Anasayfa / Kütüphane

Göstergebilim: Semiyotik ya da semiyoloji

Göstergebilim nedir? semiyotik nedir? semiyoloji nedir?

 

Göstergebilim (semiyotik veya semiyoloji); kelime anlamı olarak işaret bilimi ve işaretler bilimi anlamına gelir, işaretlerin üretilmesi, yorumlanması ve işaretleri anlama süreçlerinin sistematik şekilde incelenmesini amaçlayan bilim dalıdır. En çok mimari, sanat ve iletişim alanlarında kullanılan gösterge bilimi, psikanalizin dayanak noktalarından biridir. Göstergeler, kod çözme sürecinde, çözümlemeci tarafından belli bir mantık dizgesinde çözülür.

Semiyoloji, işaret bilimini tanımlamak için kullnaılan Fransızca terimdir. Semiyotik disiplinlerarası bir sahadır. Anlam bilimi, dil bilimi, fonetik, mimarlık, sosyoloji, psikanaliz ve daha birçok bilim dalı ve disiplinin oluşturduğu disiplinler arası bir disiplindir. Kültürel kodlar, gelenekler ve metni anlam süreçlerine göre düzenlenmiş işaret sistemleri diye nitelenen her şey semiyotiğin inceleme alanına girmektedir. Semioloji, yapısalcılığın modeli olarak düşünülmektedir.

Semiyotik Antik Yunanca'da işaret anlamına gelen semeîon kelimesinden türetilmiştir. Semiyotik bugünkü anlamda ilk defa John Locke tarafından "İngilizce: Essays Concerning Human Understanding", (1690) başlıklı eserde kullanılmıştır.

İşaretlerle ilgili tahlil ve teoriler Aristo'ya kadar inmektedir ancak gününüzdeki tanımıyla semiyotik başlıca iki kaynağa dayanır. Ferdinand de Saussure’nin 1916’da yayımlanan Genel Dil Bilimi Dersleri ve Charles Sanders Peirce’nin yazılarıdır.

En çok tanınan temsilcileri Roland Barthes, Umberto Eco ve Mihail Bahtin'dir. Roland Barthes ve Charles Sanders Peirce gibi isimler bu konuda yetkin yazarlar olarak anılabilinirler.