İlk Türkçe-Boşnakça sözlük: Makbûl-i Ârif - Potur Şâhidî
Boşnak alim Muhammed Hevai Uskufi'nin 1631 yılında kaleme aldığı ve ilk Türkçe-Boşnakça sözlük olarak kabul edilen Makbûl-i Ârif (Potur Şâhidî), İstanbul'un Tuzla Belediyesi tarafından yeniden basılarak Bosna Hersek'in Tuzla Belediyesine hediye edildi.
Tuzla belediyeleri arasındaki "İki Tuzla Kardeşliği Projesi" kapsamında 3 bin nüsha basılan manzum sözlüğün, 2 bin nüshası düzenlenen programla Bosna Hersek'in Tuzla Belediyesine teslim edildi.
Tuzla şehrindeki belediye binasında düzenlenen programa, Türkiye'nin Saraybosna Büyükelçisi Haldun Koç'un yanı sıra Türkiye'den gelen Tuzla Kaymakamı Ali Akça, Tuzla Belediye Başkanı Dr. Şadi Yazıcı, Tuzla Emniyet Müdürü Müslüm Kahraman ve Tuzla İlçe Milli Eğitim Müdürü Ahmet Alireisoğlu da katıldı.
Büyükelçi Koç, burada yaptığı konuşmada, projenin iki ülke arasındaki derin tarihi ve kültürel bağların güzel bir yansıması olduğunu belirterek, "Bir ülkede hem istikrar hem huzur daim olursa o ülkeden daha fazla projeler çıkar." dedi.
Türkiye'nin, Bosna Hersek'in siyasi istikrarını güçlendirecek ekonomi ve altyapı projelerini desteklediğini dile getiren Koç, sözlük projesinin gerçekleştirilmesine katkı sağlayan Tuzla Belediyesi, Yunus Emre Enstitüsü ve diğer kurumlara teşekkür etti.
Akça da adı "Tuzla" olan bir ilçenin kaymakamı olarak "Tuzla" isimli bir belediyeye konuk olmaktan duyduğu mutluluğu dile getirerek, bugünkü buluşmanın iki ana konusu olduğunu belirtti.
İlkinin bu kıymetli sözlüğün hazırlanması ve Tuzla'ya takdimi olduğunun söyleyen Akça, "Boşnakça ve Türkçe bu sözlük, bundan sonra tarihe not düşme anlamında çok değerli hizmetler yapacaktır." dedi.
İkinci konunun ise çocuk ve gençlere ilişkin olduğunu ifade eden Akça, "İlçe Milli Eğitim Müdürlüğümüzün, Tuzla'daki eğitim teşkilatının ve belediyenin destekleriyle iki yıl içerisinde 450 öğrenci hareketliliği oldu. Boşnak ve Türk kelimelerini her duyduğumda aklıma gelen ilk kavram kardeşliktir. Bu öğrenci hareketliliği ile bunu sürdürülebilir kılarsak bu kardeşler arasındaki diyalog ete kemiğe bürünür, canlı bir şahit olarak da tarihten gelen süreci ileriye taşır." diye konuştu.
- "Tarihi kardeşlik daha da pekiştirilecek"
Yazıcı ise Bosna Hersek'te gerçekleştirilen ticari ve kültürel anlaşmaların kardeşlik hukukuna dayandığını vurgulayarak, iki ülke arasındaki tarihi kardeşliğin, "İki Tuzla Kardeşliği Projesi" ile daha da pekiştirileceğini söyledi.
Sözlüğün, Boşnakçadaki ve medeniyet tarihindeki önemine de değinen Yazıcı, Boşnakçanın ülkedeki bazı kesimlerce inkar edilmesine rağmen tarihi gerçekleri bu sözlükle ortaya koyacaklarını vurguladı.
Bosna Hersek'teki Tuzla Belediye Başkanı Jasmin İmamovic de sözlüğün yeniden basılmasından memnuniyet duyduğunu dile getirerek, Muhammed Hevai Uskufi'nin 17. yüzyılda İstanbul'da yaşayıp eğitim gören Tuzlalı Boşnak bir alim olduğunu hatırlattı.
Bu arada Türkiye'den gelen Tuzlalı yetkililer daha sonra Yunus Emre Enstitüsünün Bosna Hersek'te yürüttüğü "Tercihim Türkçe Projesi" kapsamında Türkçenin seçmeli ders olarak okutulduğu Meydan İlköğretim Okulunu da ziyaret etti.
Türkçe öğrenen Boşnak öğrencilerin, Türkçe şiirler ve şarkılar seslendirerek halk oyunları gösterisi sergilediği programda, Bosna Savaşı'nda yaşamını yitiren bir öğrencinin hayatını anlatan "Çocuk Maiyeti" isimli belgesel de gösterildi.
İki ülkeden yetkililerin iyi niyet protokolü de imzaladığı program, öğrencilere çanta ve kırtasiye malzemeleri hediye edilmesiyle sona erdi.