Hollanda'da Romalı askerlerin kullandığı bir tapınak kalıntısı keşfedildi
Zevenaar'daki arkeoloji kazılarından çıkan kalıntılar, Roma’nın merkezinden uzakta, imparatorluğun sınırlarında konuşlanmış askerlerin yaşamlarına dair bir fikir veriyor. Arkeologlar alanda, tapınak, sunak ve muhtelif tarihi eser kalıntılarının yanı sıra alandan civardaki Roma kalelerinde bulunan askeri birliklerin adlarını içeren metinler ve birçok kurbanlık hayvan kalıntıları buldular.
Roma imparatorluğun en kuzey sınırını teşkil eden kuzey Avrupa’daki en kapsamlı antik Roma askeri tapınak komplekslerinden biri Hollanda’da gün ışığına çıkarıldı.
Hollanda kültür bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Hollanda merkezi hükümeti ve eyalet Gelderland hükümeti, 2021 yılında ticari kil çıkarma çalışmaları sırasında ortaya çıkarılan siteyi kazmak için RAAP ile sözleşme imzaladı. Arkeoloji kazılar için kil çıkarma işlemi durduruldu. Ancak civardaki diğer inşaat faaliyetleri sürdüğü için arkeolojik alan şimdilik halka kapalı.
Günümüzde doğu Gelderland bölgesinde, Almanya sınırına yakın Hollanda şehri Zevenaar sınırlarında yer alan ve eldeki verilere göre MS 1. yüzyıla ait olduğu tahmin edilen, Romalı askerler tarafından kullanılmış sığınak tipindeki tapınak; Ren ve Waal nehirlerinin birleştiği yerdeki Roma kalelerine yürüyüş mesafesinde bulunuyordu.
Keşfedilen kutsal alan, bir zamanlar Roma İmparatorluğu’nun kuzey sınırı olan Romalıların Germania Inferior ve Germania Magna olarak bildikleri yerler arasında Ren boyunca bir dizi tahkimatla işaretlenmiş noktada yer alıyor.
Arkeologların tarihlendirme çalışmaları sürüyor, elde edilen verilere göre tapınak MS 1. yüzyıldan MS 3. yüzyılın son yıllarında kadar, kuzey eyaletlerinin Germen istilasınamaruz kaldığı zamana kadar kullanılmıştı.
Proje lideri arkeolog Eric Norde, kutsal alanın en az üç büyük tapınaktan ve belirli Roma tanrı ve tanrıçalarına adanmış birçok küçük sunaktan oluştuğunu ve esas olarak yakındaki kalelerde konuşlanmış Roma askerleri tarafından kutsal yeminler için kullanıldığını söylüyor.
Sitede sikkeler ve mücevherler de dahil olmak üzere yüzlerce eser bulundu; mızrak ve mızrak uçları, zırh ve at koşum takımı kalıntıları ise alanın askeri niteliğini vurguluyor.
Hollanda’daki antik Roma tapınağında keşfedilen sunak taşlarından biri. Sunak taşlarında Roma askeri birliklerinin isimleri yer alıyor. / C: RAAP
Tapınak kutsal alanı, nehirlerin çatalına yakın hafif bir tepe üzerine inşa edilmişti; tepe daha sonra biraz daha yükseltildi. Norde, taş bir merdivenin suya indiğini ve bölgede büyük bir kuyu olduğunu söylüyor. Tapınaklar ayrıca, büyük kurban ateşlerinin yakıldığı anlaşılan birkaç ocak çukuru ile çevriliydi.
Kutsal alandaki büyük tapınaklar, fresklerle rengarenk boyanmış ve kiremitli çatılara sahipti. Çinilerin üzerindeki damgalar, bunların genellikle askerler tarafından yapıldığını gösteriyor.
Tapınak, ana ritüel alanlarının dışında, dua edenlerin şarap dökmek ve dualar ve adaklar sırasında hayvan kurbanları sunmak için kullanabilecekleri birçok adak sunağıyla da dikkat çekiyor.
Norde, adak sunaklarının mesajların, paranın ve büyünün tanrısı Merkür de dahil olmak üzere birkaç farklı Roma tanrısına adandığını söylüyor; Jüpiter-Serapis, eski Mısır’da ortaya çıkan baş tanrının bir biçimi; Hercules Magusanus, Roma yarı tanrısı Herkül’ün (Yunanca Herakles) ve isimsiz bir Germen tanrısı veya kahramanının karışımı; ve çoğunlukla Roma Galya’sında tapılan bir grup tanrıça olan Iunones.
Her adak sunağı, adandığı tanrı veya tanrıçaların ve oraya yerleştirilmesi için para ödeyen Romalı askerin, rütbesi ve lejyonunu (yaklaşık 5.000 asker) oluşturduğu kohort (yaklaşık 500 askerden oluşan bir grup) ile birlikte Latince bir yazıt taşıyordu.
Roma tanrısı Jüpiter’i tasvir ettiği tahmin edilen kireçtaşı heykl başı / C: RAAP
Norde, sunakların, tanrılarına bir dileği yerine getirmeleri, belki bir savaşı kazanmaları ya da evden uzakta kuzey bölgelerinde hayatta kalmaları için üst düzey subaylar tarafından Roma kalelerine yerleştirildiğini söylüyor.
Yazıtlar her zaman askerin resmi ifadesi olan “Votum Solvit Libens Merito” – Latince “Yeminini isteyerek ve iyi bir sebeple yerine getirir” ifadesini kullanan bir onaylama ile bitiyor.
Alanda bulunan bir pelerini tutturmak için kullanıldığı tahmin edilen emaye broş ve sikke C: RAAP
Arkeologlar tapınak kalıntılarında, sunakların ve muhtelif tarihi eserlerin kalıntılarının yanı sıra birçok kurbanlık hayvan kalıntısı ortaya çıkardılar. Kalıntılar, tavukgillere mensup kuşlaradan ve domuz ve koyun gibi küçükbaş ve sığır gibi büyükbaş hayvanlara varıncaya kadar bir çok türe ait.
Fallus şeklinde bir at koşum takımının parçası. Fallus doğurganlığın yanı sıra güç ve otorite sembolü olarak da o yıllarda yaygın kullanılan bir semboldü / C: RAAP
Askerler tarafından yapılan sunulara ait yiyecek kalıntıları, dönemin askeri beslenme şartları hakkında da ipuçları verebileceğine inanılıyor.
Live Science