İşte Selçuklu Sultanı 2. Alaaddin Keykubat'ın olduğu sanılan sanduka

Erzurum'un Pasinler ilçesinde definecilerin parçaladığı ve yağmaladığı kümbette yapılan kazıda bulunan ve üzerinde Sultan Alaaddin yazan ve Selçuklu Sultanı 2. Alaaddin Keykubat'a ait olduğu düşünülen sanduka Anadolu Ajansı ekibi tarafından görüntülendi.

Erzurum'un Pasinler İlçesine bağlı Ovaköy Mahallesi'nde tarihi kümbette Erzurum Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Erzurum Müzesi Müdürlüğü koordinesinde yapılan kazı çalışmasında, üzerinde "Sultan Alaaddin" yazısı olan ve Selçuklu Sultanı 2. Alaaddin Keykubat'a ait olduğu düşünülen sanduka ile annesi Gürcü Hatun Tamara'ya ait olduğu tahmin edilen sandukanın da aralarında bulunduğu 6 sandukadan 2'si, Aziziye Belediyesinin taş eserler müzesi deposuna nakledildi.

Bilimsel danışmanlığını Kafkas Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Muhammet Arslan'ın yaptığı arkeoloji kazılarında bulunan, parçalanmış olmalarına rağmen üzerindeki yazılarla tarihçileri heyecanlandıran sandukalar, Anadolu Ajansı (AA) ekibi tarafından görüntülendi.

Dr. Öğr. Üyesi Muhammet Arslan: DNA sonuçları bekleniyor

Taş eserler müzesinde koruma altına alınan taş sandukanın birinin yontularak üzerine Arapça yazılan "Sultan Alaaddin" yazısı dikkati çekiyor.

Kazı çalışmasının bilimsel danışmanı Dr. Öğr. Üyesi Muhammet Arslan, kitabenin çok yıprandığını ancak farklı teknikler deneyerek kitabeyi okumaya çalışacaklarını ifade ederek; "Yazılar tahrip olmuş ve bazı kısımlar kırık, bu nedenle devamını okuyamıyoruz. Bizim için sadece sanduka veya DNA sonuçları tek başına yeterli değil. Çağdaş kaynaklarda Keykubat'ın Erzurum'da öldüğüne ve Erzurum'a defnedildiklerine dair yazılar var. Bu bilgilerin yanı sıra kazı sonucu ortaya çıkan kümbetin Selçuklu mimari formu, sanduka ve DNA sonuçlarını aynı anda değerlendireceğiz. Sonuç kesinleştikten sonra tabii ki tekrardan bir cenaze namazı kılınıp yeniden defin yapmamız gerekiyor. Belki de bir devlet töreni düşünülebilir." dedi.

Arslan, sonuç aksi çıksa bile bulunan kemiklerin mutlaka yeniden definini yapacaklarını belirterek, "Nihayetinde burasının Selçuklu kümbeti olduğu ve içerisinde de devlet büyüklerinin yattığı kesin. Zira bu tür kümbetler herkes için yapılmaz. Kümbette bulunan mezarın Sultan Alaaddin'e ait olma ihtimali, olmama ihtimalinden daha güçlü." diye konuştu.

Sultan ve annesine ait olabileceğini düşünülerek kazı yapıldı

Konu üzerinde bir yıldan fazladır çalıştığını ve çok emek verdiğini anlatan Arslan, bu çalışma için yüzlerce kitap okuduğunu aktardı.

Kümbeti, defineciler tahrip ettikten sonra tespit etmediklerini, öncesinde de burayı bildiklerini kaydeden Arslan, "Kümbet kalıntısının Sultan Keykubat ve annesine ait olabileceğini düşünerek burada kazı yapmak için müze ile irtibata geçtim." ifadesini kullandı.

Arslan, ecdada saygı gereği bölge için rölöve, restitüsyon, restorasyon ve rekonstrüksiyon projeleri hazırlanması ve yeniden ayağa kaldırılması gerektiğini sözlerine ekledi.

Mezardan çıkan kemikler yeniden eski yerlerine defnedilecek

Aziziye Belediyesi Taş Eserler Müzesi Koordinatörü Oğuzhan Türk de Erzurum Müze Müdürlüğünün yaptığı kurtarma çalışmalarında sandukaların Aziziye Belediyesinin ilgili deposuna nakledildiğini bildirdi.

Sandukaların koruma altında olduğuna işaret eden Türk, şunları aktardı: "Buraya getirilen sandukaların üzerinde 'Sultan Alaaddin' yazısı okunuyor. Eserin geri kalan kısmı kırık olduğu için kime ait olduğu netlik kazanmadı. Bunun için mezardan çıkan kemikler üzerinden yapılacak DNA testlerinin ardından mezarın Selçuklu Sultanı 2. Alaaddin Keykubat'a ait olup olmadığı kesinleşecek. Hocalarımızın gerekli incelemelerine göre bu mezar yüzde 90 oranında Sultan 2. Alaaddin Keykubat'a ait ama bunu daha net söyleyebilmek için DNA testleri gerekiyor, bu da ileriki günlerde daha netleşecek."

Türk, sandukanın Aziziye Belediyesinin taş eserler deposuna nakledildiğini belirterek, "DNA sonuçlarıyla mezarın Sultan 2. Alaaddin Keykubat'a ait olduğu kesinleşirse orada bir ihya çalışması yapılacak. Mezardan çıkan kemikler yeniden eski yerlerine defnedilecek. Sandukalar tekrar yerine bırakılıp bölge koruma altına alınacak. Tahrip edilen kümbet, yeniden ihya edilecek." diye konuştu.

Kazıda bulunan ve biri Gürcü Hatun Tamara'ya ait olabileceği belirtilen diğer sandukalardaki kemiklerin de kimliklerinin yapılacak test ve araştırmalarla tespit edileceği bildirildi.

Yunus Okur - Yunus Hocaoğlu - AA

Resim telif hakları: Anadolu Ajansı