Hakkari Stelleri

Hakkari Stelleri nedir? Hakkari Stelleri ne zaman nerede bulunmuştur?

11 Ağustos 1998 yılında Hakkâri Kalesi eteklerinde bir okulun bahçesinde hafriyat çalışması sırasında bulunan 13 taş steldir. Bulunduğu günden beri gizemini koruyan Hakkari Stelleri, Anadolu coğrafyasında bulunan ilk çıplak savaşçı stelleridir. Van Müzesi'nde sergilenmektedirler. Stellerin tam olarak ne zaman tarihleneceği konusu da belirsizdir. Ama yaklaşık olarak M.Ö. 2 binli yıllar veya sonrasında yapıldıkları tahmin edilmektedir.

Boyları 0.80-3.30 metre olan yassı taş levhalar üzerinde cepheden çıplak savaşçı ile ona ait silâh ve eşyalar kabartma, oyma ve çizgi ile belirtilerek canlandırılmıştır.13 adet stelden 10’u erkek 3’ü kadın özelliği taşımaktadır. Stellerde yer alan savaş aletleri, hayvan figürleri, çadır ve insan betimleri göçebe kültür özelliğine yorumlanmaktadır.

Stellerin hangi medeniyete ait olduğu gizemini korumaktadır. Kimileri stellerde Asur ve Urartu sanatının etkisi olduğu nu kimileri ise bozkır kültürü ve göçebe etkileri olduğjnu iddia etmekmektedir.

 Kireçtaşından yapılmış steller ortalama 1 metre 20 cm, üst ve alt genişlikleri ortalama 50 santimetre, kalınlıkları ise ortalama 25 santimetredir.  Yapılan arkeolojik kazıda çıkan 13 tane stelin 11 tanesi savaşçı erkek, 2 tanesi ise kadındı. Çırılçıplak savaşçıların sadece erkeklik organları bir suspansuvar içine alınarak kapatılmış. Kadınlardan birisi de çırılçıplak, elinde bir testi ve başında su taşıyor.

Mezar buluntuları olduğu düşünülmektedir. Bulundukları alanın Bronz çağı ile demir çağları arasında inşa edilmiş bir oda mezar olduğunu tahmin edilmektedir.

Prof. Dr. Veli Sevin, alanda 2 yıl kazı yapıldıktan sonra 19 metre batısında bir mezar ortaya çıktığını ve bu mezarda tarihledirmeye yardımcı olabilecek buluntular olduğunu belirtmektedir. Ancak Karbon-14 analiz sonuçlarına göre bu mezarın stellerden yaklaşık 500 yıl daha önceye ait olduğu anlaşıldı.