Floransa'daki Monte Giovi'de Etrüsk tapınağı bulundu

Jüpiter'in Dağı'nda arkeolojik kazılar yapan Floransa Üniversitesi arkeoloji ekibi, Etrüsk tapınağı keşfetti. Tapınağın, Etrüsklerde cennetin ve göğün tanrısı olarak nitelendirile baş tanrı Tinia'ya adandığı ve kehanet merkezi olarak kullanıldığı tespit edildi.

 

Floransa Üniversitesi'nden bir grup arkeolog, İtalya'da Mugello'yu Floransa'nın ovasından ayıran dağlık bir platodaki Etrüsklere ait Fiesole kentinin üstündeki arazide yer alan Monte Giovi'de (Jüpiter dağı) Profesör Luca Cappuccini başkanlığında gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda Etrüsk tapınağı kalıntıları buldu

Deniz seviyesinden yaklaşık bin metre yükseklikteki dağın zirvesinde tapınakta, Etrüsk rahiplerinin şimşek çakmaları ve yıldırımları okuyarak, tanrıların iradesini yorumlamak suretiyle kehanetler ürettiği tahmin ediliyor.

Keşifle ilgili bilgiler; İtalyanca yayınlanan La Stampa gazetesinin 9 Kasım tarihli haberinde; Monte Giovi (Jüpiter Dağı) isimli ve "Şimşek ve Yıldırım - Etrüsk Fiesole topraklarında taibadet alanından yüksek kaleye" alt başlıklı kitapta yayınlanan arkeolojik kazı sonuçlarında yer aldı.

Etrüsk dini hakkında hâlâ çok az şey bilinen inanç sistemlerinden. Bu özelliği ile de akademisyenleri ve tarih severler kadar gizemcileri ve yeniçağ akımcılarını da heyecanlandırıyor.

Etrüsk dini hakkında çok az şey bilinmesinin sebeplerinden biri çok fazla Etrüskçe yazılı metin olmaması, bir diğer ise bugüne kadar Etrüsklere ait çok az kutsal alan bulunablmesi.

Arkeolog Prof. Luca Cappuccini liderliğindeki arkeoloji ekibi Floransa Üniversitesi arkeoloji öğrencilerinin de  katıdığı altı yıl süren arkeolojik kazılarda Etrüsk şehri Fiesole'nin yakınında söz konusu keşfi gerçekleştirdi.  Arkeolojik kazılara başlamadan nce çekilen hava fotoğrafları zaten zirvede dikdörtgen bir dolgunun varlığı ortaya çıkarmıştı. Yapılan kazılarda, farklı dönemlere ait üç katman keşfedildi.

En alt katmanda etrafına taş döşenmiş küçük bir yapı kalıntısı vardı. Bu alanda; üç küçük bronz eşya kalıntısı,  demir ok ve cirit parçaları bulundu. Bulunan parçalar arasında bir de "lituus" vardı. Lituus; eğri bir metal aletti ve kutsal alanın sınırları içinde papazlar tarafından kullanılıyordu. Pek çoğu rahiplerin mezarlarında olmak üzere hayli az sayıda bulunan bu aletin en eskilerinden biri bu tapınakta bulunmuştu.

Bulunan Lituus kırıktı ve kutsal alanın ortasında yere gömülmüştü.

Arkeolog Prof. Luca Cappuccini'ye göre bulunan tapınak bir tür "auguraculum". Yani üstü açık ve göksel olaylar gözlemlenerek, tanrıların iradesini yorumlamak için kullanalan bir tür kehanet merkezi.

"Etrüskler gökyüzünü onaltı parçaya bölüyorlardı ve her biri farklı bir tanrısallığa tekabül ediyorlardı, bu nedenle Etrüsk'lerin şimşek gibi doğal fenomenleri gözlemlemesi önemliydi" diye açıklıyor arkeolog.     Tapınak muhtemelen Etrüsk Baş Tanrısı,cennetin ve göğün tanrısı Tinia'ya ithaf edilmişti. Etrüsk dinindeki Tinia, Roma dinindeki Jüpiter ve Yunan dinindeli Zeus'un karşılığıydı. O da diğerleri gibi yıldırımları ve şimşekleri silah olarak kullanıyordu.
  Dağa Romalılar tarafından "di Giove" yani Jüpiter adı verilmişt.

Bu keşif, Etrüsk'lerin dinini hâlâ kuşatan birçok gizemi çözemez" diyor Arkeolog Prof. Luca Cappuccini ve ekliyor: "Latince metinler sayesinde şimşek şekilleri ve yıdırımların şekil ve renk bakımından incelenerek, kehanet üretildiğini biliyoruz. Ancak bu özelliklerin her birinin ne önem taşıdığını tam olarak bilmiyoruz"

2010 yılında kazılarla başlayan rkeolojik araştırmanın sonuçları, "Monte Giovi" yani "Jüpiter Dağı" adlı kitapta yayınlandı. Kitabın alt başlığı ise Şimşek ve Yıldırım: Etrüsk Fiesole topraklarında ibadet yerinden yüksek kaleye...

Zülfikar Emin - arkeolojikhaber.com