Kayıp Aranıyor: 300 yıllık tarihi köprü sırra kadem bastı
Gümüşhane'de Balahor Deresi üzerindeki mühendislik harikası, harçsız Kınalı Taş Kemer Köprü ortadan kayboldu. Köprünün önce taşan derenin etkisiyle yıkıldığı sanıldı ama dere boyunca yaptığı aramada taşları bulunamadı. Köprü taşlarının, yaylada ev yapmak isteyenlerce sökülüp götürüldüğünden kuşkulanılıyor.
Tarihi Köprü kayboldu
Gümüşhane'nin Arslanca köyündeki Balahor Deresi üzerinde bulunan, 3 yaylanın birbirine bağlandığı, 5 metre uzunluğundaki 300 yıllık tarihi köprü, 'ortadan kayboldu'. Köylüler, cuma günü, yaylalara göç yolu üzerinde bulunan, normal zamanlarda fazla kullanılmayan köprünün yerinde olmadığını fark etti, büyük şaşkınlık yaşadı.
Muhtar Coşkun Doğan'a gidip, durumu bildiren köylüler, köprüyü en son pazartesi günü sağlam olarak gördüklerini, çarşamba ve perşembe günleri bölgede yağmurun etkili olduğunu, ancak köprüyü sürükleyecek herhangi bir taşkının olmadığını anlattı.
Tarihi Köprünün taşları bulunamayınca, soruşturma başlatıldı
Muhtar Doğan, köylülerle birlikte dün bölgeye giderek arama çalışması başlattı. Sadece bir ayağının kalıntıları yerinde olan köprünün taşan derenin etkisiyle yıkıldığını sananlar, dere yatağı boyunca arama yaptı; ancak taşları bulamadı. Derenin çökse dahi iç içe geçmeli bloklar halindeki köprü taşlarını sürükleyecek debiye sahip olmadığına karar verildi. Daha önce de define kazısı yapıldığı belirtilen köyde, köprünün taşlarının sökülerek, çalındığından şüphelenilirken, olayla ilgili jandarma tarafından soruşturma başlatıldı.
Köprü çökse bile deredeki bu az suyun, taşları sürükleme ihtimali yok
Arslanca köyünün muhtarı Coşkun Doğan, köylülerden köprünün çalındığı ihbarı gelince alanda inceleme yaptıklarını belirterek, köprünün yerinde olmadığını görünce şok yaşadıklarını söyledi. Doğan, "Köprünün çalındığı dedikoduları üzerine geldik. Baktık ki köprünün taşları dahi yerinde yok. Burada kalan taşların eşelendiğini ve bir şekilde başka bir yere götürüldüğünü anladık. 1 hafta öncesine kadar köprü buradaydı. Köprü çökse bile deredeki bu az suyun, taşları sürükleme ihtimali yok. Köprü yıkılmış olsa bile taşlar dere boyunca olmalıydı. Etrafta hiç taş yok. Geçen pazartesi günü yerindeydi. Sonra burada son 3- 4 gün içinde neler oldu, bilemiyoruz. Gün içinde sık kullanılan bir köprü değil. Muhtemelen bu taşları buradan aldılar" dedi.
Dr. Coşkun Erüz: Bir tarih yok oldu, üzgünüz.
Gümüşhane'nin Arslanca köyü Balahor Deresi üzerinde, harçsız yapılan tarihi Kınalı Kemer Köprü'nün taşlarının, yaylada ev yapmak isteyen kişi ya da kişilerce sökülüp, götürülmesiyle ortadan kaybolmuş olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor.
Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Dr. Coşkun Erüz, tarihi Kınalı Kemer Köprü'nün, yıllardır ayakta kalan, örnek yapı olduğunu belirterek, yerinde olmadığını üzüntüyle öğrendiğini söyledi. Köprünün varlığının yıllardır bilindiğini, ancak yetkililerce tescil edilerek, korumaya alınmadığını öne süren Erüz, "Bölgemiz tarihini böyle koruyor. Yakında hiçbir tarihi yapı kalmayacak. Maalesef korumuyoruz. Tabakhane ve Mumhane köprülerini korumayan, İpek Yolu güzergahındaki Taşköprü ile Salmankaş arasındaki dere üzerinde bulunan tarihi bu köprüyü mü koruyacaktı? Gözünüz aydın. Artık korumak için uğraşılmayacak. Mühendislik harikası, harçsız Kınalı Taş Kemer Köprü yıkıldı" diye konuştu.
Çocukluk yıllarının bölgede geçtiğini anlatan Yılmaz Akyıldız ise "Çocukluk anılarımız bu derelerde, köprülerde geçti. Çocukken oralara yüzmeye giderdik. Yaylalara göç ettiğimizde o köprülerden geçerdik. Şimdi bir tarih yok oldu, üzgünüz" dedi.
Engebeli arazi yapısına sahip Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, kıyıdan başlayan yüksek tepeler ve dağlar arasında derin vadiler yer alıyor. Bu vadiler içinde akarsu ile derelerin çok olmasının, yörede sık aralıklarla köprü inşa edilmesine neden olduğu belirtildi. Köprüler ise kemer ve korkulukları kesme taştan diğer kısımları da moloz taştan inşa edildi. Kemer ayakları, bazen dere yatağına bazen de dere kenarındaki ana kayalar üzerine oturtuldu. Doğu Karadeniz'de, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait çok sayıda kemer köprünün, yüzyıllardır ulaşımda kullanıldığı biliniyor.
DHA