Fatih Sultan Mehmet'in arkeoloji merakı ABD'lileri şaşırttı
Türkiye'nin Washington Büyükelçiliğinde düzenlenen Türkler ve Troya başlıklı panelde konuşan Truva Arkeoloji Kazıları Başkanı Prof. Dr. Rüstem Aslan'ın Fatih Sultan Mehmet dönemine ait arkeolojik olgulardan örnekler vermesi izleyicilerin ilgisini çekti.
Kültür ve Turizm Bakanlığının "2018 Troya Yılı" faaliyetleri kapsamında Türkiye'nin Washington Büyükelçiliğinde düzenlenen "Türkler ve Troya" başlıklı panel büyük ilgi gördü.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Müşavirliği ve Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi (TASC) iş birliğiyle gerçekleştirilen programa, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Truva Kazı Alanı Başkanı Prof. Dr. Rüstem Aslan konuşmacı olarak katıldı.
Etkinliğin başında hem program hem de 2018 Troya Yılı hakkında kısa bilgiler veren Washington Kültür ve Tanıtma Müşaviri Sedat Gönüllüoğlu, panele emeği geçenlere teşekkür etti.
Daha sonra TASC kurucu başkanlarından Günay Evinch, programın önemine ve yeni çalışmalarına ilişkin bilgiler aktardı.
Fatih Sultan Mehmet Troya harabelerini gezmişti
Ardından yaptığı sunumda antik kentin tarihiyle ilgili kapsamlı bilgiler veren Aslan, kurulma aşamasında olan Troya Müzesi'ne de değindi. Antik kentin tarihsel gelişimini ve yapılan arkeolojik çalışmaları slayt ve fotoğraflar eşliğinde anlatan Aslan, Troya'nın çok değerli bir hazine olduğunu vurguladı.
Tarih boyunca yapılan arkeoloji kazılarından da bahsede Aslan, alanın illk olarak 1871’de Heinrich Schliemann, daha sonra W. Dörpfeld, C.W Blegen tarafından kazıldığını ve görkemli arkeolojik şehirde kazıların halen kendi başkanlığında sürdürüldüğünü söyledi.
Aslan'ın, özellikle Fatih Sultan Mehmet'in Troya ile övündüğünü söylemesi izleyicilerin ilgisini çekti.
Fatih Sultan Mehmet, 1462 tarihli Midilli Adası seferi sırasında, saray tarihçisi Kritovulos ile birlikte Troya'yı ziyaret etmişti. Kritovulos, bu ziyaret esnasında Fatih Sultan Mehmet’in eski Truva şehrinin yıkıntılarını gezdikten sonra: “Allah, aradan bunca yıl geçmiş olmasına rağmen, bu şehrin ve halkının intikamını alma hakkını bana nasip eylemiştir.” dediğini kaydetmişti.
Demetrius Chalcondylas da 1462’de yayınlanan “Türk Tarihi” adlı eserinde: “Vaktiyle Troya şehri Rumlar tarafından tahrip edilmiş, İstanbul’un, Troyalılar soyundan geldiklerini söylenen yabancılar tarafından zaptı, birçoklarının ve bilhassa Latinlerin kanaatlerine göre, tedip ve intikam eseri olarak kabul edilmiştir" ifadesini kullanmıştı.
19 yüzyıl Fransız yazarı Montaigne de ünlü “Denemeler” adlı eserinde Fatih Sultan Mehmet’in Papa II. Pius’a gönderdiği mektupta “İtalyanların bana düşman olmalarınaşaşıyorum; biz de İtalyanlar gibi Troyalıların soyundanız. Yunanlılardan Hektor’un öcünü almak benim kadar onlara da düşer; onlarsa bana karşı Yunanlıları tutuyorlar.” yazdığını kaydetmiştir.
Kültür ve Turizm Bakanlığının 2018'i "Troya Yılı" ilan etmesinin ardından Türkiye'de olduğu kadar dünyanın dört bir yanında etkinlikler düzenlenmeye devam ediyor. Aslan, ABD'den önce Kanada'da 2018 Troya Yılı etkinlikleri kapsamında Ottawa, Toronto ve St. John's kentlerinde konferanslar vererek çalışmalarını anlatmıştı.
Hakan Çopur -AA