Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Galat: Galat-ı Meşhur

Galat nedir? Galat-ı Meşhur nedir? Galat-ı meşhur fasîh-i mehcûrdan evlâdır ne demektir?

 

Galat; Arapça yanlış anlamına gelir. İkinci anlamı yanılmadır. Yanlış veya yanıltıcı söz ve kelimeler için kullanılır.

Galat-ı Meşhur; Yaygınlanmış yanlış anlamındadır. Toplum nazarında gerçek anlamının yerini almış yanlış anlamlar için kullanır.  Aslında  yanlış olduğu halde pek çok insan tarafından doğru sanılan, doğru olduğuna inanılan kavramları, olguları ve sözcükleri ifade eden deyimdir. Örneğin doğrusu "eşek hoş laftan ne anlar" deyiminin artık toplum tarafınfan "eşek hoşaftan ne anlar" olarak kullanılması, gibi...

O yüzen bilginler arasında  "yaygınlaşmış yanlış, terk edilmiş doğrudan daha iyidir" anlamına gelen "Galat-ı meşhur fasîh-i mehcûrdan evlâdır ne demektir? deyimi kullanılır.

Galat sözcüğünün Osmanlıca'da çok sık kullaıldığı bazı terimler şu anlamlara gelir:

Galat-ı basar: Göz yanılgısı. Görüş duygusunun aldanması

Gaİat-ı fâhis: Bariz, pek açık yanlış.

Galat-ı his: Duygusal yanılma, duyuştaki aldanış. Hislerin insanları aldatması.

Galat-ı rü'yet: Renk körlüğü, gözün bazı renkleri yanlış algılaması.

Galat-ı tahakküm: Edebiyat terimi olarak bir kelimenin gerek lâfzı, gerek mânâsı itibariyle herkesin kullandığı gibi kullanılmamasıdır.