Hadrianopolis'teki Roma mezarlarından Charon sikkesi ve arbalet şekilli fibula çıktı

Eskşpazar'daki Hadrianopolis Antik Kenti'nde süren arkeoloji kazılarında bu sene arkeologların ulaştığı bilgiler, Paphlagonia Hadrianapolis'inin Roma İmparatorluğunun bir askeri karargahı olduğuna dair önemli kanıtlar ortaya çıkardı.

Karabük Üniversitesi (KBÜ) Hadrianopolis Antik Kenti'nde 2024 yılında gerçekleştirilen arkeoloji kazıları sonuçlarını açıkladı. 

Karabük'ün Eskipazar ilçesinde,  KBÜ Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş'ın başkanlığında süren kazı ve restorasyon çalışmalarında son olarak 5. yüzyıla ait arbalet (daha sonradan Tatar Yayı olarak bilinen kurmalı yay) tipinde fibula ile üzerinde 2. yüzyıla ait "Nehir Tanrısı" betimi yer alan sikke bulundu. .

Doç. Dr. Çelikbaş:  2. asırda da Roma İmparatorluğu'nda Charon geleneğinin yaşatıldığı anlaşılıyor

Açıklamada görüşlerine yer verilen Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, kazıların güney nekropol ve "SDJ-3" olarak adlandırılan iki noktada yoğunlaştığını, mezarlarda Roma dönemine ait ölü gömme geleneklerine dair veriler elde edildiğini belirterek "Bunlardan en dikkati çekici olanı, Roma döneminde Hadrianopolis'te basılmış bir sikke. Bu sikkede, Hadrianopolis'e ait olduğunu gösteren bir etnikonun yanı sıra Nehir Tanrısı betimi yer alıyor ve altında 'Kezios' yazısı bulunuyor. Bu yazıt, antik dönemde Eskipazar Çayı'nın adının Kezios olduğunu göstermesi açısından çok değerli bir bilgi sunuyor. Bu bilgi literatürde olmayan bir bilgi. Mezarın içerisinde bu sikkenin ortaya çıkması da bunun bir Charon (mitolojide ölülerin kayıkçısı) sikkesi olarak mezar içerisinde bırakıldığını da gösteriyor. Demek ki Hadrianopolis'te 2. yüzyılda da yine Roma İmparatorluğu'nda Charon geleneğinin devam ettiğini de bu şekilde görmüş olduk. Güney nekropolünde ölü gömme geleneği yaklaşık 300 yıl kesintisiz şekilde devam etmiş" dedi.

1600 Yüzyıllık kurmalı yay şeklinde elbise kopçası

Çelikbaş, güney nekropolünde bulunan sikkenin milattan sonra 2. yüzyıla, diğer buluntuların 5. yüzyıla ait olduğunun altını çizerek,  "Kaya mezarlarından oluşan bir alanda bu tip mezarların içerisinde ölü kültüne ait buluntuların ortaya çıkması önemli. Güney Paflagonya bölgesinde şu anda nekropol kazısı yapılan tek antik kent Hadrianopolis. Hadrianopolis'te de bu mezarların içerisinde bu şekilde o dönemin hem kültürünü, sanatını hem de dini inanışı yansıtan buluntuların da ortaya çıkması gerçekten bizi hem şaşırttı hem de sevindirdi. Fibulalar antik dönemde sadece kumaşların uçlarını birbirine tutturmak için değil, ayrıca estetik anlamda da kullanılan objelerdir. Dolayısıyla bunun bir takı objesi, aksesuar olarak da kullanıldığını söyleyebiliriz.

Hadrianopolis'in Roma İmparatorluğunun Güney Paflagonya'daki bir karargahı olduğu kesinleşiyor

Bu sikkenin ya da arbalet tipindeki bu fibulanın burada çıkmış olmasıyla artık Hadrianopolis'in Roma İmparatorluğunun Güney Paflagonya'daki bir karargahı olduğuna eminiz. Yani Hadrianopolis, Güney Paflagonya'daki Roma İmparatorluğunun bir karargahı, bir askeri üssü niteliğindeydi. Buradaki bu mezarlarda bu eserlerin ortaya çıkması, askeri cenazelerin de buraya defnedildiğini bize işaret etmektedir."

Kiliselerin tabanında, birçok hayvanın tasvir edildiği mozaiklerlle ünlenen antik kentte, şimdiye kadar iki hamam, iki kilise, bir savunma yapısı, kaya mezarları, tiyatro, bir kemerli ve kubbeli yapı, anıtsal kültik niş, sur, villa, diğer anıtsal binalar ile bazı kült (kutsal) alanları bulundu.