Grifon

Grifon nedir?

Grifon: Kartal başlı, aslan gövdeli, kanatlı ya da kanatsız, genellikle de yılanbaşı biçiminde bir kuyrukla betimlenen karışık efsanevi yaratık.

Sarmal kıvrımlı bir yeleye sahip olan Minos ve Yunan Grifon'u ya boylu boyunca uzanmış ya da pençeleri üstünde oturur biçimde betimlenmiştir.

Yunan Grifonu'nun büyük ölçüde Hitit örneklerinden etkilendiği bilinmektedir. Yunan sanatında özellikle tunç kabartmalarda, genellikle sfenksle karşılıklı olarak betimlenen Grifon'un koruyucuyu bir anlamı bulunmaktaydı.

Yunan mitolojisinde Grifon, tregedya şairi Aiskhylos'un zincire vurulmuş Prometheus adlı yapıtında ve Heredotos'un tarihinde adı geçen bir kuştur.

Aiskhylos, Grifon'u Zeus'un kutsal hayvanı, 'havlayan, uzun gagalı, kanatlı köpek' olarak tanımlar.

Aslan gövdeli olduklarını belirten bir başka söylenceye göre Grifonlar, Hyperboreliler ülkesinde, İskitlerin elinde bulunan hâzineleri bekler.

Bir söylenceye göre Apollon'un bekçi köpekleri, başkalarına göreyse Hindistan'da madenlerin bulunduğu dağlarda yaşayan ve altın arayıcılarına karşı koyan yaratıklardır.

Grifon, simgesel olarak insanın hırsmı ve açgözlülüğünü cezalandırır.

Roma sanatında özellikle bezemelerde sık kullanılan bu betimin Anadolu'da Didyma Apollon Tapınağı'nın bir sütun başlığında, Roma'da Faustina ve Antonius Tapmağı frizlerinde güzel örnekleri vardır.