Anasayfa / Kütüphane / Sözlük

Hannibal

Hannibal kimdir?

 

Hannibal: MÖ 247-183/182. Kartacalı komutan.

Antik çağın en büyük askeri önderlerinden biri olan Hannibal, babası Hamilkar Barka’nın ona küçükken Romalılarla asla dost olmaması konusunda ettirdiği yemine hayatı boyunca sadık kalmış, Roma Cumhuriyetinin en zorlu düşmanı olmuştur.

İlk seferi 9 yaşındayken babası ile birlikte katıldığı İspanya seferidir.

Eniştesi Hasdrubal’ın MÖ 221’deki ölümü üzerine İspanya’daki birliklerin komutanı oldu.

İspanya’nın doğu sahilindeki Saguntum’u ele geçirmesinden sonra Roma ile savaşması kaçınılmaz oldu.

Roma’nın savaş ilan etmesini beklemeden İtalya’yı işgal planını uygulamaya girişti ve böylece II. Pön Savaşı’nı başlattı. On yedi yıl süren bu savaşta İtalya Yarımadası’nın ortalarına kadar ilerlemişse de Roma’nın müttefikleri ile olan bağını kıramamıştır.

Kartaca’dan yardımına gönderilen birliklerin İspanya’da Romalılar tarafından engellenmesi yenilgisinin yolunu açmış ve nihai çarpışma olan Zama Çarpışmasında Romalılara boyun eğmek zorunda kalmıştır.

MÖ 195’te Seleukos kralı Antiokhos IlI’a sığındı. Roma-Suriye Savaşı’nda Seleukos donanmasına komuta etti ancak MÖ 190’da Eurymedon Savaşı’nda Rodoslulara yenildi.

Önce Girit’e, sonra da Bithynia kralı Prousias I’ın yanına sığındı.

Roma müttefiği olan Pergamon Krallığı ile giriştiği savaşta Prousias’a yardım etti. Roma’ya teslim edileceğini anlayınca, Cornelius Nepos’a göre Libyssa’da kendini zehirlemiştir.

Elde ettiği askeri başarılarının temelinde ağır donanımlı piyadelerden oluşan standart Yunan falanks birliklerinden vazgeçip, her biri değişik etnik gruplara dayalı küçük ve daha esnek birimlere yer vermesi yatar.

Roma’nın savaş alanında alacağı ilk yenilgiden sonra Roma müttefiği diğer İtalya kentlerinin kendi tarafına geçeceği ve Galya kavimlerinin kendisini destekleyeceği yönündeki planlarının boşa çıkması yenilgisinin ana sebebidir.

Siyaset kuramcısı Machiavelli (1469-1527) Hannibal’in başarısını acımasız olmasına, bu sayede çok çeşitli kavimlerden oluşmasına karşın ordusu üzerinde tam itaat sağlamış olmasına borçlu olduğunu yazar.

Aeneis destanında Aeneas tarafından terk edilen kraliçe Dido’ya “Ey benim kemiklerimden doğacak öç alıcım” dedirten Vergilius Hannibal’i ima etmektedir.

1981 yılında Kuzeydoğu Anadolu’da, Gebze ’de adına anıt mezar yaptırılmıştır.