onlara göre alandaki kalıntılar plan vermiyor, küçük boyutlu olduğu anlaşılıyor ve süreklilik arz etmediği görülüyordu. Bu yorum Kurul'dan inşaatın devam etmesi kararını çıkarttı. Tarihi yapı kalıntılarının bulunduğu alan, inşaat makineleri ile kazılarak çalışmalara devam edildi.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul 1 Numaralı kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 14 Mart 2019 tarihli kararı şöyle:

İstanbul İli Eyüpsultan İlçesi, İslambey Mahallesi 349 ada, 50 (E:I4-13) ve 12 parsellerde bulunan, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğünün 05.03.2019 tarih ve E:195865 sayılı yazısı ekinde yer alan uzman raporunda Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait olduğu belirtilen mimari yapı kalıntısına ilişkin iletilen kalıntı rölövesinin uygun olduğuna, söz konusu kalıntının plan vermeyen, küçük boyutta olan. devamlılık arz etmeyen ve yerinde korunmasına olanak bulunmadığı anlaşıldığından. 10.04.2014 tarih ve 37 savılı ilke kararı gereğince ilgili müze müdürlüğü uzmanları denetiminde kaldırılabileceğine, ayrıca yine aynı raporda, kazıda ele geçen taşınır buluntuların ve dolgu toprak içerisinde bulunduğu belirtilen mezar taşının da ilgili müze müdürlüğü uzmanları denetiminde sergilenmek üzere taşınmasına, tüm bu iş ve işlemlerin 27.l2.2018 tarih ve 3928 sayılı kurul karan ile onaylanan Tadilat rekonstrüksiyon projesinin uygulanabileceğine, uygulama esnasında yapılacak temel çalışmalarının da ilgili müze müdürlüğü denetiminde yapılmasına, yine bu çalışmalar kapsamında olası bir kültür varlısına rastlanması durumunda 2863 sayılı kanunun 4. maddesinin (haher verme zorunluğunun) geçerli olduğuna karar verildi.

Başkan: Mergül Kotil
Başkan Yardımcısı: Fatih Elcil
Müdür: Ersoy Köse
Üye: Mehmet Demiröz
Üye: Tamer Demir
Üye: Gürkan Coşkun
Üye: Filiz Taş (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Temsilcisi)
Üye: Serra Gül (Eyüpsultan Belediyesi Temsilcisi)
Üye: Ayşe Gül Can (Vakıflar 1. Bölge Müdürlüğü Temsilcisi)

Üye, Aslıhan Yurtsever Beyazıt'ın kararda ismi belirtildi ancak bulunamadığı için imzası yer almadı.

İnşaat çalışmaları yeniden başladı, Kültür ve Turizm Bakanlığı ekipleri müdahale etti

Eyüpsultan İlçesinin merkezi noktasındaki otopark alanında yapılan inşaat kurul kararı üzerine bu sabah yeniden başladı ve inşaat makineleri arkeolojik kalıntılar bulunan alanı kazmayı sürdürdü. Ancak ilerleyen saatlerde kazı bilinmeyen bir nedenle yeniden durduruldu. İnşaatın Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerinin müdahalesi ile durdurulduğu belirtildi.

Koruma Kurulu Kararı Gözden Geçirilmeli

Öte yandan, fotoğrafları gören arkeologlar, mimarlar, kültür tarihçileri ve sanat tarihçileri, Koruma Kurulu Kararının kesinlikle gözden geçirilmesi gerektiğini belirttiler.

arkeolojikhaber.com