Filistin'deki Doğuş Kilisesi'ndeki mozaikler gün yüzüne çıktı
Filistin’in Beytüllahim kentinde Roma İmparatorluğu tarafından 327 tarihinde Hazreti İsa'nın doğduğuna inanılan yerin üzerine inşa edilen Doğuş Kilisesi, 600 yıldan bu yana ilk defa büyük çaplı bir restorasyondan geçiyor.
BEYTULLAHİM: En son yaklaşık 600 yıl önce Osmanlı Devleti idaresinde restore edilen kilisenin yenilenmesi için 4 yıl önce başlayan çalışmalar devam ediyor. Doğuş Kilisesi'nin şu ana kadar, dökme kurşun çatısı yenilendi, pencereleri değiştirildi, iç sıvası yenilenerek, kaybolmaya yüz tutmuş mozaikleri gün yüzüne çıkarıldı.
Restorasyon çalışmalarına harcanan toplam 11 milyon avroluk bütçenin 3,7 milyon avroluk kısmı Filistin tarafından, geri kalanı ise Filistinli Müslüman ile Hristiyan şirketlerin bağışlarıyla ve uluslararası yardımlarla oluşturuldu. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) standartlarına göre sürdürülen restorasyon çalışmalarında, Filistinli mühendislerin yanı sıra İtalya’dan gelen mimar ve sanatçılar da yer alıyor.
Kilisenin restorasyonuyla ilgili bilgi veren Filistin Devlet Bakanı ve Doğuş Kilisesi Restorasyon Komisyonu Başkanı Ziyad El-Bendek, devam eden restorasyon çalışmalarının asırların yıprattığı tarihi kilisenin korunması açısından hayati önem taşıdığını söyledi.
Restorasyon çalışmalarını yerinde görmek üzere kilisede incelemelerde bulunan El-Bendek, “Restorasyon öncesinde kilisenin duvarlarındaki yaklaşık iki bin metrelik mozaikten sadece 120 metre kalmıştı. Renkleri bozulmuş, toz ve mum islerinden kararmış mozaikler, yapılan restorasyonla yeniden gün yüzüne çıkarıldı.” dedi.
Aynı zamanda Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın Hristiyan İşlerinden Sorumlu Müsteşarı da olan El-Bendek, çalışmanın Filistin halkının kültürel mirasının korunması ve Hristiyanların en kutsal mekanının kurtarılması anlamını da taşıdığını belirtti.
Filistinli Bakan, "Bu restorasyon aynı zamanda Filistin halkının tarihi ve geleceğini muhafaza etmeye çalıştığının da göstergesidir. Hazreti Mesih 2 bin yıl önce bu topraklarda doğdu ve insanlığa barış mesajını da buradan taşıdı." diye konuştu.
Öte yandan kilisenin restorasyonundan sorumlu mühendis Ammar Nassar, restorasyon çalışmaları kapsamında, kilisenin zarar görmüş taşlarının uluslararası standartlara uygun özel maddelerden yapılmış taşlarla değiştirildiğini söyledi.
Nassar, kilisenin en önemli kısmı ve yıkılmaya yüz tutmuş olan ana girişinin de tamamen yenilenerek, yıkılmaktan kurtarıldığını belirtti.
Restorasyon çalışmalarının 2019’da bitirilmesinin planlandığını aktaran Nassar, kilisenin zeminindeki mozaikleri de gün yüzüne çıkaracaklarını ifade etti.
İncil'e göre, Hazreti İsa Beytullahim'de bir mağarada doğdu. 300 yıl sonra buraya inşa edilen Doğuş Kilisesi, Hıristiyanların en kutsal mekanlarından biri kabul ediliyor. 2002'deki çatışmalar sırasında yaklaşık iki yüz Filistinli kiliseye sığınmış, bunun ardından İsrail askerleri kiliseyi kuşatmıştı. Vatikan'ın çağrılarına rağmen kilise saldırılar sırasında hasar görmüştü.
Anahtarı 150 yıl boyunca Müslüman aileye emanet edildi
Doğuş Kilisesi yüzyıllar boyunca Hristiyan Katolik ve Ortodoks mezhepleri arasında da bir rekabete neden olmuştu. Doğuş Kilisesi'nin anahtarını elinde bulundurup kapıyı açma yetkisi, 1520’lerde Kanuni Sultan Süleyman tarafından Katolik papazlara verilmişti. Yetki, 1630’larda Rum Ortodokslara devredilmiş ve kilisenin kapısını 1850’lere kadar her sabah Ortodokslar açmıştı.
Rusya ve Fransa’nın 1850’lerde Kudüs’teki kutsal mekanlar üzerinde koruyuculuk talepleri iki mezhebi yine karşı karşıya getirmişti. Bu çekişmeye Sultan Abdülmecid Han çıkardığı bir ferman ile son vermişti.
Fermanla 1852’de kilisenin kapısındaki kilidi değiştirilmiş ve anahtarın papazlarda değil, Beytullahim’in önde gelen bir Müslüman ailesinde, Hüseyniler’de bulunmasını emretmişti.
Yaklaşık 150 sene Doğuş Kilisesi bu Müslüman ailenin mensuplarınca açılmıştı. İsrail ordusunun 2002 yılında kiliseyi kuşatmasının ardından, Kudüs Rum Patriği tarafından kilit değiştirilerek, bu gelenek sona erdirilmişti.
AA Eshat Fırat