Karahan Yazıtları: Karahan Urartu Yazıtları
Karahan Yazıtları nedir? Karahan Yazıtları nererde ne zaman bulunmuştur? Karahan Urartu Yazıtları nedir?
Karahan Urartu Yazıtları (Karahan Yazıtları); Van'ın kuzeyinde, Muradiye ilçesinin 13 km güneybatısında, Van-Erciş karayolunun 70. kilometresinde, anayolun yaklaşık 50 metre batısında Van Gölü kıyısında yer alan Karahan köyünde ele geçirilen 19 adet çivi yazılı stel, kitabe ve kitabe parçalarıdır. Yazıtlardaki metinler çivi yazısı ile bazalt stel üzerine yazılmıştır. Taşlarının Muradiye kökenli ve çevresinden temin edildiği anlaşılmıştır.
Karahan Yazıtlarının çoğu Van Müzesi'nde, bir tanesi ise Ermenistan'daki Erivan Müzesi'nde sergilenmektedir. Yazıtlardan bir tanesinin alt kısmı İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde bulunmaktadır. Van Müzesi Bahçesinde sergilenen Karahan Yazıtları stel şeklindedir. Bazı stellerin Ermeni hakimiyeti döneminde mezar taşı yapılmak için tahrip edildiği anlaşılmıştır.
Yazıtlardan bir kısmı köyülüler tarafından bulunarak yetkililere teslim edildi.
Kitabelerin bir kısmının bulunduğu Hazine Mevkii olarak adlandırılan, köyde yaşayan Abdullah Tekin'in tarlası içindeki bir tümsekte, 1977 yılı sonbaharında Van Bölge Müzesi uzmanlarınca küçük çaplı arkeolojik sondaj yapılmış ve geç devre ait bir kilise olduğu izlenimini veren bir yapının temel duvarlarının bir kısmı ile bu duvarlarla ilişkisi tam tesbit edilemeyen bir kesimde yanyana üç Urartu yazıtı ortaya çıkarılmıştı.
1978 yılı Eylül ayında, istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Eski Önasya Dilleri ve Kültürleri Kürsüsü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Ali M. Dinçol, aynı fakültenin Eski Çağ Tarihi Kürsüsü uzmanı Dr. Oktay Belli ve Van Bölge Müzesi Müdür Vekili Zeki Güven'den kurulu arkeoloji ekibi Karahan köyünü tekrar ziyaret ederek hem köyülülerden satın alınan hem de alanda bulunan yazıtları Van Bölge Müzesi'ne taşıdılar.
Tarihî açıdan ele alındığında, Karahan yazıtlarının Ispuini ve Menua devirlerindeki geniş kapsamlı bir şehir kurdurma faaliyetinin başlangıcını vurguladıkları dikkat çekmektedir.
arkeolojikhaber.com