Kayaç: Kayaçlar ve kayaç türleri

kayaç nedir? kayaç türleri nelerdir?

Kayaç (Külte, sahre);  Kaya parçaları ile bazen farklı minerallerin bazen değişlk taş parçalarının bir araya gelerek kaynaşması veya bütünleşmesiyle oluşan kütleler için kulllanılan jeoloji terimidir. 

Kayaç nasıl oluşur?
Yer kabuğunun temel unsurları arasında yer alan kayaçlar, bir ya da birden fazla mineralin bir araya gelmesi ile oluşan mineral topluluklarıdır. Kayaçların oluşumu, yer kabuğunun hareketleri, basınç yoğunluğu, rüzgar, yağmur, akarsu etkisi ve yüksek sıcaklık gibi faktörler tarafından belirlenir. İlk kayaçlar, dünyanın dış yüzeyinin soğuması ve katılaşması ile meydana gelmiştir.  Çok sayıda ve farklı özellikte kayaç türü bulunmaktadır.

Kayaçların türleri: Kayaçlar, magmatik kayaçlar, tortul kayaçlar ve başkalaşım kayaçları olmak üzere 3 gruba ayrılır: 

Magmatik kayaçlar / Volkanik ve Püskürük kayaçlar olarak da bilinir: Volkan camı, granit ve sünger taşı volkanik kayaçlar arasında yer alır. Volkanik kayaçlar, dünyanın iç kısmında yer alan magmanın yer kabuğu içine sokulması veya yüzeye püskürüp hızla katılaşması sonucu oluşurlar.

Tortul kayaçlar: Travertenler, kireç taşı, kaya tuzu, kum, çakıl ve taş kömürü tortul kayaç örnekleri arasında sıralanabilir. Yeryüzünde en çok görülen kayaç türü tortul kayaçlardır. Tabakalı olarak bulunurlar ve organizma kalıntısı yani fosil barındırırlar. Sarkıt ve dikitleri tortul kayaçlara örnek olarak verebiliriz.

Başkalaşım kayaçları: Mermer, kuvarsit ve elmas başkalaşım kayaçlarıdır. Metaformik kayaçlar olarak da bilinen başkalaşım kayaçları, tortul ve magmatik kayaçların farklı etkiler altında hem fiziksel hem de kimyasal olarak değişip başkalaşması ile oluşur.