Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Geometrik üslup

Geometrik üslup nedir?

 

Geometrik üslup: Yunan sanatının yaklaşık olarak MÖ 1000 ile MÖ 700 arasındaki dönemi.

Geometrik üslubun en belirgin örnekleri vazo resminde görülür.

MÖ 800 dolaylarında yabancı etkilerle ortaya çıkan yoğun doğululaşma eğiliminden önceki son saf Miken-Yunan sanat üslubudur.

Kendinden önceki Ilk Geometrik (Proto Geometrik) üslubun daha gelişmiş biçimi olan Geometrik üslupta vazoların yüzleri baştan aşağı yatay bezeme bantları ve çizgi sıralarıyla kaplıdır. Çizgi sıraları genellikle üçlüdür.

İlk Geometrik üslupta daire ve yay ögeleri, Geometrik üslupta azalmakla birlikte, zikzak ve üçgen örgeleri (meandr ve gamalı haç örgeleriyle birlikte) kullanılmaya devam etmiştir.

Araları, açık renk zemin üstünde koyu renkli köşeli desenlerle doldurulmuş düzenli aralıklı çizgi sıraları, sepet örgüsüne benzer biçimde vazoların yüzünü kaplamaktadır. Soyut örgülerin yanı sıra, stilize edilmiş insan ve hayvan figürlerine de rastlanır. Bunların çoğunda gövdeler üçgenlerle, kol ve bacaklar çizgilerle verilmiştir.

Önceleri yalnızca bir öge niteliğinde, tek tek işlenen figürler
sonraları, cenaze töreni, deniz savaşı, dans, boks karşılaşması ya da kahramanlık sahneleri gibi genellikle bir öykünün anlatıldığı, karmaşık kompozisyonlara dönüşmüştür.

Geometrik üslupta vazolardan başka küçük tunç ve kil heykelcikler, çengelli iğneye benzeyen özenle bezenmiş fibulalar ve kireçtaşından mühürler de yapılmıştır. Ayrıca ölünün ağzının açılmasını önlemek için başa yerleştirilen, üstleri hayvan ve insan figürleriyle bezeli altın bantlar da yaygındır.

Geometrik üslup bir süre sonra yerini Klasik üsluba bırakmakla birlikte, çok uzun bir süre Yunan sanatını etkilemiş ve yaygınlığını korumuştur.