İran'ın Yanık Şehri'nin Ağızsız Heykelleri gizemini koruyor
İran'da gizemini koruyan ağızsız heykeller nedeniyle Yanık Şehir olarak ünlenen Şahr-e Yeri'ye aynı zamanda Ağızsız Kent de deniliyor.
Şahr-e Yeri (Shahr-e Sūkhté, Shahr-e Sukhteh, Shahr-i Shōkhta) Yanmış Şehir ya da yanık kent, kuzeybatı İran’daki eşsiz bir arkeolojik site. 1931'de Ulusal Miras Alanları listesine giren Shahr-e Yeri antik kenti 2014 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alındı.
İran'nın Erdebil vilayetinin Meshkin Shahr Pirazman köyü yakınındaki Şahr-e Yeri'nin tarihinin 6.000 yıldan daha eski olduğu tahmin edilmektedir. Şahr-e Yeri "yanık şehir" demek. Çünkü 5200 yıl öncesine ait arkeolojik kalıntılar bulunan antik şehir tarih boyunca 3 kez yanarak yıkılmış.
Yanık Şehir'de (Shahr-e Sukhteh / Burnt City) İran'nın Kirman şehrindeki Bam kalesi gibi çamur tuğlalarla yapılmış binalar var. Binaların yapım tarihi M. Ö. 3.200 yılına kadar uzanıyor. Antik lehirde anıtlar, evler ve ticaret için ayrılmış mekanlarla birlikte mezarlar keşfedildi. Megalitik mezarların bir çoğu yasadışı kazılarda definecilerce yağmalandığı için boş bulundu.
Shahr-e Yeri'de kale Demir Çağına tarihlenirken üç prehistorik tapınağın ne zaman yapıldığı belirsiz.
Arkeolojik kalıntıların büyük kısmı Bronz çağına ait kentte neredeyse hiç bozulmamış heykeller de bulunması bölgenin önemini daha da artırmıştır.
Ağızsız heykellerin niçin yapıldığı bilinmiyor
Farklı adlarla anılan antik şehre İranlı arkeologlar çoğu zaman "ağızsız şehir" ya da "dilsiz kent" de diyorlar. Bunun sebebi de kentte bulunan heykellerin ağzının olmaması. Ağızsız yüzlerin tasvir edildiği taştan 280 heykel antik kentte 400 hektarlık alana yayılmış halde.
Heykellerin hangi kültüre ait olduğu ve ne amaçla yapıldıkları bilinmiyor. Bazı arkeologlar bu taşların Şahrın Yeri sakinleri tarafından tapılan totemler olduğunu savunuyorlar.
Gizemlerini koruyan heykellerin ne amaçla yapıldığına dair araştırmalar sürüyor.
arkeolojikhaber.com