Haimon

Haimon nedir?

Haimon: Bu adı taşıyan birçok efsanelik kişi arasında en önemlisi, Thebai kralı Kreon'un oğlu Haimon'dur.

Sophokles'in "Antigone" adlı tragedyasında büyük bir rolü olan Haimon Antigone'nin nişanlısıdır. Kreon Antigone'yi mezara diri diri kapattıktan sonra Haimon kendini öldürür.

Tragedyada Kreon'la Haimon arasında devlet yönetimi konusunda ilginç bir tartışma yer alır: Tek kişinin buyruğuna boyun eğmeyi yönetimin kaçınılmaz koşulu sayan Kreon'a karşın Haimon akıl ve sağduyuya dayanan halkoyunu savunur. Önem ve canlılığını bugün de yitirmemis olan bu tartışmadan birkaç parçayı aşağıya alıyoruz.

 {Çeviri. Güngör Dilmen):
Kreon — Yakın akrabamın kanunsuz davranışlarına göz yumacak olursam başkaları büsbütün azar... Hayır, devlet kimi getirmişse başa ona boyun eğmek, küçük, büyük konularda ve haklı olsun olmasın, onu dinlemek gerekir. Yürekten söylüyorum şunu: İtaat etmesini bilen iyi yönetici olur ilerde, iyi başbuğ iyi yurttaştan yetişir... Anarşiden daha büyük bir kötülük yoktur, devleti göçürür, ocakları söndürür. Anarşi parçalar müttefikleri, hazırlar kaçınılmaz bozgunu. Oysa buyruklara boyun eğmek güvenliğini sağlar çoğunluğun. Öyleyse kurulu düzeni destekleyelim ve hiçbir zaman kadına yenilmeyelim...

Haimon — Tanrıların en büyük bağışı akıldır insanlara... Halkın gözünü yıldırmışsm, işitmek istemediğin sözler kulağına gelmiyor, ama gizliden gizliye konuşuyorlar, işitiyorum fısıltılarını, ülkede bu kıza acımayan yok, en haksız bir cezaya çarpıldı diye, oysa bütün kadınlar içinde en az layık böyle bir ölüme eyleminin ne soylu olduğu düşünülürse. Bu kız savaşta ölen kardeşinin cesedini kurda, kuşa kaptırmamak için gömmüş onu, altın bir şeref tacı hak etmiştir bu kız, ölümü değil. Böyle karanlık söylentiler dolaşıyor kentte...

Kreon — Şaşıyorum, bozguncuları el üstünde tutmak erdem sayılıyor demek? Haimon — Suçluları el üstünde tut demiyorum sana.
Kreon — Bu kız, suçlu değil mi şimdi?
Haimon — Bütün Thebai bir ağızdan hayır, suçlu değil diyor.
Kreon — Vereceğim buyrukları bana halk mı öğretecek? Haimon — Çocukça konuştuğunun farkında mısın?
Kreon — Ben miyim bu devleti yöneten, halk mı?
Haimon — Tek kişiyle devlet mi olurmuş, despotluk bu seninki. Kreon — Devlet ona hâkim olanındır, anlaşıldı mı?
Haimon — Sen ıssız bir çölün hâkimi olmalıymışsm...
Kreon — Yasaları yürütmek mi suçum?
Haimon — Tanrısal yasaları çiğnemekle kendi iktidarını gölgeliyorsun