Hitit Yazıtları ve Luvice uzmanı arkeolog John David Hawkins öldü

Hitit Hiyeoglif yazısı uzmanı olan, Karabel Yazıtlarının okunmasında önemli rol oynayan, Luvi Hiyeroglif Külliyatı'nı oluşturarak Anadolu filolojisine, tarihine ve kültürüne en büyük katkıyı sağlayan bilim insanlarından ünlü dil bilimci ve arkeolog John David Hawkins öldü.

John David Hawkins'in ölüm haberini Arkeoloji ve Sanat Yayınları Yöneticisi ünlü arkeolog Nezih Başgelen, "ANADOLU ARKEOLOJİSİ'NİN BÜYÜK KAYBI : J. DAVID HAWKINS (1940-2023) Hititoloji alanının önde gelen uzmanı olarak özellikle Luwi Kültürü ve Anadolu Hiyeroglif Yazıtları ile ilgili yaptığı çözümleyici çalışmalar ile bu alanda referans olan pek çok önemli esere imza atmıştı. Yeri kolay doldurulamayacak bir bilim insanı idi. Üzüntümüz her açıdan büyük. Arkeoloji ve Hititoloji camiamızın başı sağ olsun. Nur içinde yatsın" mesajı ile paylaştı.

John David Hawkins kimdir?

11 Eylül 1940'ta İngiltere'nin Devon kentinin Exmouth kasabasında John Alexander Sneyd Hawkins ve Audrey Joan Spencer'ın çocukları olarak dünyaya gözlerini açan  John David Hawkins,  ailenin 3 çocuğundan en büyüğü idi. Babası İngiltere Kraliyet Ordusunda subaydı ve eşi ile Hindistan'da evlenmişti.

Çocukluğundan itibaren dillere yatkınlığı dikkat çeken J. David Hawkins'in ilk olarak sokak kedilerinin dilini çözmüş ve  "Resmi Kedi Ses Bilgisi" grameri oluşturmuştu. 

Kitap okumayı çok seven J. David Hawkins'in çocukluğunda en çok ilgisini çeken yazarlar Dickens, Tolkien ve Agatha Christie idi. Polisiye eserleri ile ünlü Agatha Christie'nin arkeoloji merakı da meşhurdu ve o günlerde arkeolog olan ikinci kocası Sir Max Mallowan ile evliydi. Sir Max Edgar Lucien Mallowan, eski Orta Doğu tarihi konusunda uzmanlaşmış önde gelen bir İngiliz arkeologdu. Onun komşusu olması ve çocuk yaşlardan itibaren aralarında sıkı muhabbet kurulması J. David Hawkins'in gelecek planlarında kuşkusuz önemli rol oynamıştı.

Yerel bir özel okul olan Upcott House'da eğitim gören  J. David Hawkins 13 yaşında Berkshire'da Yunanca ve Latince eğitimiyle ünlü  Bradfield College'de eğitime başladı. Burada aktörlük yetenekleri de öne çıktı ve antik Yunan tiyatro oyunlarında rol aldı...

Oliver R. ile Hititçe öğrenmek için düzenli olarak Londra'dan Oxford'a gitmeye başladı.

1958'den itibaren David, Oxford'da devlet bursuyla Klasikler ve Felsefe (Literae Humaniores veya 'Büyükler') University College'de öğretime başladı.

Kursu (Onur Moderasyonları) Birincilikle bitirdi, Lisans derecesini 1962'de, yüksek lisans derecesini ise 1965'te aldı. 1962'den itibaren Enstitü'de Batı Asya Arkeolojisi alanında yüksek lisans diploması için çalıştı. Londra'da Arkeoloji Bölümü. Seton Lloyd'dan arkeoloji, Peggy Drower'dan tarih okudu.

Raphael Loewe'den Antik İbranice, Harry Saggs ve Donald Wiseman'dan  Akad dili konusunda dersler aldı.  1964'te diplomasını üstün başarı ile aldı ve Gordon Çocuk Ödülü'nü kazandı.

Gılgamış Destanının etkisi ile okuma metinlerinde ilgi alanını Klasiklerden Eski Yakın Doğu metinlerine kaydırmıştı;

1964'te Doğu ve Afrika Çalışmaları Okulu'nda Akkadca Araştırma Görevlisi oldu.

1965'ten itibaren Hiyeroglif yazılarını incelemek için düzenli olarak Türkiye, Suriye ve Irak'a gitti. Müzelerdeki ve açık hava alanlarındaki anıtları tek tek inceledi ve metinleri fotoğraflayarak tek tek okudu ve dana önceki okumalardaki yanlışları ve eksikleri düzeltti.

Mevcut çizimler ve yayınlar, iddialı bir kopyalama projesine yol açtı ve Sisifos Projesi olarak hayata geçirildi.

Hiyeroglif yazısının doğru şekilde belgelenmesini sağlamak için gösterdiği yoğun çabalara paralel olarak, yanlış anlaşılan dört işaretin yeni yorumunu yaptı 1970'lerin başlarında (Anna Morpurgo Davies ve Günter Neumann ile birlikte) Çivi yazılı Hititçe metinlerle, Hiyeroglifle yazılı Hititçe metiinlerin ayrımına dikkat çekti ve Luvice yani Hiyeroglif Hitit diline ait metinlerde uzmanlaştı..

1976'dan 1986'ya kadar Irak'ta bulundu ve 1970'den 1995'e kadar Irak dergisinin editörlüğünü yaptı.

Londra Üniversitesi'nde görev yaptı ve daha sonra Yakın ve Orta Doğu Bölümü'nde kaldı ve 2013 yılına kadar öğretmenlik yaptı.

1993 yılında Eski Anadolu Dilleri kürsüsüne atandı. Aynı yıl  Britanya Akademisi Üyesi oldu, ayrıca Onursal unvanını aldığı Arkeoloji Enstitüsü'ne arkeoloji dersleri verdi.

Luvi Hiyeroglif Külliyatı'nın üç bölümünü 2000 yılında yayınlanmasıyla taçlandırıldı.

2005 yılında emekli oldu.

İngiliz Arkeoloji Okulu'nun fahri sekreteri olarak görev yaptı. Ankara'daki İngiliz Arkeoloji Okulu'nun konseyinde ve yönetim kurullarında yer aldı.

arkeolojikhaber.com