İlk Türk destanları

İlk Türk destanları nelerdir?

İlk Türk destanları: Saka Türkleri, MÖ yedinci yüzyılda ilk Türk devletini kurup MÖ ikinci yüzyıla kadar yaşattılar

Alp Er Tunga destanı: Saka Türklerinin İranlılarla yaptıkları savaşlar Alp Er Tunga destanında anlatılır.

Firdevsi (932-1020)'nin Şehnâme'sinde; parçalar var bu destandan.

Şehnâme'ye Afrâsiyâb adıyla geçen Alp Er Tunga'yı, bilim dünyası, MÖ yedinci yüzyılda yaşamış bir Saka hükümdarı olarak kabul ediyor.

Bir başka Saka hakanı da, MÖ dördüncü yüzyılda yaşadığı sanılan Şu'dur.

Şu destanı, Saka Türklerinin Makedonya hükümdar İskender'le savaşlarını anlatıyor. O destandan bazı parçalara, on birinci yüzyılda derlenen Divanü Lûgat-it Türk'te raslıyoruz.

Fakat mitos bolluğu ve sonraki yüzyıllarda ve günümüzde daha sık hatırlanmaları bakımından Oğuz Kağan ve Ergenekon destanları daha önemlidirler:

Oğuz Kağan destanı, bilim dünyasınca Hun hükümdarı Mete olduğu kabul edilen Oğuz Kağan'ın doğuşunu, Orta Asya Türklerini bir bayrak altına toplayarak Hun hükümdarı oluşunu özetler.

Bozkurt destanı, bir türeyiş mitosudur.

Göktürklerin dişi bir bozkurttan türediklerini hikâye eder.

Ergenekon destanı da öyle. Göktürkler, Ergenekon denen yerde çoğalır, demir bir dağı delerek feraha çıkar, büyük bir devlet kurarlar.

Tarihin, mitos dediğimiz potaya dökülerek efsane bileşimleriyle dondurulmuş şekli olan bu destanlar, ne yazık ki eski Çin kaynaklarında, 13. yüzyıl İran tarihleriyle 17. yüzyılda Ebülgazi Bahadır Han'ın Şecere-i Terâkime'si gibi eserlerde özetler halinde kaldı.