Helios

Helios nedir?

1. Helios: Yunan inanç sisteminde güneş tanrısı.

Apollon’dan farklı olarak kişileşmiş güneştir. Özellikle Rodos’ta tapınım gören Helios MÖ 5. yüzyıldan sonra bu adanın en büyük tanrı olarak görüldü, Halieia adında bir festivali vardı.

Geç Hellenistik Dönemde (MÖ 1. yy) tapınımı yaygınlaştı, Roma döne­minde ise Helios tapınımı daha merkezi bir konum aldı.

Kaynağını Yeni-Platonculuk’ta bulan güneş tektanrıcılığı onun tapınımıyla ilgilidir. Bu tektanrıcılıkta Zeus’la birleştirilmiş ve Zeus Helios Serapis adını almıştır.

Yunan mito­lojisinde her şeyi gören dünyanın gözü niteliğindedir.

Başında güneş ışınla­rını simgeleyen bir taç ile her gün gökyüzünde doğudan batıya doğru atların çektiği bir araba sürdüğüne inanılırdı.

2. Helios: Uranos ile Gaia'dan doğma Hyperion ve Theia birleşip üç göksel varlık meydana getirirler.

 Helios (Güneş), Selene (Ay) ve Eos (Şafak).

Titanların soyundan olan Helios, Olymposlu Apollon'dan ayrı bir tanrı ya da doğal bir güç, yani güneşin ta kendisi sayılır.

Helios, Okeanos ile Tethys'in kızı Perseis ile evlenir ve birçok çocukları olur.

Helios güçlü kuvvetli ve çok yakışıklı bir delikanlı olarak canlandırılır, başı saç biçiminde ışınlarla çevrilidir.

En eski inançlara göre, Helios atların çektiği arabasıyla her sabah Şafak'tan hemen sonra Hindistan'dan yola çıkar, gökteki yörüngesine girer ve akşam da Okeanos ırmağına dalarmış.

Yorgun atlarını Okeanos sularında yıkadıktan sonra, doğudan batıya aynı yolu gene izlermiş ertesi günü.

Yeryüzü Okeanos'un üstünde yüzen bir tabak gibi tasarlandığı için, Helios'un gece batıdan batıp sabah doğudan doğması olağan sayılırdı.

Gök bilimi ilerledikçe, güneşi simgeleyen Helios'un önemi azalmıştır.

Düzenle

3. Helios: 
Gaia ile Uranos'un çocukları Hyperion ve Theia birleşirler, üç göksel varlık meydana getirirler: Helios (Güneş), Selene (Ay) ve Eos (Şafak) (Tab. 4 ve 8). Titanlar soyundan olan Helios, Olympos'lu Apollon'dan ayrı bir tanrı ya da doğal bir güç, yani güneşin ta kendisi sayılır. Helios, Okeanos'la Tethys'in kızı Perseis'le evlenir, birçok çocuğu olur; herbirinin olağanüstü bir kişiliği ya da talihi var bu çocukların: Büyücü Kirke, Kolkhis kralı Aietes, Minos'un karısı Pasiphae, Aietes'i tahtından atan, ama yeğeni Medeia'nın eliyle öldürülen Perses. Helios'a Rhodos adlı nympha Heliosoğullarını doğurur. Klymene de Helios kızlarını. Phaeton da Helios'un oğlu sayılır.
Helios güçlü kuvvetli ve çok yakışıklı bir delikanlı olarak canlandırılır. Başı, saç biçiminde ısınlarla çevrilir. En eski inançlara göre Helios ateş saçan cok hızlı atların çektiği arabasıyla her sabah Şafaktan hemen sonra Hindistan'dan yola çıkıp gökteki yörüngesine girer ve akşam da Okeanos ırmağına dalar. Yorgun atlarını Okeanos sularında yıkadıktan sonra doğudan batıya aynı yolu ertesi günü gene izler. Yeryüzü Okeanos ırmağı üstünde yüzen bir tabak gibi tasarlandığı için Helios'un gece batıda batıp sabah doğudan doğması olağan sayılırdı. Gök bilimi ilerledikçe güneşi simgeleyen Helios'un önemi azalmıştır. Nitekim Homeros'un Odysseia destanında bile Helios yardımcı bir tanrı sayılır ve Odysseus'un arkadaşları sığırlarını kesince kendi öcünü kendi alamaz, Zeus'a başvurmak zorunda kalır (bkz. Od. XII, 260 373). Helios dünyanın gözü sayılır, o her şeyi görür, örneğin Aphrodite ile Ares'in gizlice seviştiklerini (Od. VTO, 270), körlerin gözünü açar vb. (Orion).