Anasayfa / Arkeoloji / Türkiye

Karahantepe arkeoloji kazılarında ilk bulunan figürler Yılan ve Tilki

Şanlıurfa'daki Karahantepe'de Göbeklitepe'den farklı olarak, anakayaya oyulmuş çukur tabanlı özel yapılar bulundu. Yapılar tıpkı Göbeklitepe'de olduğu gibi içleri boşaltılarak gömülmüş. Ve ilk bulunan figürler de hayli tanıdık. Göbeklitepe'de en çok görülen yılan, tilki ve turna figürlerinden ilk ikisi, Karahantepe'de de arkeologları selamlayan semboller oldu.

 

Karahantepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, bu yıl başlayan kazılarda Milattan önce 10'uncu bin yıla tarihlenen katmanlar açığa çıkardıklarını belirterek, ortaya çıkan en ilginç arkeolojik bulgunun; anakayaya oyulu bitişik düzende çukur tabanlı yapılar olduğunu ifade etti.

Kayaya oyulu sekilerden birinin üzerinde ise yılan ve tilki figürü bulundu

Karul, söz konusu yapıların oval biçimli olduğunu ve duvarları boyunca sekilerin bulunduğunu dile getirerek, bu sekilerin birinin üzerinde ise yılan ve tilki gibi neolitik dönemin sembollerinin yer aldığını belirtti.

Çukur tabanlı anakayaya oyulu yapılar

Söz konusu yapıların bölgede bilinmediğine ve ilk kez karşılaştıklarına işaret eden Karul, şöyle devam etti: "Tilki ve yılan sembolleri neolitik dönemden bildiğimiz semboller ama çukur tabanlı anakayaya oyulu yapılarla ilk kez karşılaşıyoruz. Yine Göbeklitepe'de de anakayaya oyulu alanlarla karşılaştık, daha önceden biliniyor bunlar ama bunların hiçbiri özel yapı niteliği taşımıyordu. Karahantepe'dekiler konut mu, özel yapımı bunu söylemek şu anda çok güç. Çünkü içlerinde domestik ögelerle karşılaşmadık. Yani konut olduğunu kanıtlayacak verilerle karşılaşmadık ama diğer taraftan da bunların özel yapı olduğunu söylemek de sadece analojiyle yani başka yerden bildiğimiz benzerleriyle mümkün. Bu şekilde tarif etmek daha doğru. Anadolu'da çukur tabanlı anakayaya oyulu yapılar şimdilik Karahantepe'ye özgü gözüküyor. Dünyada başka yerlerde bu yapılar bulunuyor."

Çukur tabanlı yapılar içleri boşaltılarak gömülmüş

Karahantepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, bu durumun tarihlendirme yapılması açısından kendilerine olanak tanıdığını belirterek, şunları kaydetti: "Bu yapıların içlerinin boşaltıldığını ve ardından oldukça steril sayılabilecek taşlı bir toprakla gömüldüklerini ve üzerilerinin de daha büyük taşlarla kapatıldığını gördük. Bu doldurma işlemi yapıların kapladığı alanla sınırlıydı. Dolayısıyla bu işlemin bilinçli olarak gerçekleştirildiğini rahatlıkla söyleyebiliyoruz. Duvarlardaki hayvan motifleri olsun, bu doldurma işlemi olsun bizim neolitikle ilişkilendirdiğimiz tarihleyebildiğimiz aynı zamanda da anakayaya oyulu olmaları itibarıyla da bu bölgede daha önceden bilmediğimiz ilk kez karşılaştığımız kalıntılar oldu."

Karul, Karahantepe'de bulunan "T" biçiminde dikilitaşların yüzeyden rahatlıkla görülebildiğini aktararak, bu dikilitaşlar için de belgeleme çalışmalarını yaptıklarını sözlerine ekledi.

Eşber Ayaydın - AA